Oogreflex bij rituele slacht
De staatssecretaris maakt in zijn brief aan de Tweede Kamer uitvoerig melding van 'een toets op de cornea- en geïnduceerde ooglidreflex'. In gewoon Nederlands: als een dier nog reageert op iemand die in het oog probeert te prikken, dan leeft het nog. Zolang dat na 40 seconden nog gebeurt, heeft het dier het bewustzijn nog niet verloren. Dood is het dan sowieso nog niet.
Dat zorgt voor een intrigerende vraag: wanneer verklaren we een dier onbewust bij de slacht en klaar voor verdere bewerking met messen en zagen?
Bewustzijn in afgehouwen kop?
Onderstaande video is niet erg eng om te bekijken, al kan het een onwennige indruk opleveren. Het varken staat er rustig bij en wordt vermoedelijk aangenaam gekriebeld. De mensen weten wat er gaat gebeuren. Het varken niet. Voor het zich kan realiseren dat zijn kop eraf is, is die er al af. Maar is het dood terwijl het verbloed wordt en welke uitslag zou de oogtest opleveren als die zou worden uitgevoerd?
Over onthoofding zijn sinds de uitvinding van de guillotine verschillende experimenten op mensen uitgevoerd. Daaruit zou kunnen blijken dat een afgesneden hoofd nog enkele seconden leeft. Een Nederlandse test met onthoofde muizen ondersteunt die gedachte. Denkbaar is dat het bewustzijn in een afgehouwen hoofd of kop bij grote zoogdieren nog enkele seconden langer aanwezig blijft.
Rituele slacht staat onthoofding niet toe, omdat het hart van het dier maximaal moet blijven werken om het bloed uit het dier te pompen tijdens het bewustzijnsverlies (en uiteraard: varkens kunnen niet halal of kosher zijn). Niettemin moet geconstateerd worden dat deze methode van slachten een perfecte snede oplevert die ogenschijnlijk tot de snelste en meest onverwachte dood leidt, ook al spartelt het dier daarna nog heftig. Het hakmes moet wel perfect geslepen zijn natuurlijk.
2017-06-13-VIDEO-00000003 from Foodlog.nl on Vimeo.
Dit alles leidt uiteindelijk tot een heroverweging van de vraag hoe we het dier zo humaan mogelijk uit zijn bewuste zijn kunnen halen. Vergassing duurt sowieso vele seconden die in doodsstrijd een psychologische eeuwigheid kunnen lijken. Na WO II gruwelden we van de vergassing die in Duitsland op mensen bleek te zijn toegepast. In moderne slachthuizen werd CO2-vergassing begin deze eeuw niettemin ingevoerd als een humane methode voor verdoving. Onthoofding gaat met zekerheid veel sneller en - door het wegvallen van de bloeddruk - mogelijk ook met minder schrik en vervolgens strijd gepaard; vermoedelijk is het moeilijk te realiseren in de grootschalige fabrieksmatige slachtprocessen van onze tijd. Is direct op het dier toegepaste 'stunning' dan toch de betere methode? Bij varkens gebeurt dat met een tang. Bij koeien en kalveren gebeurt het met een slagpin die het dier in één klap zwaar hersenletsel bezorgt. Verdoving bij kippen is weer een heel ander hoofdstuk. Laten we het daarom eerst eens hebben over de grote zoogdieren die we eten.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Het is me een lief ding waard als hier geen riedel meningen aan gehangen wordt, maar een paar mensen nauwkeurig uitleggen hoe het zit. Ik bedoel dan zo iemand als Gert Flik die in Nijmegen onderzoek doet en laat doen naar leven en dood bij dieren.
Voor wat het waard is natuurlijk, maar ik heb ooit mezelf per abuis verdoofd met CO2 toen de kraan waar de zuivere CO2 die we in de kas doseren, bleek te lekken. De ruimte waar de kraan zat was volgelopen met CO2, en ik liep naar binnen. Ik kreeg heel koude handen en voeten en werd heel licht in mijn hoofd, en heb het als uitermate prettig ervaren. Van benauwdheid was totaal geen sprake, ik zou het zo weer doen. Ik werd wel net op tijd weggehaald, maar dat lijkt me duidelijk.
Wat in het stuk hierboven mist is dit:
- CO2-vergassing laat de dieren in een groep (wat stress verlaagt), terwijl bij verdoving met een elektrische tang de dieren uiteindelijk 1 voor 1 door een gangetje moeten.
Henric, zegt iets bijzonders. Misschien zou toch eens een test met mensen moeten worden gedaan. Uiteraard binnen veilige grenzen. Zij kunnen na vertellen wat ze ervoeren.
Toch zou ik ook weleens - zie #1 - een varkensgedragsexpert willen horen over hoe hij/zij de geluiden in de vergassingsgondel interpreteert.
De "mooiste dood", Dick?
Bedoel je niet "de minst pijnlijke dood"?
Dat CO2-experiment ís al uitgevoerd op mensen, Dick: Katja Schuurman kreeg een CO2-masker voor. Varkens in Nood heeft zelfs met zo'n ding op de Dam gestaan. In tegenstelling tot wat je na Henric's prettige ervaring zou verwachten: bar weinig vrijwilligers die even zo'n CO2-"verdoving" wilden proberen.
Het waren waarschijnlijk vooral de veterinairen in de vleesindustrie die CO2-vergassing beter vonden passen bij de jacht op steeds hogere bandsnelheden in het slachthuis.
De kortdurende onrust van een varken die in zijn eentje de het gangetje naar zijn elektrische stunning in gedreven wordt, lijkt mij in geen verhouding te staan tot de ook voor een leek overduidelijke paniek en het lijden tijdens het 20 seconden of meer evident ervaren van ademnood.
Daar heb ik zelf in elk geval geen varkensgedragsdeskundige voor nodig.
Maar misschien wil een ons bekende WUR-dierwelzijnsexpert (die helaas kennelijk een spreekverbod kreeg opgelegd toen hij meldde zich te ergeren aan sprookjesverhalen van de heer Scholten als zou Nederland een varkensparadijs zijn) zich hier eens over uitspreken?
En anders mail je Temple Grandin toch een keertje?
Zij heeft de beelden in die gondel hoogstwaarschijnlijk nooit echt goed bekeken.
Gaan zitten wachten of een dier zonder verdoving na 40 seconden verbloeden het bewustzijn al heeft verloren lijkt me al evenmin een goed idee.
Hoeveel langer is er na o.a. RCC-uitspraken nog discussie over "humane" slachting nodig?
Tot slot: Dick, doe ons lezers aub een lol, en bespaar ons in het vervolg toch vrij smakeloze filmpjes van onthoofdingen. Roept ook wat teveel onsmakelijke herinneringen op aan Jihadi John.
P.S.: Je kunt uiteraard ook Marc benaderen.
Of professor Dr. Troeger, die met Helium experimenteert? Desnoods Drs. Oorburg.
Ik meld me graag aan als proefkonijn, en kan het iedereen aanbevelen.
Overigens, Dick B., ik zou me ook niet meteen als vrijwilliger aangemeld hebben zonder deze eerdere ervaring. Daarbij wil ik wel aantekenen dat het groot verschil had gemaakt als Katja Schuurman het gevraagd had.