Het stikstofoverschot in de landbouw is in 2021, vergeleken met een jaar eerder, met 5% afgenomen tot 290 miljoen kilogram. 87 miljoen kilogram verdween naar de lucht, de overige 203 miljoen kilogram werd niet benut in de bodem. Het stikstofoverschot is sinds 2014 niet zo laag geweest. Het lagere stikstofoverschot hangt vooral samen met lagere stikstofgehaltes in gras en met een afnemende veestapel.
Dit blijkt uit de Mineralenbalans landbouw van het CBS. Een groot stikstofoverschot wordt als belastend gezien voor het milieu.
Het stikstofoverschot wordt berekend door de aangevoerde hoeveelheid stikstof (onder andere in de vorm van krachtvoer en kunstmest) te verminderen met de hoeveelheid stikstof die is vastgelegd in dierlijke (vlees, melk, eieren) en plantaardige producten (akkerbouwgewassen en tuinbouwgewassen), en de stikstof die is afgevoerd buiten de landbouw (export, mestverwerking, gebruik particulieren). In het kort, het stikstofoverschot is het deel van de stikstof dat niet benut wordt.
Vooral minder uitscheiding dierlijk mest
De belangrijkste factor in de daling van het stikstofoverschot is de afname van stikstof in dierlijk mest: van 489 miljoen kilogram in 2020, naar 471 miljoen kilogram in 2021 (-3,7%). De stikstofuitscheiding in de melkveehouderij nam zelfs met 4,7% af, met name door een lager stikstofgehalte van kuilgras. Weersomstandigheden zorgden in de periode 2017–2020 voor juist voor relatief hoge stikstofgehalten in ruwvoer zoals gras en mais. De rundveestapel veranderde nagenoeg niet in omvang.
De stikstofuitscheiding van de varkenssector en pluimveesector daalde van 92 en 55 miljoen kilogram in 2020, naar 89 en 54 miljoen kilogram in 2021. Deze daling hangt vooral samen met het aantal dieren. Varkens en kippen krijgen namelijk, in tegenstelling tot rundvee, geen ruwvoer waarvan de samenstelling (waaronder het stikstofgehalte) afhankelijk is van weeromstandigheden maar krachtvoer met onder meer een constant stikstofgehalte. In 2021 was het aantal vleesvarkens 3,3% lager dan het jaar daarvoor. Het aantal vleeskuikens in de pluimveehouderij lag ruim 14% onder het niveau van 2020.
In 2021 werd er in totaal 83 miljoen kilogram stikstof afgevoerd via plantaardige producten, een daling van 1 miljoen kilogram stikstof ten opzichte van een jaar eerder. Dit komt deels voor rekening van de teelt van aardappelen.
Verder ging 202 miljoen kilogram stikstof naar dierlijke producten (vlees, melk en eieren), 6 miljoen kilogram minder dan een jaar eerder. Deze ontwikkeling hangt samen met het lage stikstofgehalte in het kuilgras en met de afname van het aantal varkens en pluimvee.
Ook werd er 279 miljoen kilogram stikstof afgevoerd via ruwvoer. 266 miljoen kilogram kwam weer terecht in de veehouderij als veevoer, het overige deel ging naar de voorraden. Er werd in 2021 meer ruwvoer in onder meer balen en kuilen opgeslagen dan dat er uit werd gehaald. De jaren daarvoor was dat precies andersom.
Minder aanvoer stikstof uit krachtvoer en kunstmest
De twee grootste bronnen van stikstof in de landbouw in 2021 waren krachtvoer (408 miljoen kilogram) en kunstmest (213 miljoen kilogram). De toevoer van stikstof uit krachtvoer was 7 miljoen kilogram lager dan in 2020, van kunstmest was dat 4 miljoen kilogram. Ook dit heeft er voor gezorgd dat het totale stikstofoverschot in 2021 lager is dan het jaar daarvoor.
Stikstofoverschot in vijf jaar tijd met ruim 10% gedaald
Het stikstofoverschot in de landbouw is in 2021 vergeleken met 2016 met 12,5% gedaald. De daling is vooral sinds 2017 zichtbaar, mede door maatregelen die de fosfaatproductie onder het Europese plafond moesten brengen. Deze maatregelen leidden onder andere tot een afname van de melkveestapel en daarmee ook tot een daling van de stikstofuitscheiding. Ondertussen is 2021 het vierde achtereenvolgende jaar dat de stikstofuitscheiding in de landbouw onder het stikstofplafond van de Europese Unie ligt.
De uitscheiding van stikstof in de vorm van dierlijke mest is in 2021, vergeleken met 2016, met 6,6% afgenomen. De aanvoer uit krachtvoer nam tegelijkertijd met 6,8% af. De afzet van stikstof buiten de landbouw (waaronder export, mestverwerking en gebruik door
particulieren) daalde met 21%. Het aantal kilogram stikstof in kunstmest dat in de landbouw gebruikt werd daalde in 2016-2021 met 7%.
