Onderzoekers van de Amerikaanse Michigan State University namen deze bijzondere bloeiende struik onder de loep omdat de plant uitzonderlijk goed is aangepast aan extreme hitte. Ze schrijven erover in een preprint. De meeste voedselgewassen hebben moeite met temperaturen boven de 35 ºC, maar T. Oblongifolia gedijt zelfs boven de 45 ºC nog goed.

Om tot die prestatie te komen gooit de plant (moleculaire) trucjes in de strijd. Als we die trucjes beter leren begrijpen, is het misschien mogelijk om voedselgewassen aan te passen zodat ze extreme hitte aankunnen.

Abnormale prestaties
De onderzoekers hebben gekeken hoe goed de plant groeit onder de dorre en hete omstandigheden zoals die in Death Valley te vinden zijn. Wat blijkt? Onder omstandigheden waarbij andere planten zouden verwelken, laat T. Oblongifolia zelfs snelle groei zien: in 10 dagen verdriedubbelt de plant zijn biomassa. Zelfs bij 50 °C is de plant nog tot effectieve fotosynthese in staat.

Op alle niveaus, van molecuul tot organisme, is de hittebestendigheid van T. Oblongifolia terug te vinden. Op molecuulniveau zet de plant zogeheten pathways in gang die helpen bij reparatie en ontgifting, en produceert de plant moleculen die helpen tegen hitte, zoals heat shock proteins (eiwitten die door cellen worden geproduceerd als reactie op blootstelling aan stressvolle omstandigheden).

Maar dat zijn trucjes die andere hittebestendige planten ook gebruiken. Het spectaculaire van T. Oblongifolia is dat de trucjes de plant helpen om zelfs boven de 45 ºC te overleven.

Naast de veranderingen op molecuulniveau die ook bekend zijn van andere planten, vonden de onderzoekers ook aanpassingen die naar hun weten nog niet eerder beschreven zijn
Vorm van een kopje
De trukendoos van de plant is nog niet leeg. Naast de veranderingen op molecuulniveau die ook bekend zijn van andere planten, vonden de onderzoekers ook aanpassingen die naar hun weten nog niet eerder beschreven zijn. Door de hitte werden de bladcellen kleiner, waardoor de dichtheid van de chloroplasten, celonderdelen waarin fotosynthese plaatsvindt, toenam. Verder hadden de chloroplasten een zeer ongewone vorm, namelijk die van een kopje (cup-shaped, in het Engels). Volgens onderzoeker Seung Rhee zouden chloroplasten daardoor beter CO2 vast kunnen houden en ‘lekkages’ vermijden bij het uitvoeren van fotosynthese.

Toekomstbestendige landbouw
Begrip van de trucs van T. Oblongifolia kan helpen bij het ontwikkelen van hitte-tolerante gewassen. Het team van Michigan State University gaat nu op zoek naar de belangrijkste genen die de plant hittebestendig maken.

Hun ultieme doel is om die genen via technische veredeling in landbouwgewassen in te bouwen zodat bijvoorbeeld ook aardappelen of tarwe beter tegen hitte kunnen.

Dat dat prima mogelijk is, blijkt uit een eerder experiment met rijst. Een gen uit een rijstsoort die gewend is aan hitte werd in gewone rijst ingebouwd. Vervolgens teelden onderzoekers die gewone rijst bij 45 ºC. Ze zagen dat de zaadopbrengst wel 150% hoger was in de rijst met het gen vergeleken met niet gemodificeerde rijst. Dat biedt hoop voor verder gesleutel met en aan de genen van onder andere T. Oblongifolia.
Dit artikel afdrukken