Er is eigenlijk niemand die er nog aan twijfelt dat het verzadigde vet uit zuivel geen kwaad kan, de officiële voedingsadviezen ten spijt. Maar dat volle melk een wapen tegen kinderobesitas kan zijn, is een verrassend nieuw inzicht.
Dat is de uitkomst van een literatuuronderzoek, een systematische review en een meta-analyse, van het St. Michael's Hospital of Unity Health in Toronto, Canada.
Het onderzoek werd gepubliceerd in het vakblad The American Journal of Clinical Nutrition en omvatte 28 eerdere studies uit zeven landen die de relatie onderzochten tussen kinderen die koemelk drinken en het risico op overgewicht of obesitas. Voor de studies waren gegevens gebruikt van in totaal bijna 21.000 kinderen tussen 1 en 18 jaar oud. In geen van de studies hadden kinderen die melk met een laag vetgehalte dronken een lager risico op overgewicht of obesitas. Achttien van de 28 studies lieten zien dat kinderen die volle melk dronken minder kans hadden op overgewicht of obesitas.
Tegenspraak
De uitkomst is in tegenspraak met voedingsadviezen in vele landen, waaronder Nederland. In het algemeen wordt kinderen (en volwassenen) aangeraden juist halfvolle of magere melk te drinken. De gedachte daarachter is dat volle melk met meer vet ook meer calorieën bevat dan magere of halfvolle melk. Maar uit deze studie zou nu toch blijken dat er andere factoren in het spel zijn bij het gebruik van zuivel die een grotere invloed hebben op het lichaamsgewicht dan het vetgehalte.
Dat zorgde voor verwarring.
Licht preventief
Er is in diverse onderzoeken gekeken naar specifieke effecten op de gezondheid van volle melk en van andere soorten zuivel, ook gefermenteerde. Vaak kwam er een neutraal tot licht gunstig effect van zuivelconsumptie aan het licht. Zo heeft yoghurt een licht preventief effect op de ontwikkeling van diabetes type 2. Melk beschermt tegen darmkanker/ en zuivel draagt ook in geringe mate bij aan een gezonder hart. Een positieve relatie tussen zuivel en blaaskanker kon daarentegen niet worden gevonden.
Het algemene advies om weinig verzadigd, dierlijk vet te eten is te grof geschut gebleken. Verzadigd vet bestaat uit verschillende soorten vetzuren, die alle verschillende metabole effecten hebben. Stearinezuur bijvoorbeeld, het vetzuur dat het meest voorkomt in koemelk, verhoogt het cholesterolpeil in het bloed niet. Dat bijverschijnsel van verzadigd vet eten was een klassiek argument tegen volle zuivel, maar dat gaat niet meer op.
Melkvet bevat ongeveer 400 verschillende vetzuren, waardoor het het meest complexe van alle natuurlijke voedingsmiddelen met vetten is. De melkvetzuren zijn (bijna) in gelijke hoeveelheden afkomstig van het voer en van de microbiële activiteit in de magen van de koe. De genen van de koe bepalen ongeveer voor de helft hoe haar melk zal zijn samengesteld. Per ras verschilt de vetsamenstelling van de melk.
In reacties op de studie, zoals onder een artikel in The New York Times, werd erop gewezen dat studies zoals deze volstrekt nutteloos zijn in de praktijk van alledag. Het is een onzinnige gedachte om kinderen volle melk te geven in de hoop dat ze niet dik worden. Er komen zo veel andere factoren kijken bij het opgroeien van kinderen. Zou het echt helpen tegen de mondiale kinderobesitas als alle kinderen vanaf nu volle in plaats van halfvolle melk gingen drinken?
Misschien waren de meeste van die 21.000 kinderen wel mager en kregen ze daarom vette, volle melk (wat dus niet hielp), opperde een lezer. Nee, zegt een andere reageerder, misschien kregen dikke kinderen juist vetarme melk en werden ze nog dikker van de suiker in de zuivel. Een veelgehoorde verklaring is dat je van vetarme melk gemakkelijk meer drinkt en je daardoor meer melksuiker tot je neemt.
Varkens
“Wij mestten onze varkens vroeger vet door ze magere melk te geven,” schrijft een lezer voor wie deze studie niets nieuws bevat. De beesten kregen er meer honger van. Dat geldt ook als argument voor de consumptie door mensen van volle zuivel: het verzadigt beter. Bovendien is volle melk een goede bron van omega-3 vetzuren, mits de koeien gras hebben gegeten. Volle melk bevat ook meer in vet oplosbare nutriënten en vitamines, met name D.
