Een heel ingewikkeld verhaal bereikt inmiddels ook de algemene pers: fosfaatrechten. Koeienpoep dus. Er wordt tussen het ministerie, de koeienboeren en de Nederlandse zuivelaars druk over gesproken. Ook milieuorganisaties bemoeien zich er volop mee. En nu er een plan is, blijkt het opeens ook over varkens en kippen te gaan. Hoe kan dat nou?
De fosfaatrechten die de Nederlandse overheid - als enige in Europa - invoert, moeten ervoor zorgen dat de hoeveelheid fosfaat in dierlijke mest weer onder het Europese maximum komt en daar blijft. Nederlandse koeienboeren hebben na het loslaten van het melkquotum door de EU zoveel extra melk (met extra koeien) gemaakt dat de EU normen zwaar zijn overschreden.
De koeienboeren krijgen gratis fosfaatrechten. Die kunnen ze vrij verkopen. Dat is een belangrijk feit, want het aantal melkveehouders (ca. 18.000 per 1 april 2015) in Nederland zal binnen afzienbare tijd met 30 tot 40% teruglopen. Om internationaal concurrerend te kunnen blijven, moeten ze hun schaal vergroten en zullen de kleinere bedrijven die geen toegevoegde waarde weten te realiseren, moeten verdwijnen. Echter, de rechten zadelen overnemende boeren op met extra kosten die hun buitenlandse concurrenten niet hebben. Dat is niet zo best, want Nederland is internationaal al het duurste productiegebied ter wereld. We redden het alleen omdat we de boer niet vergoeden voor het rendement op het vermogen dat in zijn gras- en akkerland zit en omdat we hem zijn arbeid niet helemaal uitbetalen. Op een feitelijke kostprijs van 43 cent laat de Nederlandse boer ongeveer 10 cent zitten. Daar komt nu een lastingverzwaring bij in de vorm van die fosfaatrechten die - zoals NGO Natuur- en Milieu berekende - mogelijk op €5.000 per koe uit zullen komen.
Internationale concurrentiepositie
Door de fosfaatrechten loopt de internationale concurrentiepositie van de Nederlandse boer nog verder achteruit. Daarom zijn de koeienboeren niet blij met de fosfaatrechten die ze over zichzelf hebben afgeroepen doordat ze zoveel melk hebben gemaakt. Met de bijbehorende poep, want zonder gaat nu eenmaal niet.
Het spel gaat echter verder. In de brief die staatssecretaris Martijn van Dam gistermiddag naar de Kamer stuurde, staat te lezen dat de afroming van de koeienboeren "onvoldoende" is om "de fosfaatproductie op korte termijn weer onder het Europese maximum te brengen. Daarom wordt er per 1 januari 2018 ook een algemene korting doorgevoerd."
Die korting geldt voor koeienboeren, maar blijkt ook voor kippen- en varkensboeren te kunnen gelden. Ook hun dieren moeten het land uit als ze een beetje door hun grenzen heengaan. Dat is op zichzelf geen gek idee en het is zelfs onvermijdelijk omdat Nederland te duur is als productieland voor landen aan de andere kant van de wereld. Maar niemand zat er op te wachten om er ook nog eens een versnelde kostenverzwaring achteraan te gooien, zoals de staatssecretaris nu doet. Die kippen en -varkensboeren hadden uit kunnen faseren, maar moeten nu afschrijven in een tempo dat niet door de markt, maar door de nieuwe fosfaatregeling wordt gedicteerd.
Daarmee laat Van Dam andere sectoren mede opdraaien voor de zware overproductie van de koeienboeren. Weliswaar storen de Brusselse normen zich niet aan de diersoort die poept, maar Nederland reguleerde altijd aparte plafonds voor kippen, koeien en varkens. Van Dam lijkt die eraf te halen door iedereen te laten boeten voor de berg extra poep die de afgelopen vijf jaar toch echt voornamelijk van de koeien is gekomen.
Dankzij de staatssecretaris heeft heel Nederland last van koeienpoep. Raar? Welnee. Het is beleid om de koe voor Nederland te behouden en de varkens en kippen wat verder naar de Oostgrenzen van Europa te brengen. Oneerlijk? Ja, want nu kunnen er straks toch weer teveel koeien in ons land blijven, zijn mestfabrieken nodig om hun poep op te ruimen, terwijl andere boeren er mede aan moeten betalen terwijl niemand daar beter van wordt. De staats blijkt zelfs biologische en zogenaamde grondgebonden boeren te willen korten op hun fosfaatrechten. Zo hou je mestfabrieken nodig. Onverstandig? Wie het teveel over mest heeft, gaat er zelf naar stinken. Nog een keer ja dus, want zo raakt Nederland het schone imago kwijt dat de export van driekwart van onze melk zo lekker laat lopen.
Poep moet op de plantjes en het gras, niet in de fabriek. Daarom had de staats beter wat anders kunnen voorstellen: niet meer koeien dan de planten in Nederland kunnen verwerken en geen fosfaatrechten. En als de varkens- en kippenmest verdwijnt die in Nederland hier en daar nog akkers voedt, zit daar eventuele groeiruimte voor een paar koeien. Simpel toch?
