2 min
Afgelopen week daagde reumatoloog Richard Verheesen het Kenniscentrum Suiker & Voeding uit objectief onderzoek te sponsoren. Vandaag reageert Andries Olie van het Centrum.
De reacties van Richard Verheesen waarderen wij ook zeer.
In het meest recente stukje van Richard Verheesen zal ik eerst ingaan op de twee zaken waarover hij struikelt.
Macronutriënten
Het spreekt voor zich dat nutriënten niet vergelijkbaar met elkaar zijn. Dat hebben wij ook nooit beweerd en dit vinden wij ook niet. Richard Verheesen daarentegen impliceert dat nu juist wel.
In zijn eerste column krijgt nog alleen suiker de zwarte piet toegespeeld: “De oplossing is simpel, geen suiker meer”. In zijn nieuwe reactie gaat hij zelfs een stap verder door te zeggen dat koolhydraten an sich de “goedkoopste en meest loze bron van voeding zijn”. Dit suggereert dus dat eiwitten beter zijn dan koolhydraten. Echter, er is hier geen sprake van beter of slechter, alle drie de macronutriënten zijn namelijk functioneel in het lichaam.
De Gezondheidsraad raadt ons in de Richtlijnen goede voeding 2006 aan om minimaal 40EN% uit koolhydraten (mono-, di- of polysachariden) te halen. Glucose is essentieel voor de hersenen, het immuunsysteem en de rode bloedcellen. Het lichaam kan uiteraard uit eiwitten en glycerol glucose aanmaken, maar desondanks kent een laag koolhydraten dieet beperkingen (hoofdpijn, spierkramp, ketose, verhoging LDL etc.) en is daarom niet wenselijk (Astrup et al., 2004; Barret, 2010; Westman et al., 2002). Niet voor niets zegt ook de EFSA (in deze scientific opinion) dat voor zowel kinderen als volwassenen 130 gram glucose nodig is voor de hersenen.
Het uitsluiten van het één leidt uiteraard tot een toename van het ander (waaronder ook verzadigd vet en zout) en juist daarom is de balans zo belangrijk, evenals het genuanceerd denken en niet in termen als “goed-fout”.
Tijdspanne
Richard Verheesen beweert dat de tijdspanne van 25 jaar voor het bestuderen van de effecten van suikerinname op overgewicht en obesitas incorrect is. Hij vergelijkt de tijdspanne van het ontstaan van obesitas met die van longkanker en hart- en vaatziekten. Deze vergelijking is incorrect; een positieve energiebalans heeft namelijk een veel directer effect op het ontstaan van overgewicht en obesitas. Zo zien we ook het percentage kinderen met overgewicht en obesitas stijgen in deze tijdspanne van 25 jaar. Het negatieve gezondheidseffect (= overgewicht en obesitas) is in dit geval dus wel degelijk in een relatief korte tijd herkenbaar (zie tabel 1 en 2).
Bron: TNO
Wie dus denkt dat het ontstaan van longkanker door roken dezelfde tijdspanne heeft als het ontstaan van overgewicht en obesitas doet er goed aan zich te verdiepen in de fysiologie hiervan.
Suikerinname ook onder jongeren stabiel over de jaren
Om te weten te komen of ook onder jongeren de suikerinname over de jaren stabiel is gebleven, heb ik de resultaten van de Voedselconsumptiepeilingen (VCP’s), uitgevoerd door het RIVM en TNO, in een tabel gezet.
De inname betreft de dagelijkse gemiddelde inname aan mono- en disachariden (= van nature aanwezige suikers + toegevoegde suikers). Omdat de leeftijdscategorie-indeling per VCP anders is (ik heb die niet bedacht!), kunnen de gegevens niet direct met elkaar vergeleken worden. Zo zijn in de laatste VCP, 2007-2010, geen gegevens verzameld van mensen jonger dan 7 jaar en zijn de gegevens op een andere manier verzameld.