Hoofdonderzoeker Jonathon Maguire benadrukt in The New York Times dat al de bestudeerde onderzoeken observationele studies zijn en geen causaal verband kunnen aantonen. Om die reden is hij inmiddels een gecontroleerde interventiestudie gestart, de allereerste rond dit onderwerp.
Dit artikel afdrukken
Het onderzoek werd gepubliceerd in het vakblad The American Journal of Clinical Nutrition en omvatte 28 eerdere studies uit zeven landen die de relatie onderzochten tussen kinderen die koemelk drinken en het risico op overgewicht of obesitas. Voor de studies waren gegevens gebruikt van in totaal bijna 21.000 kinderen tussen 1 en 18 jaar oud. In geen van de studies hadden kinderen die melk met een laag vetgehalte dronken een lager risico op overgewicht of obesitas. Achttien van de 28 studies lieten zien dat kinderen die volle melk dronken minder kans hadden op overgewicht of obesitas.
Tegenspraak
De uitkomst is in tegenspraak met voedingsadviezen in vele landen, waaronder Nederland. In het algemeen wordt kinderen (en volwassenen) aangeraden juist halfvolle of magere melk te drinken. De gedachte daarachter is dat volle melk met meer vet ook meer calorieën bevat dan magere of halfvolle melk. Maar uit deze studie zou nu toch blijken dat er andere factoren in het spel zijn bij het gebruik van zuivel die een grotere invloed hebben op het lichaamsgewicht dan het vetgehalte.
De uitkomst is in tegenspraak met voedingsadviezen in vele landen, waaronder NederlandDe aanbeveling om geen of weinig volle zuivel te consumeren is de laatste jaren onderwerp van discussie. Vooral de wetenschappelijke onderbouwing van de voedingsadviezen moet het ontgelden, zoals laatst weer op Foodlog. Het Voedingscentrum schrijft op de site: “Eet je magere en halfvolle melkproducten, dan krijg je niet te veel verzadigd vet binnen”. Maar de Richtlijnen goede voeding 2015 van de Gezondheidsraad, waarop dit advies gebaseerd is, maakten geen onderscheid meer tussen volle, halfvolle of magere zuivel.
Dat zorgde voor verwarring.
Licht preventief
Er is in diverse onderzoeken gekeken naar specifieke effecten op de gezondheid van volle melk en van andere soorten zuivel, ook gefermenteerde. Vaak kwam er een neutraal tot licht gunstig effect van zuivelconsumptie aan het licht. Zo heeft yoghurt een licht preventief effect op de ontwikkeling van diabetes type 2. Melk beschermt tegen darmkanker/ en zuivel draagt ook in geringe mate bij aan een gezonder hart. Een positieve relatie tussen zuivel en blaaskanker kon daarentegen niet worden gevonden.
Het algemene advies om weinig verzadigd, dierlijk vet te eten is te grof geschut gebleken. Verzadigd vet bestaat uit verschillende soorten vetzuren, die alle verschillende metabole effecten hebben. Stearinezuur bijvoorbeeld, het vetzuur dat het meest voorkomt in koemelk, verhoogt het cholesterolpeil in het bloed niet. Dat bijverschijnsel van verzadigd vet eten was een klassiek argument tegen volle zuivel, maar dat gaat niet meer op.
Een veelgehoorde verklaring is dat je van vetarme melk gemakkelijk meer drinkt en je daardoor meer melksuiker tot je neemtMelkvetzuren
Melkvet bevat ongeveer 400 verschillende vetzuren, waardoor het het meest complexe van alle natuurlijke voedingsmiddelen met vetten is. De melkvetzuren zijn (bijna) in gelijke hoeveelheden afkomstig van het voer en van de microbiële activiteit in de magen van de koe. De genen van de koe bepalen ongeveer voor de helft hoe haar melk zal zijn samengesteld. Per ras verschilt de vetsamenstelling van de melk.
In reacties op de studie, zoals onder een artikel in The New York Times, werd erop gewezen dat studies zoals deze volstrekt nutteloos zijn in de praktijk van alledag. Het is een onzinnige gedachte om kinderen volle melk te geven in de hoop dat ze niet dik worden. Er komen zo veel andere factoren kijken bij het opgroeien van kinderen. Zou het echt helpen tegen de mondiale kinderobesitas als alle kinderen vanaf nu volle in plaats van halfvolle melk gingen drinken?
