Wie denkt dat alleen de landbouw zich schuldig maakt aan een ruimer middelengebruik dan gewenst komt bedrogen uit. Ook burgers blijken de verlaging van de milieu- en faunadruk door het dodende middelen in de weg te staan. Bekend is de mezensterfte die vermoedelijk het gevolg is van de bestrijding van de buxusmot in de tuinen van Nederlandse burgers.
Verkoop #gewasbeschermingsmiddelen aan particulieren gestegen - ondanks afspraken in Green Deal Verantwoord Particulier gebruik gewasbeschermingsmiddelen #tuincentra
— PBL (@Leefomgeving) June 22, 2019
Dit blijkt uit #PBLNL tussenevaluatie gewasbeschermingsbeleid die deze week verscheenhttps://t.co/xjKIb8HW5d pic.twitter.com/gMxwZSPj3H
In de kabinetsnota Gezonde Groei, Duurzame Oogst zet de regering uiteen hoe de gewasbeschermingspraktijk in ons land moet verduurzamen. In 2023 wil het kabinet kunnen voldoen aan de internationale eisen voor milieu, voedselveiligheid en arbeidsomstandigheden. Het PBL bekeek of dat doel in zicht is, op basis van een tussenevaluatie van de voortgang in de praktijk over het tijdvak 2013-2018.
Het PBL noteert dat in voedsel minder resten van gewasbeschermingsmiddelen worden aangetroffen. Dat blijkt geen verdienste van Nederlandse telers, maar van importproducten die schoner zijn geworden; Nederlandse producten bewogen zich al langer binnen de normen. Een ander positief punt: de gemeten concentraties van gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater overschreden de waterkwaliteitsnormen minder vaak.
Toch is het PBL niet tevreden.
Nog vooral chemisch
Ondanks de genoemde verbeteringen blijken de tussendoelen voor geïntegreerde gewasbescherming, waterkwaliteit, biodiversiteit en arbeidsveiligheid niet gehaald. Telers gebruiken in de meeste agrarische sectoren vooral chemische gewasbeschermingsmiddelen om plagen en ziekten te bestrijden. Het Planbureau ziet in het eenzijdige gebruik van chemische middelen (in plaats van de overgang naar zogeheten integrale gewasbescherming) én door voortgaande schaalvergroting een toenemend gevaar voor de biodiversiteit in agrarisch gebieden.
Rantsoeneer het aantal kilo's gangbare middelen, adviseert het PBL dus eigenlijk. Dat zal de sector dwingen tot innovatie en het gebruik van aantrekkelijke alternatievenIn het oppervlaktewater worden de waterkwaliteitsnormen te vaak overschreden op doelnormen die de kabinetsnota heeft geformuleerd.
Dat zou vooral het gevolg zijn van onvoldoende op elkaar afgestemd beleid. In 2017 is het aandeel gemeten overschrijdingen van de waterkwaliteitsnormen voor de Kaderrichtlijn Water (KRW) met 15% afgenomen ten opzichte van 2013; de doelstelling van de nota om het aantal overschrijdingen met 50% te verminderen is niet gehaald. Volgens het PBL komt dat door verschillen tussen Europese en nationale waternormeringen. Europa zou soepeler zijn dan de Nederlandse KRW. Daarnaast wijt het PBL de achterblijvende realisatie van de waterdoelen aan onvolkomenheden in de Nederlandse toelatingsprocedures van middelen en aan van de voorschriften afwijkend middelengebruik door telers.
Het kabinet zette in op verbetering van de concurrentiepositie van de Nederlandse land- en tuinbouw door het verminderen van situaties waarvoor geen gewasbeschermingsmiddelen (meer) of (nog) geen niet-chemische methoden beschikbaar zijn (zogeheten 'gewasbeschermingsknelpunten'). Of dat gelukt is, kon het PBL niet vaststellen.
