Die verklaring werd hoogstwaarschijnlijk gemotiveerd door de politieke situaties in Nederland en Duitsland. Een directe aanleiding waren de negatieve reacties vanuit Nederland en Vlaanderen op de Natuurherstelwet van de Europese Commissie en de inmenging van Eurocommissaris Virginijus Sinkevičius in het Nederlandse stikstofdossier waar hij strikt genomen niets mee te maken had. De EVP protesteerde tegen de Natuurherstelwet en haalde als winst een vergaande afzwakking daarvan binnen.
Rechtser worden
De EVP zag dat de kiezer buiten de steden de identiteit van zijn vertrouwde christen-middenpartij niet meer herkent. Dat gebeurde met het in Nederland onder Wopke Hoekstra en Hugo de Jonge uitgedoofde CDA. Die twee bouwden, na eerdere strijden binnen de partij, door aan een stads CDA met waarden die jonge stedelingen moesten aanspreken. In Nederland wist de boeren BBB-partij zowel het boeren en burgers op het platteland als conservatieve stedelijke burgers achter zich te verenigen die traditioneel op het CDA en de VVD stemden. Bij de Statenverkiezingen werd de partij prompt de grootste van het land om bij de Tweede Kamerverkiezingen verder rechts te worden ingehaald door de PVV.
Nederland is een voorbeeld van de irrelevantie van de christendemocratie als die niet conservatiever wordt. De christen- of volksconservatieve democraten moesten daarom weg van stedelijk en linksig imago.
Nederland is een voorbeeld van de irrelevantie van de christendemocratie als die niet conservatiever wordtZe moeten bovendien een plek bieden die minder ruimte geeft aan het rattenvangende rechtspopulisme dat 'kleine luyden' vrijheid en verworven vrijheden en welvaart belooft in plaats van dwang om te voldoen aan dure klimaat- en milieumaatregelen van 'de groene kerk'.
Warmtepomp
Diezelfde voedingsbodem is aanwezig in Duitsland, vooral ten aanzien van klimaatmaatregelen. De Duitse PVV heet Alternative für Deutschland (AfD) en kreeg de wind in de zeilen door dure duurzaamheidsmaatregelen die de woning van iedere Duitser raken. Binnen de Duitse regering van premier Olaf Scholtz ontstond een breed in de pers uitgemeten discussie over de warmtepomp. Duitsland moest en zou massaal verplicht en duur moeten overstappen op een nieuw elektrisch verwarmingssysteem. Dat kwam de steun voor de regering niet ten goede. Bij de verkiezingen voor wat de zogenoemde Rood, Groen en Gele stoplichtregering van Olaf Scholtz zou worden, haalden diens socialistische SPD 26%, de Groenen 15% en de liberale FDP 11,5%. Na de warmtepompdiscussie zouden ze samen amper een derde van de kiezers achter zich krijgen. De aanhang van de christendemocratische CDU groeide erdoor, maar lang niet zo hard als de AfD. Volgens landelijke peilingen uit december zou de partij, die zelfs niet-Duitsers het land wil kunnen uitzetten, op ruim 20% van de stemmen kunnen rekenen. In de oostelijke Länder is de in Duitsland als 'bruin' bestempelde partij zelfs de grootste. Bruin was de kleur van de hemden van de SA, de knokploeg van de NSDAP in Hitler-Duitsland.
Voor de christendemocraten van de EVP mag de conclusie echter duidelijk zijn: de partij moet rechtser worden om positie te houden. Rechtser om niet irrelevant te worden en rechtser om geen ruimte te geven aan nog veel rechtser.
De verklaring van de EVP benadrukt steun aan boeren en het behoud van de Europese landbouwidentiteit waar zij voor staan. In vertrouwde conservatief-christelijke taal zegt de partij te staan voor het belang van landbouwers die voedsel van hoge kwaliteit maken, de natuur onderhouden en plattelandsgemeenschappen leefbaar houden. De EU telt ongeveer 9 miljoen boerenbedrijven die werk bieden aan 17 miljoen paar handen. De EVP wil de trend van dalende landbouwbedrijven en -werknemers keren en zich inzetten voor een goed inkomen voor boeren en betaalbaar voedsel. De partij noemt daarnaast wel degelijk het bevorderen van duurzaamheid, biodiversiteit, het zetten van een rem op klimaatverandering en verbetering van dierenwelzijn.
