1 min
Als het warmer wordt, en dat wordt het door de klimaatverandering, krijgen koeien het al gauw te warm. Hittestress heet dat, en het kost de boer zowel een aantal liters melk als een mindere melkkwaliteit.
Hittestress kan flink in de papieren lopen, rekende het Vlaamse onderzoeksinstituut ILVO uit. Op basis van 6 jaar data van (alle) Vlaamse melkveebedrijven, in combinatie met de gedetailleerde omgevingstemperaturen en vochtigheidsgraden over de jaren 2009-2015, konden de landbouweconomen de economische schade door hitte in kaart brengen.
In de onderzoeksperiode verloor een gemiddeld Vlaams melkveebedrijf in een hete maand bijna 5% aan melkproductie. Bij een gemiddelde prijs van 30 eurocent per liter komt dit neer op een verlies van €440 euro voor een gemiddeld bedrijf, dat kan oplopen tot meer dan €1.500 voor de ergst getroffen bedrijven. Elke dag boven de 33°C met een relatieve luchtvochtigheid van 65% leidt op een gemiddeld melkveebedrijf tot een omzetverlies van €500 euro. En dat was op basis van data van ruim 10 jaar geleden, vóór de warmterecords van de afgelopen jaren.
Natuurlijk zitten boeren niet bij hittegolven neer. In Nederland is het eerste monitoringsysteem, Nedap CowControl, net op de markt gekomen, meldt Nieuwe Oogst. Het systeem detecteert iedere 15 minuten met behulp van sensoren of er sprake is van geen, milde, ernstige of zeer ernstige hittestress in de stal, en hoe lang. Dan kan de boer ingrijpen, bijvoorbeeld door ventilatoren of sprinklers in te schakelen.
In Boerderij laten de broers Kusters zien wat zij in de praktijk doen: soaken en droogblazen. Ofwel: zodra het boven de 27°C wordt, krijgen de koeien iedere 12 minuten een druppeldouche, en blazen de grote ventilatoren in de stal ze weer droog.
Het scheelt de broers 's zomers, zelfs als de temperatuur oploopt tot boven de 35°C, tot 2 liter melk per koe per dag. In de wei zul je hun koeien niet zien. Daar valt niet te soaken.
Dit artikel afdrukken
In de onderzoeksperiode verloor een gemiddeld Vlaams melkveebedrijf in een hete maand bijna 5% aan melkproductie. Bij een gemiddelde prijs van 30 eurocent per liter komt dit neer op een verlies van €440 euro voor een gemiddeld bedrijf, dat kan oplopen tot meer dan €1.500 voor de ergst getroffen bedrijven. Elke dag boven de 33°C met een relatieve luchtvochtigheid van 65% leidt op een gemiddeld melkveebedrijf tot een omzetverlies van €500 euro. En dat was op basis van data van ruim 10 jaar geleden, vóór de warmterecords van de afgelopen jaren.
Natuurlijk zitten boeren niet bij hittegolven neer. In Nederland is het eerste monitoringsysteem, Nedap CowControl, net op de markt gekomen, meldt Nieuwe Oogst. Het systeem detecteert iedere 15 minuten met behulp van sensoren of er sprake is van geen, milde, ernstige of zeer ernstige hittestress in de stal, en hoe lang. Dan kan de boer ingrijpen, bijvoorbeeld door ventilatoren of sprinklers in te schakelen.
In Boerderij laten de broers Kusters zien wat zij in de praktijk doen: soaken en droogblazen. Ofwel: zodra het boven de 27°C wordt, krijgen de koeien iedere 12 minuten een druppeldouche, en blazen de grote ventilatoren in de stal ze weer droog.
Het scheelt de broers 's zomers, zelfs als de temperatuur oploopt tot boven de 35°C, tot 2 liter melk per koe per dag. In de wei zul je hun koeien niet zien. Daar valt niet te soaken.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Tijdens het koken maar even gescrolld door de studie die het ilvo bespreekt. Daarin staat (vertaald uit het Engels):
''De aanvankelijke bevinding dat een extra blootstelling aan THI 85 gedurende 24 uur (bijvoorbeeld een blootstelling van 24 uur (gespreid over meerdere dagen) bij een temperatuur van 33 °C en een relatieve vochtigheid van 65%) zou leiden tot een reductie van 1584 liter melk, voor een gemiddelde melkproducent in Belgisch Vlaanderen impliceert dus een inkomstenverlies van bijna 500 euro per bedrijf''.
Die 500€ is dus een omzetverlies over meerdere dagen waarbij totaal 24 uur een blootstelling aan THI 85 heeft plaatsgevonden.
Dat er in één dag een THI 85 plaatsvindt is onwaarschijnlijk. Gelukkig maar want mijn ervaring is dat tijdens hete dagen de koeien 's nachts kunnen bijkomen (buiten in de wei).
In de discussie wordt ook het volgende besproken:
"Hoewel we de melkopbrengstverliezen als gevolg van hittegolven op de korte termijn kwantificeren (op basis van maandelijkse gegevens), kunnen hittegolven bovendien langdurige gevolgen hebben voor melkveehouderijen. Een verminderde voerproductie, problemen met de diergezondheid, een verslechterde ontwikkeling van de foetus en een afname van het aantal dieren kunnen jaren na een extreme hittegolf nog steeds gevolgen hebben. Toekomstig onderzoek zou daarom het hier geleverde bewijsmateriaal kunnen uitbreiden door rekening te houden met de langetermijneffecten van hittegolven, wat de hier geschatte kortetermijneffecten verder zou kunnen verergeren".
#2 Dick: Er is volgens mij gekeken naar verlies aan maandmelkproductie in relatie met het weer van die maand. Uit de ilvo-tekst kan ik niet opmaken of opbrengstverliezen als gevolg van een hittestressperiode in een maand over een langere periode zijn toegekend aan die hitte maand. Verder staat in de ilvo-tekst dat de economische impact geen rekening houdt met eventuele gestegen kosten in die periode.
Het zou best kunnen dat de factoren die ik noem wel zijn meegenomen. Ik vind het lastig uit de tekst te halen.
Ook begrijp ik de omzetverlies van 500€ bij elke extra dag met een THI van 85 niet. Is dat nu per maand of per dag?
Eerder wordt gesproken van een omzetverlies voor een gemiddeld bedrijf van 440€/mnd in de maand met de met de meest extreme THI waarden. Dat is een omzetverlies van 5% volgens de tekst. 100% is dan een omzet van 8.800€/mnd. De dagomzet is dan 293€. Hoe kan de omzetverlies per dag dan 500€ worden? Waarschijnlijk lees ik de tekst verkeerd (en vallen alleen cijfermiepjes hier over). Hopelijk kan iemand mij uitleggen hoe het wel zit.
Ellen-Maureen, er is gemeten - is mijn indruk - op outputniveau (liters melk). Welke impact hebben de factoren die jij noemt extra? Ik vermoed dat grasgroei al in deze sommen zit; verlaagde vruchtbaarheid niet. Sterfte of opgeven lactatie weet ik niet omdat die factoren zich over een langere periode ontwikkelen.
Ik denk dat beweiding met 230 koeien zowieso niet vaak voor komt.
Er is alleen gekeken naar de afname in melkgift en -kwaliteit. Verliezen zijn er ook door tijdelijk mindere vruchtbaarheid, mogelijk vroegtijdige verwerpingen, koeien die bezwijken door de hitte (dood gaan of lactatie niet afmaken) en minder grasgroei tijdens hittegolven.