Nederland had van alle Europese landen in 2022 het hoogste opgestelde vermogen per hoofd van de bevolking aan zonnepanelen, meldt het CBS. Per hoofd van de bevolking werd 1044 W aan zonne-energie geproduceerd. De energieproductie uit zonnestroom steeg met 46% ten opzichte van het jaar ervoor.
De totale productie uit zonnestroom groeide in 2022 naar 16,8 miljard kilowatuur (kWh). Dat lijkt heel wat, maar het aandeel zonne-energie (elektriciteit en warmte) in het totale energieverbruik in Nederland komt ermee uit op 3,3%, tegen 2,1% in 2021. Nederland heeft in 2050 3 tot 5 keer zoveel stroom nodig dan nu. We gebruiken 110 terawattuur, straks loopt dat op tot ruim 300 en mogelijk meer dan 500 terawattuur.
De toename van 46% is met name te danken aan het gebruik van nieuwe zonnepanelen. Het opgesteld vermogen, ofwel de capaciteit, nam in alle gemeenten van Nederland met gemiddeld 30% toe. Het grootst was de toename met 161 megawatt (MW) in Dronten. Daar werd dan ook het grootste zonnepark van Nederland aangelegd.
"Nederland staat in de top vijf van landen met de hoogste zonnestroomproductie in Europa sinds 2022," schrijft het CBS. Met de zonne-energieproductie van 16,8 miljard kWh komt Nederland op hetzelfde niveau als Frankrijk, ondanks dat ons land een stuk kleiner is in oppervlak en inwonersaantal dan de meeste grote zonnestroomproducenten.
Eigenlijk is dat best gek. Want juist omdat we zo'n klein landje zijn, is de landbouwgrond hier erg duur. Een hectare landbouwgrond begint bij zo'n €60.000 en kan oplopen tot rond de €150.000. In bijvoorbeeld Bretagne ligt ook prima landbouwgrond, maar kost die circa 10% van een Nederlandse hectare voor agrarisch gebruik.
Waarom zou je die kostbare grond dan vol zetten met zonnepanelen? Kun je er niet beter aardappelen of bieten op verbouwen? Wie louter naar het financiële rendement kijkt, zegt nee. Dat geldt al helemaal voor wie grond moet pachten.
Juist voor de beste gronden van Nederland gelden pachtprijzen van tussen de €2.100 tot zo'n €3.600 op jaarbasis per hectare. Afhankelijk van wat je als akkerbouwer teelt, is een opbrengst van meer dan €4.000 een hoge uitzondering. Dat leidt tot een simpel sommetje. Als je aardappelen, uien en bieten niet renderen, dan kun je als calculerende boer veel beter overstappen op zonnepanelen.
Zet je zonnepanelen op je akker, dan kun je al gauw op een opbrengst van €6.000 rekenen; zet je er ook nog windmolens bij dan kom je al op €10.000.
Je vraagt je af waarom er nog akkers zonder duurzame energieproductie zijn in ons land. Als boer hoef je er niets voor te doen omdat energiebedrijven de zonne- en windakker inrichten en onderhouden. Je hebt geen zorgen over het weer, alweer nieuwe regels, het wegvallen van gewasbeschermingsmiddelen of dure kunstmest of een Landbouwakkoord dat maar niet wil lukken.
Er doemt inmiddels een keerzijde op. Een zonneakker moet je beveiligen. Doe je dat niet, dan ben je een aantrekkelijke prooi voor koperdieven. Komen die langs, dan produceert de akker uiteindelijk niets. Geen gewas, maar ook geen stroom. De schade kan in de tonnen lopen. Maar als de boer het diefstalrisico aan de exploitant van zijn land laat, is er niets aan de hand.
En alle gekheid op een stokje: hoe moeilijker we het boeren maken, hoe aantrekkelijker een zwart glazen landschap met windmolens wordt. Op grond in eigendom kan iedere boer die €10.000 per hectare per jaar realiseren. Dat is grosso modo een gegarandeerd rendement van 10% per jaar; kom daar op de beurs of op je spaarrekening maar eens om. Dat rendement geldt ook voor de veebedrijven met grasland die de overheid nu nog vrijwillig en straks mogelijk verplicht wil uitkopen omdat ze er niet meer kunnen boeren. Mooier zal ons land er niet van worden. Wikipedia kent inmiddels het woord energielandschap.
Dit artikel afdrukken
De toename van 46% is met name te danken aan het gebruik van nieuwe zonnepanelen. Het opgesteld vermogen, ofwel de capaciteit, nam in alle gemeenten van Nederland met gemiddeld 30% toe. Het grootst was de toename met 161 megawatt (MW) in Dronten. Daar werd dan ook het grootste zonnepark van Nederland aangelegd.
