Minder vet, meer zout
Op basis van de boodschappen van 2.500 huishoudens, berekenden de onderzoekers de invloed van de taks op de hoeveelheden verzadigd vet, onverzadigd vet, zout, vezels en groente en fruit die mensen consumeerden. Uit deze analyse berekenden ze dat de vettaks resulteerde in een gemiddelde afname van de consumptie van verzadigd vet met 4% (variërend van 1,6% bij mannen van 85 jaar en ouder tot 4,9% bij vrouwen tussen 55 en 70 jaar). De hoeveelheid groente die mensen aten nam gemiddeld toe met 7,9% en de hoeveelheid vezels met 3,7%. Mannen en vrouwen onder 45 jaar en vrouwen boven de 80 jaar gingen wel minder fruit eten. De vettaks had ook als ongunstige bijkomstigheid dat mannen (+1%) en vrouwen van 45 jaar en ouder (+0,7%) meer zout gingen eten.
Minder hart- en vaatziekten
De onderzoekers zeggen aan de hand van deze gegevens en berekeningen in een model, dat door de vettaks jaarlijks 123 mensen minder overlijden, waarvan 76 onder de leeftijd van 75 jaar. De positieve resultaten van het reduceren van verzadigd vet in de voeding, worden in sommige leeftijdsgroepen deels weer teniet gedaan door een hogere zoutinname en lagere fruitconsumptie, concluderen de auteurs. Daarmee suggereren ze dat het effect zelfs nog wat groter zou kunnen zijn.
Volgens Chris Snowdon van het Institute of Economic Affairs is het onwaarschijnlijk dat de geringe hoeveelheid vermindering in vet kan leiden tot een meetbaar verschil in gezondheid. “Het meest interessante resultaat van deze studie is dat mensen meer zout gingen eten. Dat is wat er kan gebeuren als de overheid zich bemoeit met het managen van het eetpatroon.” Ook zouden mensen die dicht bij Duitsland wonen hun boodschappen taxfree over de grens hebben gehaald en is dit niet meegenomen in de berekeningen.
Weer invoeren
Voorstanders van de taks vinden naar aanleiding van deze studie dat de overheid de vettaks weer moet invoeren. Professor nutrition and public food Bent Egberg Mikkelsen: “We moeten het nog een keer doen, maar dit keer op de juiste manier en met een betere voorbereiding.” De vorige vettaks werd mede afgeschaft omdat het teveel banen kostte en omdat er werd gespeculeerd dat de taks een vorm was van illegale staatssteun voor vlees- en zuivelproducenten.
Ethische vleestax
Inmiddels gaan in Denemarken stemmen op voor een ethische vleestaks. Vlees is één van de bronnen van vet. Omdat vlees verantwoordelijk is voor de helft tot een derde van de CO2 uitstoot van ons menu, mag het best een beetje minder. Dat kan afgedwongen worden door een hogere prijs en zou ethisch correct zijn naar aardbewoners onderling vanuit het vleesrijke menu van landen met hoge inkomens, zegt de Danish Council of Ethics.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Ik lees dat Denemarken in 2014 5.569.077 inwoners had.
Van 123 mensen wordt geclaimd dat zij gered zijn voor vroegtijdig overlijden door tijdelijke invoering van de vettaks in oktober 2011 tot januari 2013.
De totale bevolking is echter meer zout gaan eten (naast meer groente en fruit).
Wat zijn daar de gevolgen van?
Typisch een gevalletje van: Wij van WC-Eend adviseren WC-Eend.
In plaats van te hannesen met computermodellen hadden de onderzoekers ook simpel de sterftecijfers kunnen opvragen bij het Deense CBS en analyseren of die significant waren gedaald na de invoering van de vettax. Ik vrees alleen dat de uitkomst van deze exercitie niet iets zou hebben opgeleverd dat te publiceren was.
Enno
@Marc,
Wat er niet in zit kan je er ook niet uit halen. Marjolein #11 slaat de spijker op de kop.
Als je wilt weten hoeveel mensen er op enig moment in een woonkamer zijn, maar de enige meting die je hebt is de temperatuur, dan kan je heel ingewikkelde modellen bouwen om te proberen uit de temperatuur het aantal mensen af te schatten, maar je kan ook accepteren dat je te weinig gegevens hebt.
En de onderzoekers? Die zitten ten eerste in een bepaald denkkader (van waaruit zo'n model zinvol lijkt), proberen ten tweede nieuwe methoden uit (zoals dit model) om te onderzoeken wat daarmee mogelijk is en publiceren dat dan, en zijn ten derde afhankelijk van de klussen (lees geld) die aangeboden worden.
Dank voor de uitgebreide toelichting!
Vraag blijft:
(Hoe) had het beter gekund? Ik vermoed dat jullie zeggen "Was er maar nooit aan begonnen". Maar de Deense overheid wil tóch het vet-taks experiment evalueren, dat is zij aan haar burgers verplicht.
En vervolgens:
Wat is de rol van betrokken universiteiten? Hebben die zich tegen beter weten in voor het karretje laten spannen? Dat zou toch kwalijk zijn?