De EVP bekritiseert de progressieve krachten die boeren wegzetten en criminaliseren als milieuvervuilers, zoals vooral in Nederland en Duitsland gebeurt. Dat doen de critici volgens de partij op ideologische gronden die te ver van de werkelijkheid verwijderd zijn. De EVP wil een sterke en veerkrachtige landbouwsector in de EU. Geen gemorrel daarom aan het budget van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) maar juist betere financiering daarvan in de geopolitiek onzekere wereld. De EVP wil inzetten op innovatie, onderzoek en technologie om de productiviteit van de landbouw te verhogen en de ecologische voetafdruk te minimaliseren. Landbouw moet op die manier aantrekkelijk blijven voor jonge boeren én, niet in de laatste plaats, boerinnen. Zonder hen is er tenslotte geen landbouw meer.
De Duitse boeren protesteren tegen een accijnsverhoging op diesel en verhoging van de wegenbelasting van €1 miljard in totaal. Per boer gaat het om beperkte bedragen rekent ook de Duitse pers zijn lezers voorDe druppel en boeren zonder bank
En toen haalde de Duitse regering het in zijn hoofd om een gat in de begroting mede te dichten door het opheffen van de belastingvrijstelling op diesel voor landbouwers. Het gaat niet over veel geld, maar het was wel de druppel die de emmer liet overlopen schreven we vorige week al.
De Duitse boeren protesteren tegen een onverwachte en ongeplande accijnsverhoging op diesel van €1 miljard in totaal. Per boer gaat het om beperkte bedragen rekent ook de Duitse pers zijn lezers voor. De bedragen liggen gemiddeld op een kleine €3.000 per boerenbedrijf. Dat is voor meer boeren dan we willen weten een maandinkomen, maar geen wereldbedrag zoals de gestegen mestafzetkosten van een Nederlandse boer (die in de tienduizenden euro's kunnen lopen) of het intrekken van zijn natuurvergunning waardoor hij niet eens meer kan boeren. Waarom dan toch een hele week van protesten, inclusief het blokkeren van wegen en grensposten en zelfs een treinstaking?
Dat heeft te maken met een veel een diepere onvrede die niet alleen onder boeren maar ook onder Duitse burgers leeft over drammende en kostbare klimaatmaatregelen van de stoplicht-regering Scholz. Financiële tegenvallers en een uitspraak van het Duitse constitutionele hof hebben een gat van €35 miljard in de begroting geslagen. De regering haalt de compensatie voor dat geld uit allerlei begrotingen, maar past niet de klimaatdoelen aan. Daar komt bij dat Duitse boeren vooral met eigen geld boeren. Ze hebben traditioneel weinig leningen en moeten dus zichzelf financieren. Dat is mede een gevolg van het feit dat het aantal pachtende boeren in Duitsland groot is. Een Nederlandse boer heeft de bank nodig om land te kopen of over te nemen van zijn ouders. Een Duitse financiert zijn land zelf en heeft dus geld nodig om dat te kunnen. Mede daarom letten ze op alle kleintjes. De druppel van de rode diesel is de gevoelde willekeur die zich morgen weer anders kan manifesteren. Met dat gevoel kunnen de nodige Duitse burgers zich identificeren.
„Die Mehrheit der deutschen Landwirtinnen und Landwirte vertritt ihre Anliegen mit demokratischen Mitteln. Das ist ihr gutes Recht.“ – Bundesminister @cem_oezdemir zu den heutigen Protesten. pic.twitter.com/8ief0NQQYz
— BMEL (@bmel) January 8, 2024
NEIN!
— Bernhard Barkmann ???? (@BlogAgrar) December 31, 2023
Sehr geehrte @EvaVlaar,
bitte bleiben Sie zu Hause!
Die "Hilfe" von ultra-rechts wird uns Bauern nur schaden!
Wir kämpfen gegen die Kürzungen im Agrarhaushalt und nicht gegen den Staat! pic.twitter.com/L109D9PvMb
Net als de EVP doet Brussel er goed aan zich ongerust te maken over het opkomend rechts en daarmee het plotseling levensgrote eurosceptisme. De Duitse overheid faalt in de ogen van het publiek bij het luisteren naar de zorgen van het publiek, net zoals de Nederlandse dat deed in de ogen van het Nederlandse publiek. Vandaag zijn de Duitse boeren het symbool tegen wil en dank van dat ongenoegen.