Misschien waren de meeste van die 21.000 kinderen wel mager en kregen ze daarom vette, volle melk (wat dus niet hielp), opperde een lezer. Nee, zegt een andere reageerder, misschien kregen dikke kinderen juist vetarme melk en werden ze nog dikker van de suiker in de zuivel. Een veelgehoorde verklaring is dat je van vetarme melk gemakkelijk meer drinkt en je daardoor meer melksuiker tot je neemt.
Varkens
“Wij mestten onze varkens vroeger vet door ze magere melk te geven,” schrijft een lezer voor wie deze studie niets nieuws bevat. De beesten kregen er meer honger van. Dat geldt ook als argument voor de consumptie door mensen van volle zuivel: het verzadigt beter. Bovendien is volle melk een goede bron van omega-3 vetzuren, mits de koeien gras hebben gegeten. Volle melk bevat ook meer in vet oplosbare nutriënten en vitamines, met name D.
Hoofdonderzoeker Jonathon Maguire benadrukt in The New York Times dat al de bestudeerde onderzoeken observationele studies zijn en geen causaal verband kunnen aantonen. Om die reden is hij inmiddels een gecontroleerde interventiestudie gestart, de allereerste rond dit onderwerp.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
"Hoofdonderzoeker Jonathon Maguire benadrukt in The New York Times dat al de bestudeerde onderzoeken observationele studies zijn en geen causaal verband kunnen aantonen."
Dit is correct. Observationele studies kunnen een geobserveerd verband niet bewijzen. Ze kunnen wél het tegendeel van een observatie ontkrachten. De claim "van magere zuivel word je slank vergeleken met wanneer je volle zuivel neemt" kan door studies als deze definitief bij het grofvuil.
We komen er wel.
Ik raak er steeds meer van overtuigd dat je dankzij en niet ondanks verzadigd vet slank blijft/wordt.
Het afgelopen anderhalf jaar heb ik (met succes) een ketogeen dieet/levensstijl gevolgd, maar toch bleef er iets knagen in mijn hoofd; waarom waren voorheen de aziatische rijst etende culturen slank en hadden ze weinig last van hart en vaatziekten? Dat kan je niet koolhydraatarm noemen, laat staan ketogeen.
Ik heb een aantal maanden terug een lezing gezien van Dr. Michael Eades waarin hij een alternatieve hypothese presenteert over de obesitas epidemie. De theorie die hij heeft komt van Petro Dobromylskyi, diens blog Hyperlipid is online wel te vinden.
Ik denk dat hij gelijk heeft. De theorie verklaart waarom zoveel mensen baat hebben bij keto; waarom aziatische culturen voorheen slank bleven en waarom obese mensen zoveel moeite hebben om af te vallen. De invoering van de industriele plantaardige olieën met veel meervoudige onverzadigde vetzuren (MOV) is het probleem. Die bestonden voorheen uberhaupt niet; die zijn door mensen gecreeërd.
In een notendop; verzadigde vetten (VV) zorgen voor fysiologische insulineresistentie bij de creatie van ATP in de mitochondriën (dat is goed; niet de pathologische variant die bij hyperinsulinemie hoort). Dat wil zeggen dat een vetcel misschien wel insuline ziet, maar er niets mee doet. De vetcel neemt geen energie meer op, maar gaat weer over tot lipolyse; vetverbranding.
Een enkelvoudig onverzadigd vetzuur (EOV) geeft pas veel later dat signaal, dus de cel blijft langer energie opnemen. Een juiste verhouding in het lichaam wordt bereikt door een SCD1 enzym wat een EOV kan maken van een VV.
Rijsteters: hoge koolhydraatinname zorgt voor de novo lipogenese, het maken van vet van koolhydraten. Dit vet is verzadigd; het enzym zorgt voor de juiste verhouding.
Ketogeen: junkfood wordt vermeden, daarmede ook de inname van MOV. Sowieso lage insulinespiegel.
Nu de meervoudige onverzadigde vetten in zonnebloemolie en sojaolie, enzovoort (dus niet olijfolie, dat is grotendeels een EOV); deze oliën falen in het genereren van het signaal, de vetcel wordt groter en groter. Er is geen verzadiging, want de energie die je nodig hebt verdwijnt in de vetcel, dus honger, je eet meer. De balans in de vetopslag raakt verstoord, er is geen enzym wat een dubbele binding kan verwijderen.
Obees persoon: heeft veel MOV opgeslagen in zijn vetreserve, dat bemoeilijkt het afvallen.
De hypothese is wellicht nieuw, maar de fysiologische processen zijn al bekend.
