Voor €18 miljard bepalen hoe op 16,5% van de Nederlandse landbouwgrond wordt geboerd

Tot op heden kocht Land van Ons al 10 landbouwpercelen, verspreid over Nederland. Van 33 hectare Leidse veenweide tot 75 hectare van een melkveebedrijf bij Nijmegen. Eind van dit jaar moet het 170 hectare zijn.

Maar de ambitie van Land van Ons reikt aanmerkelijk verder. Op termijn wil de coöperatie 300.000 hectare landbouwgrond kopen. Dat is een forse ambitie want het gaat uiteindelijk om 16,5% van het totale landbouwareaal. Om die uit boerenhanden los te maken en vervolgens weer uit te zetten aan natuurboeren die werken zoals Land van Ons dat wil, moet de grondcoöperatie €18 miljard binnenhalen. Om dat te bereiken is sinds kort de bovengrens van €20.000 inleg geschrapt. Zo moeten ook grotere geldgevers over de streep getrokken worden.

'Tweede ecologische hoofdstructuur'
Wat doet Land van Ons met al die grond? Volgens Remerie moet de aangekochte grond het gat vullen tussen de intensief gebruikte landbouwgrond (twee derde van Nederland, het huidige landbouwareaal) en de door Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en provinciale landschappen beheerde natuur' (8% van Nederland). Er moet een tweede 'ecologische hoofdstructuur' ontstaan, van met elkaar verbonden natuurlandbouwgebieden.

Uitgangspunt van de coöperatie is dat per perceel een manier van boeren gekozen wordt die past bij herstel van de biodiversiteit en het landschap. Op die manier wil Land van Ons het tij van schaalvergroting, monoculturen en specialisatie keren. De aangekochte grond wordt door Land van Ons goedkoop verpacht voor "natuurvriendelijk boeren, kleinschalig gemengde bedrijvigheid met een hogere grondwaterstand, weitjes, houtwallen, akkertjes, herintroductie van teelten als boekweit ('armeluisgraan') of de start van nieuwe teelten als koolzaadvervanger huttentut", aldus Het Financieele Dagblad.

Als iets je eigendom is, krijg je een andere verantwoordelijkheid. Je bent meer betrokken. Je gaat beter begrijpen wat er aan de hand is. Dit leidt op termijn tot gedragsverandering bij burgers

Geen 'museumboeren'
"Ik zie dat niet als museumboeren," zegt Remerie. "Boeren staan in de rij om mee te doen. We kunnen onze ogen niet sluiten en op deze weg doorgaan: zo veel mogelijk varkens en koeien produceren. Vanwege klimaatverandering moeten wij ook veranderen. Land van Ons verbindt boeren met de samenleving. Wij zijn de inwoners van dit land en hun klanten."

Het mes snijdt aan twee kanten: als burgers gezonde grond zo belangrijk vinden, laat ze er dan voor betalen. "Als iets je eigendom is, krijg je een andere verantwoordelijkheid. Je bent meer betrokken. Je gaat beter begrijpen wat er aan de hand is. Dit leidt op termijn tot gedragsverandering bij burgers,” zei Remerie eerder in GroenPact. De burger staat dan niet meer tegenover de boer, als eindconsument in de supermarkt, maar naast hem (of haar).

'Verzekeringspolis voor een mooi landschap'
Na minimaal 2 jaar kan een deelnemer zijn grond weer aan de coöperatie verkopen, voor de 'actuele waarde'. Voor het te verwachten rendement moet je overigens niet instappen: de grotere geldgevers die Remerie nu op het oog heeft, kunnen een bescheiden rendement tegemoet zien: 0,1% tot 0,3% per jaar. Land van ons is dan ook geen beleggingsinstelling, zegt Remerie. "Meedoen moet je zien als een verzekeringspolis voor een mooi landschap voor jouw kinderen." En die €18 miljard? "Met een vingerknip te realiseren. Een derde van wat we extra spaarden afgelopen jaar", aldus Remerie in het FD.

Het private initiatief fiets dwars door overheidsbeleid en collectieve Landbouwakkoorden heen. Land van Ons wil zelf bepalen wat goed boeren is en burgers met wat geld zelf het land laten inrichten