Een rechtspopulistisch narratief, maar niet per definitie
Nieuwszender NDR1 sprak met de jonge Duitse sociologe Janna Luisa Pieper van de Universiteit van Göttingen over de boerenprotesten. De zender vroeg haar waar het de boeren om te doen is. Pieper antwoordt dat de coalitiebeslissing over de agrarische diesel en motorrijtuigenbelasting inderdaad een soort laatste druppel was, maar dat de boerenprotestactie "om veel meer" draait. In 2019 en 2020 protesteerden de boeren tegen het wegnemen van pesticiden die hun beroepsuitoefening zwaar bemoeilijken en te hoge eisen stellen aan de landbouw. "Deze keer", zegt Pieper, "zijn echter boeren van alle richtingen gemobiliseerd. En dat heeft een enorm potentieel."
Er waren massale blokkades van verkeersaders. Maar ook van bedrijven en een containerterminal in Bremerhaven. Wereldwijd was kritiek te horen op de Duitse regering.
De felle kritiek op 'de regering' en op de 'Berlijnse elites' in de vorm van vermeend 'links-groen-vervuilde' media, op de consumenten, 'de' politiek, 'de' Groenen hanteert een typisch rechtspopulistisch narratief: men opereert met eenvoudige vijandbeelden en vereenvoudigende verklaringen voor complexe problemen, stelt zichzelf voor als slachtoffer en mobiliseert tegen 'de elite daarboven'. Aan de andere kant gaat het ook om erkenning. In deze strijd, zo interpreteer ik het in ieder geval, vechten de actoren in de landbouw om waardering voor hun prestaties. Ze ervaren statusverlies en sociale declassering en krijgen niet het respect krijgen dat zij naar hun mening verdienen
Volgens Pieper is het protest een uiting van 'existentiële angsten'. Pieper: "Existentiële angst kan rigide defensieve reacties veroorzaken in de vorm van vijandconstructies, samenzweringstheorieën en haat. De felle kritiek op 'de regering' en op de 'Berlijnse elites' in de vorm van vermeend 'links-groen-vervuilde' media, op de consumenten, 'de' politiek, 'de' Groenen hanteert een typisch rechtspopulistisch narratief: men opereert met eenvoudige vijandbeelden en vereenvoudigende verklaringen voor complexe problemen, stelt zichzelf voor als slachtoffer en mobiliseert tegen 'de elite daarboven'. Aan de andere kant gaat het ook om erkenning. In deze strijd, zo interpreteer ik het in ieder geval, vechten de actoren in de landbouw om waardering voor hun prestaties. Ze ervaren statusverlies en sociale declassering en krijgen niet het respect krijgen dat zij naar hun mening verdienen."
Gevraagd of het protest een antidemocratische component heeft, zegt Pieper: "Ik wil deze hele protestbeweging niet beschuldigen van antidemocratisch zijn. Desalniettemin zijn sommige groeperingen die zich in het momentum van dit protest bewegen, antidemocratisch. Kijk bijvoorbeeld naar bepaalde extreemrechtse bewegingen of samenzweringstheoretici die oproepen tot de omverwerping van onze regering. Maar je moet onderscheid maken en mag niet de fout maken de hele beweging als antidemocratisch te bestempelen. Er zijn elementen die proberen deze protesten te kapen. En er zijn ook enkele boeren die antidemocratische leuzen bezigen. Hoeveel dat er zijn, is moeilijk te zeggen. Dit gebeurt uit onzekerheid, woede en existentiële angsten. En deze gemoedstoestand is gemakkelijk te beïnvloeden door rechtspopulisten."