Kortom, volle melk is goed ;)
De vraag is wat we met dergelijke berichten moeten. De hoofdonderzoeker van deze meta-analyse kinderarts Jonathon Maguire publiceert reeds jaren over melkconsumptie in relatie tot kinderen. Maguire heeft in het verleden onderzoek gedaan naar wat de maximale melkinname zou mogen zijn bij kinderen. Hieruit kwam dat kinderen maximaal twee glazen melk per dag (of andere zuivel) zouden mogen consumeren. Niet meer, want dat zou schadelijk zijn.
Reden: ijzerspiegel wordt lager door melkconsumptie, en vitamine D-niveau blijft op pijl door de toegevoegde synthetische vitamine D in melk. Je zou dus ook een vitamine D supplement kunnen slikken. Een lage ijzerspiegel verhoogt het risico op het ontwikkelen van cardiovasculaire aandoeningen. Dat wil je je kind toch niet aandoen. M.a.w. de adviezen van Maguire zijn erop gericht om het consumeren van melk te beperken en een veilige aanbeveling te doen, zodat het drinken van melk zo min mogelijk schade doet.
In die context zou zijn onderzoek moeten worden gezien. Dus nu beter volle melk, dan magere- of halfvolle melk. Kinderen kunnen melk in beperkte mate drinken, maar moeten ze dit ook? En als ze die twee glazen melk drinken is het natuurlijk niet de bedoeling dat ze ook nog vla of volle yoghurt als toetje krijgen, kaas op hun brood of 's avonds een ovengerecht met een dikke laag gesmolten kaas krijgen.
Het consumeren van melk is geen noodzakelijke voedingsbehoefte voor volwassenen en kinderen, zodat de vraag is of melk überhaupt zou moeten worden geconsumeerd. Bovendien is zuivel niet duurzaam en niet diervriendelijk, nee ook niet de biologisch variant. Alles bij elkaar een lastige boodschap in Nederland Zuivelland, en in landen met een hoge zuivelconsumptie. Toch consumeert het merendeel van de wereldbevolking niet op dagelijkse basis melk of andere zuivel.
Alle 37 ingediende gezondheidsclaims voor melk en zuivel zijn niet voor niets niet erkend door de EFSA. Dus ook niet volle melk of volle yoghurt.
Dat niemand nog twijfelt of verzadigd vet in zuivel geen gevaar oplevert zou geen vrijbrief moeten zijn om toch vooral zuivel te consumeren voor de gezondheid. Dit is tekort door de bocht. Er is te weinig onderzoek dat de gezondheidsvoordelen van zuivel ondersteunt bij consumptie op de lange termijn. Topwetenschapper Walter Willet heeft veelvuldig onderzoek gedaan naar het effect van melk op de gezondheid en adviseert eerder minder dan meer melk te drinken, ook in de volle melk variant.
Het meest optimale dieet voor het voorkomen en omkeren van obesitas, diabetes type 2 en cardiovasculaire aandoeningen is een whole food plant-based voedingspatroon. Hierin spelen vlees en zuivel nauwelijks tot geen rol. Zuivelconsumptie wordt in diverse onderzoeken eerder geassocieerd met gewichtstoename dan met gewichtsverlies. De verzadigde vetten in melk ten spijt.
In januari 2018 hebben de American Association of Clinical Endocrinologists en het American College of Endocrinology hun nieuwe richtlijnen vrijgegeven waarin ze een whole food plant-based dieet adviseren als het optimale voedingspatroon voor mensen met diabetes.
Hopelijk worden deze evidence-based voedingsrichtlijnen eindelijk eens overgenomen in Nederland. Nederland is 'goed' bezig om een inhaalslag te maken in het ontwikkelen van leefstijlgerelateerde chronische aandoeningen en probeert hierin aan te klampen bij de VS. Volle melk adviseren in strijd tegen kinderobesitas is dan misplaatst.
#3 Toch weer mooi om te zien hoe mensen altijd op zoek gaan naar die wetenschappelijke artikelen die het beste bij hun overtuiging komen, volle melk mag gewoon niet goed zijn want als je er teveel van neemt..... wel eens gehoord van het begrip GEVARIEERD eten.
Teveel tobben over je voeding is ook niet goed voor je gezondheid dan krijg je last van het nocebo effect.
Joris #3 , ik las idd dat Maguire meer onderzoek gedaan heeft naar zuivel, maar heb daar verder niet naar gekeken. Heb je verwijzingen/ links van zijn werk? Je zegt: "De adviezen van Maguire zijn erop gericht om het consumeren van melk te beperken". Kunnen we dat bij hem nalezen?