Eind vorige week deed de universiteit Maastricht een persbericht uit over een op hande zijnde wetenschappelijke publicatie over de oorzaken van obesitas. Uit onderzoek van de universiteiten in Maastricht en Aberdeen blijkt dat de enorme toename van het aantal mensen met obesitas (ernstig overgewicht) van de afgelopen twintig à dertig jaar, niet toe te schrijven is aan een minder actieve leefstijl, zoals de afgelopen jaren algemeen werd aangenomen. `Alles wijst erop dat de huidige obesitas-epidemie vooral wordt veroorzaakt door een toegenomen consumptie”, stelt prof. dr. Klaas Westerterp, hoogleraar Humane Energetica in Maastricht en coauteur van het wetenschappelijk artikel dat deze week verschijnt in het International Journal of Obesity. Op dit moment kampt ruim twintig procent van de Amerikaanse en Engelse bevolking met obesitas, en dertig tot veertig procent met overgewicht. De energiebalans slaat bij hen door: ze eten veel meer dan ze gebruiken. Het te veel aan energie wordt opgeslagen als vet. De vraag of dat komt door een afname van de lichamelijke activiteit of een te hoge voedselconsumptie vormt een discussiepunt in de wetenschap. Sommigen pleiten dat de huidige samenleving, met auto’s, computers, televisie en dergelijke mensen minder aanzet tot bewegen dan decennia geleden. Het artikel van de hoogleraren Westerterp en Speakman haalt die visie onderuit. Metingen over de afgelopen 25 jaar tonen aan dat de mens niet significant minder beweegt. Het energiegebruik van de ‘moderne’ mens is vergelijkbaar met dat van wilde zoogdieren van vergelijkbare omvang. Dus moet de verklaring gezocht worden in ’overeten’. Westerterp: 'Dat is een stuk eenvoudiger geworden nu op elke straathoek kwalitatief goed eten tegen een redelijk prijs te verkrijgen is. En mensen hebben veel capaciteit om extra energie op te slaan in vet.'
Kortom: de anti-vet lobby heeft er een sterk argument bij. Is de graascultuur al slecht voor de lijn, al die onzichtbare toegevoegde vetten in kant-en-klaar producten, snacks en halffabrikaten dragen op hun beurt bij aan een meer dan normale omvang. Lees ook het onderzoek van de Consumentenbond over het suikergehalte in ontbijtgranen en hapjes, waarbij de conclusie luidt dat de meeste ontbijtproducten veel te zoet zijn en te weinig vezels en weinig voedingswaarde hebben.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
De anti-vet lobby en het onderzoek van de Consumentenbond.
Dat laatste gaat over toegevoegde suikers (koolhydraten). Dit onderzoek toont aan dat 'ga fietsen' of 'neem de trap' geen oplossing is. Maar of meer vet het probleem is toont het niet aan. Zou het zo kunnen zijn dat meer eten met meer geraffineerde koolhydraten (meel, het belangrijkste, want lekker goedkope bestanddeel van ons graaseten dat op iedere 10 meter te koop is) het probleem zijn? Bekijk de Berkeley-lezing van eetwetenschapshistoricus- en journalist Gary Taubes nog even.
En weet je waarom zijn argument dat het niet om foute vetten maar om foute koolhydraten gaat zo sterk is? Het kan meer verklaren dan de foute vetten theorie van Ancel Keys en de antivetlobby waarvan ook ons Voedingscentrum deel uitmaakt en die zwaar doorwerkt in Ik Kies Bewust.
Voor wetenschapstheoretici is dat pragmatische argument doorslaggevend. Het is nl. een toepassing van het al sinds de middeleeuwen geaccepteerde scheermes van Willem van Ockegem, oftewel Occam's razor.
Wetenschappers/onderzoekers zijn niet altijd goed in wetenschapstheorie ....
Ook zonder kant-en-klaar producten, snacks, halffabrikaten en ontbijtproducten wordt je te dik als je teveel eet. Wat is dat toch voor stom gedoe om 1 product of een soort producten als oorzaak aan te willen wijzen? Ik word daar echt zoooo kriegel van.
Mensen eten gewoon teveel. Maakt geen zak uit wat ze eten hoor. Het is gewoon teveel.
Eigenlijk wil ik eerst het hele onderzoeksverhaal nog even lezen. Ze hebben wel een klein stukje wetenschap in het pb gezet, maar zo uit de context gerukt, dat ik er geen touw aan kan vastknopen. Ik denk overigens dat het de combinatie van vetten en koolhydraten is die 't 'm doet. Kijk maar in de snelle happen bak bij de benzinestations.
Het gaat niet zo zeer om één product of productgroep. Mensen eten zonder dat ze het weten een complete maaltijd even tussendoor, qua calorieën. Om vervolgens aan het avondmaal te gaan, dat beslist ook de nodige calorieën telt. Dat snelle snacken wordt ze door de manier waarop het eten wordt aangeboden erg gemakkelijk gemaakt. Zelfdiscipline bij het zien van snacks en andere snelle happen ("nu even niet") is een vervlogen deugd.
Robin, 'het is gewoon teveel' - dat is wel heel simpel gedacht.
Hoezo dus 'poging om 1 oorzaak als schuldige aan te wijzen'?
De no/low carb-propagandisten stellen overigens:
- koolhydraten doen het insulinegehalte in je boed stijgen
- insuline zegt je lijf: sla nu beschikbare energie op als voorraad (vet = voorraad en dus: zet koolhydraten om in vet en vet als vet)
- geraffineerde koolhydraten doen dat een paar stappen harder
- we eten voedsel met steeds meer koolhydraten en steeds vaker
- daardoor is ons insulinepeil permanent veel te hoog voor de energiereserves die we in opslag nodig hebben én kunnen we er niet aankomen, zelfs niet als we wat meer bewegen (excessief uuitputtingsgedrag is nodig om het kwijt te raken).
Dat betekent dat minder eten, minder vet eten en minder geraffineerde koolhydraten en uitstekend gezamenlijk effect hebben.
Je hebt dus gelijk, alleen bedoelde je het zo niet.