Duits boerenprotest
-
Groot boerenprotest in Berlijn: ‘Dát was de druppel’
De Telegraaf -
Duizenden tractoren in Berlijn: ‘Zij nemen ons geld af en geven het buitenland miljarden’
de Volkskrant -
Minister Özdemir geeft Duitse boeren 'goedmaker'
Boerenbusiness -
Duitse Boerenbond hoopt op compromis in Bondsdag
Nieuwe Oogst -
Duitse boeren blokkeren het hart van Berlijn tijdens slotmanifestatie na weken van protest
VILT -
Duitse boeren voelen zich betutteld: ’Monster van bureaucratie elke dag groter’
De Telegraaf -
Video | Berlijns plein staat vol met duizenden demonstrerende boeren
NU.nl -
Boze boeren, maar geen stikstofprobleem: vijf vragen over de Duitse protesten
NU.nl -
Boerenprotesten verspreiden zich door Europa
Boerderij -
Duits boerenprotest bereikt hoogtepunt met demonstratie in Berlijn
Nieuwe Oogst -
Podcast De Dag: hoe radicalen Duitse boerenprotesten kapen
NPO Radio 1 -
Groot boerenprotest in Berlijn: 3600 tractors blokkeren wegen
RTL Nieuws -
Duizenden boeren op tractors verzamelen zich in Berlijn voor demonstratie
NU.nl -
Duitse boeren sluiten protestweek af met grote tractorbetoging in Berlijn
NOS -
In beeld | Demonstranten keren zich tegen regering bij boerenprotest in Berlijn
NU.nl -
Boerenprotest zet Duitse regering onder druk
Het Financieele Dagblad -
German farmers drive tractors into Berlin to protest fuel subsidy cuts: ‘government must resign’
South China Morning Post
Duitse media over boerenprotest
Toelichting ›-
Bauernproteste: Ampel-Koalition will auf Landwirte zugehen
Fleischwirtschaft -
Bauernprotest in Berlin: Knackwürste und Krach
Der Spiegel -
Bauernproteste in Berlin
foodwatch Deutschland -
Kundgebung in Berlin: Bauernpräsident kündigt weiteren Protest an
LebensmittelZeitung -
Bauernprotest: Wirtschaftsweise Veronika Grimm kritisiert Tierwohlabgabe
Der Spiegel -
Traktorkolonnen in Berlin: Bauern vor Protest-Höhepunkt
LebensmittelZeitung -
Bauernproteste: „Die Raupe Nimmersatt schlägt wieder zu!“
Fleischwirtschaft -
Traktoren in Berlin: „Die Bauerndemos betreffen nicht nur Landwirte“ #kommentar #bauerndemonstration
Agrarheute -
Bauernprotest: Breite Unterstützung aus der Branche #agrardiesel #agrarpolitik
Agrarheute -
Bauernproteste: Liberale wollen weniger Ackerflächen stilllegen
Fleischwirtschaft -
German tractors clog Berlin as farmer protests reach climax
Deutsche Welle -
Germany in protest mode: From farmers to train drivers
Deutsche Welle -
Bauernproteste: Christian Lindner stellt sich den Landwirten – Livestream
Der Spiegel -
Agrarkürzungen: Lindner will Bürokratie abbauen, keine Änderung bei Agrardiesel
Die Zeit -
Bauernprotest in Berlin: Christian Lindner bei Großdemonstration ausgebuht
Der Spiegel
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Goedemiddag,
Het Duitse protest wordt breed gedragen in de Duitse samenleving. Evenals in meer landen groeit het gevoel bij het volk dat de regering een eigen agenda uit rolt die niet de mening van de burger vertegenwoordigd en het beleid niet in het belang is van de burger.
Financieel expert Ab Flipse geeft het helder weer in het volgende filmpje.
Nederlanders vinden het lastig te begrijpen wat er in Duitsland aan de hand is. Onze boeren hebben niet eens rode diesel, so what? Eindelijk een level playing field dus. Goeie zaak van de regering, zouden wij - als we ons tot laag 1 zouden verdiepen - zeggen.
De diepere lagen heb ik gepoogd hierboven uit te leggen omdat het maar weinig gebeurt aan onze kant van de grens.
Maar het blijft niet eenvoudig te begrijpen. Conservatieve boeren zijn boos, progressieve willen juist wel verder - zoiets denken wij in Nederland inmiddels ook. Dat zal dus in Duitsland ook wel zo zijn.
Over naar Duitsland dus. Het land heeft zelf ook grote moeite om te begrijpen wat zich voltrekt én om te interpreteren waarom onze boeren protesteren. Op Stern vandaag een interview met Lars Odefey, een soort Duitse Ruud Zanders maar dan voor slachtkippen.