Het lijkt in ieder geval duidelijk dat de suikerinname over de jaren bij jongeren, net als bij volwassenen, redelijk stabiel is gebleven (zie tabel 3).
Tabel 3. Gemiddelde inname mono- en disachariden. Bron: RIVM
Onderzoek
We zijn het er wel mee eens dat het van belang is dat we in gesprek komen met alle stakeholders in het werkveld. Uiteraard zijn we nieuwsgierig naar de rol van suiker op onze gezondheid. Het KSV doet al 45 jaar onderzoek en dit willen we blijven doen. Er is en wordt onderzoek uitgevoerd door diverse (inter)nationale universiteiten en onderzoeksinstellingen. Alle onderzoeken worden gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften. Hierdoor wordt de objectiviteit gewaarborgd en dat staat bij ons hoog in het vaandel. Vandaar dat onze randvoorwaarden voor onderzoek, en ik neem aan dat een ieder zich hier in kan vinden, zijn:
- De studie moet worden opgezet en uitgevoerd door de reguliere wetenschap;
- Dit getoetst wordt door onafhankelijke deskundigen;
- Het binnen ons budget past.
Uiteraard zijn we altijd participatief en bevraagbaar, maar we moeten ook realistisch zijn. Het KSV is klein (we zijn met z’n drieën) en we hebben het erg druk. Voor elke reactie die ik geef komen er tien terug. Graag nodig ik Richard Verheesen uit om kennis met ons te maken.
Fotocredits: 'Koninginnedag Haarlem 2009', uitsnede, FaceMePLS
Dit artikel afdrukken
In het meest recente stukje van Richard Verheesen zal ik eerst ingaan op de twee zaken waarover hij struikelt.
Macronutriënten
Het spreekt voor zich dat nutriënten niet vergelijkbaar met elkaar zijn. Dat hebben wij ook nooit beweerd en dit vinden wij ook niet. Richard Verheesen daarentegen impliceert dat nu juist wel.
In zijn eerste column krijgt nog alleen suiker de zwarte piet toegespeeld: “De oplossing is simpel, geen suiker meer”. In zijn nieuwe reactie gaat hij zelfs een stap verder door te zeggen dat koolhydraten an sich de “goedkoopste en meest loze bron van voeding zijn”. Dit suggereert dus dat eiwitten beter zijn dan koolhydraten. Echter, er is hier geen sprake van beter of slechter, alle drie de macronutriënten zijn namelijk functioneel in het lichaam.
De Gezondheidsraad raadt ons in de Richtlijnen goede voeding 2006 aan om minimaal 40EN% uit koolhydraten (mono-, di- of polysachariden) te halen. Glucose is essentieel voor de hersenen, het immuunsysteem en de rode bloedcellen. Het lichaam kan uiteraard uit eiwitten en glycerol glucose aanmaken, maar desondanks kent een laag koolhydraten dieet beperkingen (hoofdpijn, spierkramp, ketose, verhoging LDL etc.) en is daarom niet wenselijk (Astrup et al., 2004; Barret, 2010; Westman et al., 2002). Niet voor niets zegt ook de EFSA (in deze scientific opinion) dat voor zowel kinderen als volwassenen 130 gram glucose nodig is voor de hersenen.
Het uitsluiten van het één leidt uiteraard tot een toename van het ander (waaronder ook verzadigd vet en zout) en juist daarom is de balans zo belangrijk, evenals het genuanceerd denken en niet in termen als “goed-fout”.
Tijdspanne
Richard Verheesen beweert dat de tijdspanne van 25 jaar voor het bestuderen van de effecten van suikerinname op overgewicht en obesitas incorrect is. Hij vergelijkt de tijdspanne van het ontstaan van obesitas met die van longkanker en hart- en vaatziekten. Deze vergelijking is incorrect; een positieve energiebalans heeft namelijk een veel directer effect op het ontstaan van overgewicht en obesitas. Zo zien we ook het percentage kinderen met overgewicht en obesitas stijgen in deze tijdspanne van 25 jaar. Het negatieve gezondheidseffect (= overgewicht en obesitas) is in dit geval dus wel degelijk in een relatief korte tijd herkenbaar (zie tabel 1 en 2).