"Nederland staat in de top vijf van landen met de hoogste zonnestroomproductie in Europa sinds 2022," schrijft het CBS. Met de zonne-energieproductie van 16,8 miljard kWh komt Nederland op hetzelfde niveau als Frankrijk, ondanks dat ons land een stuk kleiner is in oppervlak en inwonersaantal dan de meeste grote zonnestroomproducenten.
Eigenlijk is dat best gek. Want juist omdat we zo'n klein landje zijn, is de landbouwgrond hier erg duur. Een hectare landbouwgrond begint bij zo'n €60.000 en kan oplopen tot rond de €150.000. In bijvoorbeeld Bretagne ligt ook prima landbouwgrond, maar kost die circa 10% van een Nederlandse hectare voor agrarisch gebruik.
Waarom zou je die kostbare grond dan vol zetten met zonnepanelen? Kun je er niet beter aardappelen of bieten op verbouwen? Wie louter naar het financiële rendement kijkt, zegt nee. Dat geldt al helemaal voor wie grond moet pachten.
Juist voor de beste gronden van Nederland gelden pachtprijzen van tussen de €2.100 tot zo'n €3.600 op jaarbasis per hectare. Afhankelijk van wat je als akkerbouwer teelt, is een opbrengst van meer dan €4.000 een hoge uitzondering. Dat leidt tot een simpel sommetje. Als je aardappelen, uien en bieten niet renderen, dan kun je als calculerende boer veel beter overstappen op zonnepanelen.
Zet je zonnepanelen op je akker, dan kun je al gauw op een opbrengst van €6.000 rekenen; zet je er ook nog windmolens bij dan kom je al op €10.000.
Je vraagt je af waarom er nog akkers zonder duurzame energieproductie zijn in ons land. Als boer hoef je er niets voor te doen omdat energiebedrijven de zonne- en windakker inrichten en onderhouden. Je hebt geen zorgen over het weer, alweer nieuwe regels, het wegvallen van gewasbeschermingsmiddelen of dure kunstmest of een Landbouwakkoord dat maar niet wil lukken.
Er doemt inmiddels een keerzijde op. Een zonneakker moet je beveiligen. Doe je dat niet, dan ben je een aantrekkelijke prooi voor koperdieven. Komen die langs, dan produceert de akker uiteindelijk niets. Geen gewas, maar ook geen stroom. De schade kan in de tonnen lopen. Maar als de boer het diefstalrisico aan de exploitant van zijn land laat, is er niets aan de hand.
En alle gekheid op een stokje: hoe moeilijker we het boeren maken, hoe aantrekkelijker een zwart glazen landschap met windmolens wordt. Op grond in eigendom kan iedere boer die €10.000 per hectare per jaar realiseren. Dat is grosso modo een gegarandeerd rendement van 10% per jaar; kom daar op de beurs of op je spaarrekening maar eens om. Dat rendement geldt ook voor de veebedrijven met grasland die de overheid nu nog vrijwillig en straks mogelijk verplicht wil uitkopen omdat ze er niet meer kunnen boeren. Mooier zal ons land er niet van worden. Wikipedia kent inmiddels het woord energielandschap.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Zonnepanelen kun je niet eten, moeten geen vruchtbare grond innemen.
De locatie voor zonneparken moet ongeschikt zijn voor voedselproductie of bewoning en moet ook niet ten koste gaan van natuurgebieden. Ons land heeft daar dus geen ruimte voor. Zeker niet als dat resulteert in nog meer import van voedsel en veevoer uit landen waar gebrek aan water is en voor onze welvaart nog steeds bossen worden gekapt. E.e.a. moet worden losgekoppeld van geld of rendement.
'Alle energie wordt vervuilend als je het op grote schaal gebruikt, ongeacht de soort.'
Helemaal met je eens, Joep. "Zwart glazen landschap met windmolens", een korte termijnvisie. Voor broeikasgassen, stikstof en voedselprijzen zijn er geen grenzen.
Mee eens, Joep. "Zwart glazen landschap met windmolens", een heel korte termijnvisie. Voor broeikasgassen, stikstof en voedselprijzen zijn er geen landsgrenzen.
Het onderliggende probleem is dat de marktwerking verstoord is door vergaande overheidsbemoeienis in de vorm van subsidies maar ook regelgeving en weet ik wat meer. Iedereen voelt op zijn klompen aan dat het niet klopt, dat zonnepanelen beter renderen dan de teelt van gewassen op dezelfde vruchtbare (dure) grond.