Odefey legt uit waarom hij niet meeprotesteert. Hij geeft consumenten en supermarkten de schuld: "Ein großer Teil der Probleme rührt daher, dass die Deutschen ihre Bauern heroisieren, aber dann doch bei Lidl oder Aldi die billigsten Produkte kaufen. "
In het interview met Odefey vind je ook een vraaggesprek met politicoloog Albrecht von Lucke (al van vorige week, even naar scrollen in het Stern artikel). Die legt uit dat zich een drama aan het ontwikkelen is. De Duitse regering heeft al van alles toegegeven aan de boeren, maar nog is het niet genoeg. Massaal rijden de boeren op naar Berlijn vandaag na al een heftige week.
Von Lucke zegt: als een regering zo wordt benaderd, dan kan ze geen enkele maatregel meer nemen en wordt ze vleugellam. Ze had eerder moeten ingrijpen en het gesprek moeten zoeken over de onvrede.
En dat is dus ook het probleem: in Duitsland zien we het probleem van een overheid die verduurzaamt maar niet meer luistert naar de behoeften en onzekerheid van mensen. Inderdaad Ado #1 , Duitsland laat zien wat er gebeurt als een overheid zowel economisch als sociaal ieder besef kwijt raakt/lijkt te raken.
Ik beschouw de situatie in Duitsland als ernstig: we zien daar een breuk tussen publiek en een progressieve overheid die vergeet dat beleid zonder draagvlak en realisme niet gaat.
En voor alle duidelijkheid: die rode diesel gaat inderdaad (bijna) nergens over. Het is veel erger.
Er zit veel spanning in de opmerking dat "De EVP wil de trend van dalende landbouwbedrijven en -werknemers keren en zich inzetten voor een goed inkomen voor boeren en betaalbaar voedsel."
Boeren hebben belang bij dure landbouwprodukten, voor de burger kan het nooit goedkoop genoeg worden. Om het beiden naar de zin te maken wordt er door overheden veel geld bijgepast.
En dan is het goed om te beseffen dat in Duitsland 2,43 miljoen hectare energiegewassen (vooral maïs) geteeld wordt voor de biogasinstallaties, waar ook de nodige subsidie in zit.
Ik vroeg het al eerder: wat wil een (Duitse) boer? Een instantie die 50% van je inkomen betaalt mag eisen stellen, zoals de afnemers die de rest van het inkomen verzorgen ook de nodige eisen stellen aan je produkten.
Overigens zou er ook bij het afschaffen van de dieselsteun nog geen level playing field zijn; in Nederland zou diesel dan nog steeds €0,20/liter duurder zijn.
In Bayern vanaf 2010 meer dan 20000 boeren out. Widerlich! Waarom, waardoor? Wanneer ik de Wet van Engel noem raakt onze Dick van de leg. Hij staat daarin niet alleen en is vergezeld door velen. De werking van Engel staat niet op zich. Begin 19e eeuw CornLaws (GB) Landbouwcrisis. "De landbouwcrisis in West-Europa tussen 1878 en 1895 ontstond door de import van goedkoop graan en andere landbouwproducten uit de Verenigde Staten en Canada, waardoor de prijzen van landbouwproducten sterk daalden. De landbouwcrisis viel samen met de Grote Depressie. Wikipedia"
EU gelden. Houd het systeem al jaren in de greep.
Meitellingen. Dan weet je onmiddellijk welke kant het is opgegaan. De overheid organiseert monopolies. AVEBE, COSUN, etc.
De bulk aan EU gelden naar de rijkste boeren. Duitse boeren hebben Ter Apel dichtgegooid. De sukkels.
Hendrik, ik heb het nog eens aan Chat gevraagd, wat vind je van het antwoord?
"De Wet van Engel is een economisch principe dat stelt dat naarmate het inkomen van een huishouden stijgt, het percentage van dat inkomen dat aan voedsel wordt besteed afneemt, zelfs als de absolute uitgaven aan voedsel stijgen. Deze wet werd in de 19e eeuw geformuleerd door de Duitse statisticus Ernst Engel.
De relevantie van de Wet van Engel voor boeren en de agrarische economie ligt in het feit dat veranderingen in consumentenuitgavenpatronen direct van invloed kunnen zijn op de landbouwsector. Naarmate mensen rijker worden, kunnen ze bijvoorbeeld meer besteden aan luxe voedingsmiddelen, wat de vraag naar bepaalde soorten gewassen of vee kan beïnvloeden. Dit kan leiden tot veranderingen in de landbouwproductie en in de economieën die sterk afhankelijk zijn van de landbouw."