Sinds Yuka in 2017 in Frankrijk gelanceerd werd, is de app al naar 12 andere landen uitgerold, waaronder Groot-Brittannië en de VS. De app is een succes bij (jonge) consumenten, maar weinig populair bij voedselproducenten en levensmiddelenverkopers. Zij voelen zich ermee onder druk gezet.

Zo ontstaat een krachtige feedbacklus die producenten sneller tot verandering aanzet dan wetgeving of zelfregulering
Drukmiddel
Want met apps als Yuka krijgen (jonge) consumenten, die klimaatverandering en duurzaamheid steeds belangrijker vinden, een middel in handen om bedrijven duidelijk te maken wat zij gewenste en ongewenste aspecten van een product vinden: ik koop nitrietloze ham want dat is gezonder, of palmolievrije handcrème want daar is geen orang-oetan voor verdreven. Zo ontstaat een krachtige feedbacklus die producenten sneller tot verandering aanzet dan wetgeving of zelfregulering.

Kijk naar de Franse supermarktketen Intermarché, die al aan het herformuleren van 900 huismerkproducten is begonnen. Ze verminderen zout en suiker en halen er 142 verschillende additieven uit om te bereiken dat ze in Yuka een betere score krijgen.

'Sans nitrites'
De Franse vleeswarensector ging daarentegen juist frontaal de strijd met Yuka aan, schrijft The Financial Times. Brancheorganisatie Fédération française des industriels charcutiers-traiteurs (FICT) daagde Yuka voor de rechter wegens 'laster en misleidende marketingpraktijken'. Centraal in het conflict: nitriet. Nitrietzout wordt wereldwijd toegepast voor het conserveren en rood kleuren van vlees en vleeswaren, maar is volgens de Wereldgezondheidsorganisatie 'waarschijnlijk kankerverwekkend'. Reden voor Yuka om producten met nitriet een lage score te geven en producten 'sans nitrites' , zoals 'jambon gris' op te waarderen.

Maar volgens FICT, dat zich beroept op de Franse voedselveiligheidsautoriteit Agence de sécurité de l'alimentation, is nitriet in kleine hoeveelheden en als onderdeel van een gebalanceerde maaltijd, helemaal niet schadelijk voor de gezondheid. De rechter gaf FICT gelijk en veroordeelde Yuka tot een schadevergoeding van €20.000 en het aanpassen van de scores. Yuka gaat in beroep. "Het is zeer verbazingwekkend dat de economische belangen van de fabrikanten voorrang hebben op de gezondheid van de consumenten", zegt Julie Chapon, medeoprichtster van Yuka, op FranceInfo. Om eraan toe te voegen dat de uitspraak wel eens het einde van Yuka kunnen betekenen. Als de rechter FICT ook de geëiste miljoenen voor geleden schade toewijst, kan Yuka dat niet opbrengen.

Eco-Score
Het proces tegen Yuka laat zien hoe bedreigend dit soort consumententools kan zijn voor bedrijven. Yuka maakt twee complexe issues in één oogopslag inzichtelijk voor de consument: wat is de gezonde keuze en hoe zit het met de milieu-impact van een product. We zijn al lang gewend aan voedingswaarden op de etiketten, waar je kunt zien hoeveel calorieën, suiker, vet en zout er in een product zit. Maar het is veel lastiger te zien hoe het zit met de CO2-uitstoot of milieuvriendelijkheid van de verpakking. Dat laat Yuka dus wel zien - met de recent gelanceerde Eco-Score. Die betekent nog meer slecht nieuws voor de vleeswarenproducenten: ook de Eco-Score van vlees zal nooit op groen uitkomen, omdat de veehouderij nu eenmaal verantwoordelijk is voor veel broeikasgasuitstoot.

De Eco-Score rukt op naar het noorden en bereikte inmiddels de Belgische supermarktformule Colruyt die het label op een mayonaiseverpakking toepaste. Binnenkort volgen nog eens 35 producten.



Dit artikel afdrukken