Dit artikel afdrukken
Het stikstofoverschot wordt berekend door de aangevoerde hoeveelheid stikstof (onder andere in de vorm van krachtvoer en kunstmest) te verminderen met de hoeveelheid stikstof die is vastgelegd in dierlijke (vlees, melk, eieren) en plantaardige producten (akkerbouwgewassen en tuinbouwgewassen), en de stikstof die is afgevoerd buiten de landbouw (export, mestverwerking, gebruik particulieren). In het kort, het stikstofoverschot is het deel van de stikstof dat niet benut wordt.
Vooral minder uitscheiding dierlijk mest
De belangrijkste factor in de daling van het stikstofoverschot is de afname van stikstof in dierlijk mest: van 489 miljoen kilogram in 2020, naar 471 miljoen kilogram in 2021 (-3,7%). De stikstofuitscheiding in de melkveehouderij nam zelfs met 4,7% af, met name door een lager stikstofgehalte van kuilgras. Weersomstandigheden zorgden in de periode 2017–2020 voor juist voor relatief hoge stikstofgehalten in ruwvoer zoals gras en mais. De rundveestapel veranderde nagenoeg niet in omvang.
De uitscheiding van stikstof in de vorm van dierlijke mest is in 2021, vergeleken met 2016, met 6,6% afgenomen. De aanvoer uit krachtvoer nam tegelijkertijd met 6,8% af. De afzet van stikstof buiten de landbouw (waaronder export, mestverwerking en gebruik doorDaling stikstofopname in plantaardige en dierlijke producten
particulieren) daalde met 21%
In 2021 werd er in totaal 83 miljoen kilogram stikstof afgevoerd via plantaardige producten
Verder ging 202 miljoen kilogram stikstof naar dierlijke producten (vlees, melk en eieren)
Ook werd er 279 miljoen kilogram stikstof afgevoerd via ruwvoer
Minder aanvoer stikstof uit krachtvoer en kunstmest
De twee grootste bronnen van stikstof in de landbouw in 2021 waren krachtvoer (408 miljoen kilogram) en kunstmest (213 miljoen kilogram). De toevoer van stikstof uit krachtvoer was 7 miljoen kilogram lager dan in 2020, van kunstmest was dat 4 miljoen kilogram. Ook dit heeft er voor gezorgd dat het totale stikstofoverschot in 2021 lager is dan het jaar daarvoor.
Stikstofoverschot in vijf jaar tijd met ruim 10% gedaald
Het stikstofoverschot in de landbouw is in 2021 vergeleken met 2016 met 12,5% gedaald. De daling is vooral sinds 2017 zichtbaar, mede door maatregelen die de fosfaatproductie onder het Europese plafond moesten brengen. Deze maatregelen leidden onder andere tot een afname van de melkveestapel en daarmee ook tot een daling van de stikstofuitscheiding. Ondertussen is 2021 het vierde achtereenvolgende jaar dat de stikstofuitscheiding in de landbouw onder het stikstofplafond van de Europese Unie ligt.
De uitscheiding van stikstof in de vorm van dierlijke mest
particulieren) daalde met 21%. Het aantal kilogram stikstof in kunstmest dat in de landbouw gebruikt werd daalde in 2016-2021 met 7%.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Redactie, jullie hadden als kop ook kunnen nemen 'Stikstofoverschot landbouw nog net zo hoog als in 2014' of 'CBS onderbouwt falen Nederlands mestbeleid'
De recente lichte daling van het overschot blijkt volgens de CBS-tabel (https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/83475ned/table) het gevolg van een iets kleinere veestapel en toevallige weersomstandigheden, zoals het artikel meldt, niet van beter management. De benutting van stikstof door de veehouderij verbeterde niet en het verlies naar de lucht nam zelfs iets toe.
De conclusie die je op basis van deze tabel moet trekken is dat de Nederlands overheid al zeer lang niet de wil of de kracht heeft om in Europees verband overeengekomen verbetering van het milieu in daden om te zetten, wat betreft het beperken van mineralenverlies uit de landbouw. Het is dus begrijpelijk dat de EC geen verder getreuzel duldt. Het is daarentegen onbegrijpelijk dat de LTO-voorzitter om dat standpunt dreigt een rechtszaak aan te spannen tegen de EC. Tragisch is dat de leden deze idioterie blijkbaar willen financieren.
Frans, ik ben het helemaal met je eens. Maar (wat overigens geen excuus is, want wij beslissen zelf over onze koppen), deze kop correspondeert met de kop van het CBS. De gehele tekst is zelfs gelijk aan die van hun heel precieze bericht. Ook dat is een bewuste keuze geweest, omdat we interactief zijn en het er dus over kunnen hebben.
Ik mis in het geheel de stikstofvoorraad in mestkelders en kuilgras in silo`s. Dat is stikstof die ook (nog) niet benut is. Iemand die kan vertellen hoeveel die stikstofvoorraad is op 1 januari 2023?
#1 Frans kan je nooit eens wat positief zeggen over de gangbare landbouw ? Je heb heel je werkbare leven je zakken gevuld van de landbouw .
Stikstofoverschot is een verkeerde benaming. Het vermeende stikstofoverschot is de stikstofvoorraad die in mestopslag zit en als kuilgras of snijmais in de silo`s ligt opgeslagen.