Weinig prioriteit voor arbeidsbescherming
Bij de overheid zou arbeidsveiligheid geen prioriteit hebben. De inspectie SZW heeft nauwelijks tot geen inspecties uitgevoerd ten aanzien van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Ook telers zouden zich niet al te veel zorgen maken. Een deel van hen geeft veilig werken met gewasbeschermingsmiddelen geen hoge prioriteit, volgens het PBL. Een kwart licht zijn medewerkers niet voor over de risico’s van het werken tussen behandelde gewassen. Voor medewerkers die zelf spuiten is dit minder het geval; zij krijgen doorgaans een verplichte training.
Telers gebruiken nog veel zogenoemde doodshoofdmiddelen. Er zijn wel alternatieven, maar telers hebben daar onvoldoende kennis over omdat deugdelijke en objectieve informatie niet goed te vinden is. Voorlichting komt meestal van leveranciers van gewasbeschermingsmiddelen; zij hebben een verkoopbelang.
Het PBL stelt daarom de vraag of het niet verstandig is advies en verkoop van middelen te scheiden. Om een gelijk speelveld te creëren kan de overheid verplichten dat de kosten voor advies en voor het product apart in rekening worden gebracht. Zo creëert de overheid een markt voor onafhankelijke adviseurs; die zijn er nu ook al, maar worden nog onvoldoende ingeschakeld omdat telers hun diensten als extra kosten zien.
Milieuruimte beperken door plafond
Om de afhankelijkheid van chemische middelen te doorbreken, zou de overheid een plafond kunnen instellen op het volume gewasbeschermingsmiddelen dat gebruikt mag worden.
Rantsoeneer het aantal kilo's gangbare middelen, adviseert het PBL dus eigenlijk. Dat zal de sector dwingen tot innovatie en het gebruik van aantrekkelijke alternatieven. Die moeten er dan wel zijn. Daarom vindt het PBL dat de overheid er goed aan zou doen om het onderzoek naar niet-chemische alternatieven verder te stimuleren.
In de (piepkleine, met veel sociale controle) Franse gemeente waar ik een deel van het jaar woon, besloot de gemeenteraad burgers het spuiten met chemisch dodende middelen dringend te ontraden. Wieden en luizen met de vingers wegritsen, luidt het nadrukkelijke advies. De gemeente zelf gebruikt geen enkel chemisch middel meer. Zó ver gaat het PBL advies voorlopig niet.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Wat is dat nou Jan Peter #7. O dacht je dat? Heb je niet goed opgelet? De kennis is er, we zien toch wat we hebben, maar nu de wetenschappelijke onderbouwing nog.
Je heb toch de betrekkelijkheid van wetenschappelijke onderbouwing wel in beeld.
Maar sommige mensen en instituten vinden houvast bij wetenschappelijke onderbouwing en kennen de literatuur niet meer, anderen zien of onderzoeken en vinden praktische resultaten ook mede vanuit literatuur studies.
Meestal vind je eerst iets en ga je het later wetenschappelijk onderbouwen.
Jopie Duijnhouwer Jopie, volgens mij wordt hier melding gemaakt van verlenging na 2007, https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2006-171-p16-SC76706.html. Ik zie geen nieuw verbod.
Tom Hoppen , dat is 2007. Niet goed te praten, maar dat is al een tijdje geleden.
Jopie Duijnhouwer Hallo Jopie, ik heb de regel letterlijk gekopieerd van een slide van Jelmer Buijs / Margriet Mantingh, presentatie vorige week woensdag bij GroenLinks Assen. Alle informatie over Deltamethrin stond op één slide. Onderzoek is eerder besproken in Foodlog.
Ik heb even gezocht, en hier wat gevonden: https://wetten.overheid.nl/BWBR0022446/2007-08-29. Is dat iets waar je wat aan hebt?
(De vergunning lijkt in 2007 verlopen, maar het ministerie van Landbouw heeft toen weer een aanvraag voor verlenging aangevraagd, heb ik gevonden in een pdf getiteld vrijstelling_verbod_deltamethrin.pdf van ministerie van VROM.) Ik kan het document hier niet uploaden en link gaat direct naar het document.
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2006-171-p16-SC76706.html
O, ik dacht dat je die wetenschappelijke onderbouwing al had.