Nog niet heel lang geleden besloot Shell zijn R&D in windmolens stop te zetten. Het was geloof ik begin deze eeuw. Waarom? Omdat zij tot de conclusie waren gekomen dat windmolens niet renderen. Pas toen de politiek besloot dat niet renderende windmolens de toekomst van de energietransitie zijn, ontstond er een kunstmatige markt voor windmolens waar wel goed geld aan te verdienen valt. Zo is het ook met zonnepanelen. In een vrije energiemarkt zou niemand die dingen op vruchtbare grond plaatsen. Net zo min als mega windmolens.
Wat het in de praktijk betekent is heel simpel: de belastingbetaler betaalt voor deze niet renderende energie waardoor we met zijn allen een stuk minder koopkrachtig worden. Zeg maar armer.
Het tegenargument is natuurlijk dat fossiele brandstoffen eindig zijn en bovenal leiden tot ernstige klimaatverandering. Althans dat is de politiek correcte overtuiging. En de vermeend vernietigende kracht van fossiele brandstoffen moet gestopt worden ten koste van alles. Dat mag dus wel wat kosten. Het gaat immers om de overleving van de totale mensheid.
We hadden het ook anders kunnen doen en de markt zijn werk laten doen. Zonder overheidsbemoeienis. Het resultaat zou zijn dat - mochten alle onheilstijdingen uitkomen, fossiele brandstoffen heel schaars worden en dus heel duur. De markt voor alternatieve energievormen zou dan vanzelf groter en lucratiever worden. Ook plastic zou zo duur worden dat wegwerpartikelen niet langer van dit materiaal gemaakt worden.
Ook de klimaatverandering als gevolg van fossiele brandstoffen - indien waar, zou zich vanzelf oplossen. Bovendien gaan die veranderingen zo langzaam dat er alle tijd is om ons tegen de stijgende zeespiegel te beschermen. Tegen die tijd is volgens alle voorspellingen fossiele brandstof een zeer zeldzaam en onbetaalbaar goedje dat nauwelijks nog iemand zich kan veroorloven.
Zoals altijd lossen de meeste problemen zich als vanzelf op. Laissez-faire!
Een studiegenoot werkt bij zo'n energie"boer". Mijn vraag: "wat doe je eigenlijk?" kreeg ik als antwoord: "subsidie ( = andermans belastinggeld) binnen harken. En dat doen we d.m.v. alternatieve stroomopwekking: zonnepanelen, wind, enz enz.".
Een overheid hoort sturend op te treden, bepaalde faciliteiten tijdelijk ter beschikking te stellen om wenselijk gedrag te stimuleren, innovaties rond te krijgen, "early adopters" aan te moedigen, waardoor productie opgestart kan worden en productie-efficiëntie voor competitief aanbod gaat zorgen, waarvoor velen dit gewenste alternatief zullen omarmen.
Zonnepanelen: een prachtig voorbeeld, want door massaal -privaat- gebruik hoeft er minder fossiel opgewekte stroom te worden vervaardigd, locaal geproduceerd nu, dus een mindere belasting voor het net als indien op grote parken ver van de verbruiker wordt opgewekt.
Met dank aan al die hulp, m.n. de 100% saldering, EN de explosie van de energieprijzen dankzij het decennialang in slaap zijn door Russisch goedkoop gas, heb ik in 2022 ca 50% van mijn investering in zonnepanelen terug, zal dit en volgend jaar nog een keer gebeuren, en 2025-2029 nog eens. Oftewel: 2x de investering, en alle jaren daarna interessant deel eigen stroomgebruik gratis, en de rest terug geleverd voor nog immer een interessant bedrag(je). Voor een groot deel belastinggeld ( energiebelasting en BTW) waar ik u allen voor hartelijk dank. De rest is het opzadelen van de energieleveranciers voor stroom tegen een veel te hoge prijs, immers incl. kosten centrale, netwerk, salarissen, enz. EN alles, om het net toch stabiel te houden.
Maar in feite is het kolder. Als ik als hobby-tuinder bij een grootgrutter 25 kg aardbeien lever op de top van de oogst, en daarvoor 50 weken een 500 g terugvraag voor dezelfde prijs, verklaart iedereen me voor gek.
Idem kostbare landbouwgrond gebruiken terwijl nog heel veel ZO-Z-ZW daken zonder zonnepanelen zijn, waarbij tevens de gebruiker letterlijk "om de hoek" zit, en vaak zelfs eronder.
Een overheid wordt tegenwoordig gestuurd door de proteststem, en kijkt hooguit tot aan de volgende verkiezingen. Over 45 jaar zit iedere huidige bestuurder reeds in de sta-opstoel, en geldt: "na mij de zondvloed". Daar hebben we als kiezer al die jaren voor gekozen.