Bron: TNO
Wie dus denkt dat het ontstaan van longkanker door roken dezelfde tijdspanne heeft als het ontstaan van overgewicht en obesitas doet er goed aan zich te verdiepen in de fysiologie hiervan.
Suikerinname ook onder jongeren stabiel over de jaren
Om te weten te komen of ook onder jongeren de suikerinname over de jaren stabiel is gebleven, heb ik de resultaten van de Voedselconsumptiepeilingen (VCP’s), uitgevoerd door het RIVM en TNO, in een tabel gezet.
De inname betreft de dagelijkse gemiddelde inname aan mono- en disachariden (= van nature aanwezige suikers + toegevoegde suikers). Omdat de leeftijdscategorie-indeling per VCP anders is (ik heb die niet bedacht!), kunnen de gegevens niet direct met elkaar vergeleken worden. Zo zijn in de laatste VCP, 2007-2010, geen gegevens verzameld van mensen jonger dan 7 jaar en zijn de gegevens op een andere manier verzameld.
Het lijkt in ieder geval duidelijk dat de suikerinname over de jaren bij jongeren, net als bij volwassenen, redelijk stabiel is gebleven (zie tabel 3).
Tabel 3. Gemiddelde inname mono- en disachariden. Bron: RIVM
Onderzoek
We zijn het er wel mee eens dat het van belang is dat we in gesprek komen met alle stakeholders in het werkveld. Uiteraard zijn we nieuwsgierig naar de rol van suiker op onze gezondheid. Het KSV doet al 45 jaar onderzoek en dit willen we blijven doen. Er is en wordt onderzoek uitgevoerd door diverse (inter)nationale universiteiten en onderzoeksinstellingen. Alle onderzoeken worden gepubliceerd in wetenschappelijke tijdschriften. Hierdoor wordt de objectiviteit gewaarborgd en dat staat bij ons hoog in het vaandel. Vandaar dat onze randvoorwaarden voor onderzoek, en ik neem aan dat een ieder zich hier in kan vinden, zijn:
- De studie moet worden opgezet en uitgevoerd door de reguliere wetenschap;
- Dit getoetst wordt door onafhankelijke deskundigen;
- Het binnen ons budget past.
Uiteraard zijn we altijd participatief en bevraagbaar, maar we moeten ook realistisch zijn. Het KSV is klein (we zijn met z’n drieën) en we hebben het erg druk. Voor elke reactie die ik geef komen er tien terug. Graag nodig ik Richard Verheesen uit om kennis met ons te maken.
Fotocredits: 'Koninginnedag Haarlem 2009', uitsnede, FaceMePLS
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Lekker Guido,
Ik zie dat je mijn oproep zeer goed begrijpt.
De WC eend heb ik al gebruikt in #2.
Ik had gehoopt dat je een beetje respect kon opbrengen voor mij als schrijver en initiator van de discussie met de suikerindustrie en bij dat respect hoort ook op een volwassen en serieuze manier de discussie aangaan.
Jammer dat zelfs dat beetje respect en ruimte niet kan worden gegund.
Maar als je daar vrolijk van wordt ga je gang, the floor is all yours.
Waarom hebben suikerproducenten het recht niet om suiker te telen net als wijnboeren het recht hebben om druiven te telen? Gaan we landjepik doen ten behoeve van "essentiële nutriënten"? Wat moet dit voor enge wereld worden?
Maatschappelijke verantwoordelijkheid van suikerproducenten? Het zijn bedrijven die winst willen maken. Doet Heineken ook. Doet Marlboro ook. De overheid stelt de grenzen. En niet te vergeten de burger. In het maakbaarheidsyndroom moet alles voor iedereen geregeld worden natuurlijk. En als wetenschappers als Katan beweren dat de schadelijke effecten van suiker niet zijn aangetoond, wat is dan de basis?
Objectief onderzoek: welk heil verwacht je van onderzoek gesponsord door de industrie? "Wij van WC eend adviseren WC eend". Zie het staatje dat Yvo Smulders laat zien. Laat onverlet dat de argumenten waarvan je op voorhand verwacht dat ze biased zijn, moet kunnen weerleggen.
[Terzijde: deze draad gaat voor 80% over suikerinname en 20% over onderzoek. Foodlog kiest er voor om de discussie over minimaal 3 draden te verspreiden. Daar is geen touw aan vast te knopen, dus gaat het in draad 1 over de discussie van draad 3]
Ik ben het van harte eens met Richard: die probeert hier een heel ander onderwerp aan te snijden.
Dit lijntje is een soort Cato-met-Carb geworden en dat is een beetje zonde.
Jan, het zal je verbazen: ik ken Taubes (sprak er zelfs persoonlijk met hem over) en Lustig en Attia en Cordain en .... (nog zovele anderen). Leerde het al jaren geleden kennen. Foodlog brak ooit door als gevolg van de discussies over Becel. In 2006, de prehistorie inmiddels van Foodlog. De uitdaging is volgens mij om te zien dat wetenschap vele kanten heeft. Theoretisch is paleo sterk. In evidence verdient het funds om onderzoek te kunnen doen.
Zullen we nu terugkeren tot Richards onderwerp, met uw aller welnemen?
Ik verzoek mijn schrijven waarop deze discussie is gebaseerd nog eens terug te lezen. Daarin stond heel duidelijk dat ik het graag op een breder maatschappelijk niveau wilde voeren en niet telkens weer elkaar met argumenten om de oren te slaan. We zijn het hier echt wel eens dat deze hoeveelheid suiker niet bijdraagt.
Dit is precies wat ik zou willen als suikerunie. Volledig de diepte in gaan met de discussie over suikers en niet meer stil te staan bij maatschappelijke verantwoordelijkheden, objectief onderzoek, grond voor de teelt wel of niet gebruiken voor suiker ipv essentiële nutriënten. Waarom denk je dat 80% van hun respons gaat over suiker en maar 20% over al die andere zaken? En vrijwel elke vraag wordt vermeden?
Voor die inhoudelijke discussie kunnen mijn andere 2 stukken worden gebruikt, laten we het hier nu hebben over datgene dat ik met mijn schrijven wilde aankaarten.
Dick, de discussie verliep idd moeizaam. Ieder vindt zichzelf niet dogmatisch en is geen drammer. Ook Liesbeth niet. Maar ik vind het onbegrijpelijk dat de storm van onderzoek, publicaties, videolezingen over de nadelen van koolhydraten en de glucose die ze in het lichaam worden, zo volledig genegeerd en gebagatelliseerd worden hier. Paleo, De Voedselzandloper, alle low carb dieten, ketogene dieten, dat zijn dus allemaal modes volgens jou? Voor 'moderne mensen die weinig energie nodig hebben?' Nu moet ik toch echt even lachen. En wat laat je je nou door je held van Unilever op de mouw spelden? Luister naar je ander vriend, Muskiet. Wat hij te vertellen heeft over de omega-3/omega-6 verhouding in ons dieet. En over de schade die glucose en fructose in het lichaam aanricht.
'Veel mensen ontdekken het nu pas en willen daarvan getuigen.' Neen, Dick. Mensen die jaren geleden Good Calories Bad Calories lazen (heel dik en in het Engels) getuigen daarvan. Mensen die The Art and Scienc of Low Carbohydrate Living van Volek en Phinney lazen getuigen ervan.
Wat moeten die mensen doen om jou te overtuigen of althans bij te spijkeren qua kennis?
Wie zijn die 'eminente mensen en hun zalige zelftwijfel en zelfspot'? Verwar je 'zuiver redeneren' niet met vasthouden aan de eigen overtuiging?