Dit artikel afdrukken
Wie het teveel over mest heeft, gaat er zelf naar stinken. Nog een keer ja dus, want zo raakt Nederland het schone imago kwijt dat de export van driekwart van onze melk zo lekker laat lopenExtra kosten
De koeienboeren krijgen gratis fosfaatrechten. Die kunnen ze vrij verkopen. Dat is een belangrijk feit, want het aantal melkveehouders (ca. 18.000 per 1 april 2015) in Nederland zal binnen afzienbare tijd met 30 tot 40% teruglopen. Om internationaal concurrerend te kunnen blijven, moeten ze hun schaal vergroten en zullen de kleinere bedrijven die geen toegevoegde waarde weten te realiseren, moeten verdwijnen. Echter, de rechten zadelen overnemende boeren op met extra kosten die hun buitenlandse concurrenten niet hebben. Dat is niet zo best, want Nederland is internationaal al het duurste productiegebied ter wereld. We redden het alleen omdat we de boer niet vergoeden voor het rendement op het vermogen dat in zijn gras- en akkerland zit en omdat we hem zijn arbeid niet helemaal uitbetalen. Op een feitelijke kostprijs van 43 cent laat de Nederlandse boer ongeveer 10 cent zitten. Daar komt nu een lastingverzwaring bij in de vorm van die fosfaatrechten die - zoals NGO Natuur- en Milieu berekende - mogelijk op €5.000 per koe uit zullen komen.
Internationale concurrentiepositie
Door de fosfaatrechten loopt de internationale concurrentiepositie van de Nederlandse boer nog verder achteruit. Daarom zijn de koeienboeren niet blij met de fosfaatrechten die ze over zichzelf hebben afgeroepen doordat ze zoveel melk hebben gemaakt. Met de bijbehorende poep, want zonder gaat nu eenmaal niet.
Het spel gaat echter verder. In de brief die staatssecretaris Martijn van Dam gistermiddag naar de Kamer stuurde, staat te lezen dat de afroming van de koeienboeren "onvoldoende" is om "de fosfaatproductie op korte termijn weer onder het Europese maximum te brengen. Daarom wordt er per 1 januari 2018 ook een algemene korting doorgevoerd."
Die korting geldt voor koeienboeren, maar blijkt ook voor kippen- en varkensboeren te kunnen gelden. Ook hun dieren moeten het land uit als ze een beetje door hun grenzen heengaan. Dat is op zichzelf geen gek idee en het is zelfs onvermijdelijk omdat Nederland te duur is als productieland voor landen aan de andere kant van de wereld. Maar niemand zat er op te wachten om er ook nog eens een versnelde kostenverzwaring achteraan te gooien, zoals de staatssecretaris nu doet. Die kippen en -varkensboeren hadden uit kunnen faseren, maar moeten nu afschrijven in een tempo dat niet door de markt, maar door de nieuwe fosfaatregeling wordt gedicteerd.
Daarmee laat Van Dam andere sectoren mede opdraaien voor de zware overproductie van de koeienboeren. Weliswaar storen de Brusselse normen zich niet aan de diersoort die poept, maar Nederland reguleerde altijd aparte plafonds voor kippen, koeien en varkens. Van Dam lijkt die eraf te halen door iedereen te laten boeten voor de berg extra poep die de afgelopen vijf jaar toch echt voornamelijk van de koeien is gekomen.
Oneerlijk en onverstandig. Poep moet op de plantjes en het gras, niet in de fabriekVerdwijnen schoon imago
Dankzij de staatssecretaris heeft heel Nederland last van koeienpoep. Raar? Welnee. Het is beleid om de koe voor Nederland te behouden en de varkens en kippen wat verder naar de Oostgrenzen van Europa te brengen. Oneerlijk? Ja, want nu kunnen er straks toch weer teveel koeien in ons land blijven, zijn mestfabrieken nodig om hun poep op te ruimen, terwijl andere boeren er mede aan moeten betalen terwijl niemand daar beter van wordt. De staats blijkt zelfs biologische en zogenaamde grondgebonden boeren te willen korten op hun fosfaatrechten. Zo hou je mestfabrieken nodig. Onverstandig? Wie het teveel over mest heeft, gaat er zelf naar stinken. Nog een keer ja dus, want zo raakt Nederland het schone imago kwijt dat de export van driekwart van onze melk zo lekker laat lopen.
Poep moet op de plantjes en het gras, niet in de fabriek. Daarom had de staats beter wat anders kunnen voorstellen: niet meer koeien dan de planten in Nederland kunnen verwerken en geen fosfaatrechten. En als de varkens- en kippenmest verdwijnt die in Nederland hier en daar nog akkers voedt, zit daar eventuele groeiruimte voor een paar koeien. Simpel toch?
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Hoewel m'n laatste regels een waarheid als een koe zijn, kan dat natuurlijk niet meer. Waarom niet? Er is al jaren zo'n onhandig incidentenbeleid gevoerd dat het niet meer kan. Dus daar zit de NL koeienboer: op weg naar een shake out (hoera voor wie kan cashen en 'owee' voor wie overneemt). Onderwijl krijgt Nederlandse melk ook een luchtje* en kan het zijn dure kostprijs niet meer goed maken door zijn 'schone imago'.
Wie de commercieel-economische en ecologische kant van de zaak tegelijk kan begrijpen, ziet het drama waarvoor gisteren de verdere basis is gelegd.
* O ja, de Ieren, die melken ook veel. Net als wij zijn ze veel meer gaan maken. Maar daar hebben ze er de ruimte voor. In no time gaan ze er straks vandoor met onze 'weidemelk'. Hoe je zo'n imago kunt maken, kunnen ze van ons leren. Hoe je het verpesten ook, maar daar hebben zij geen last van.
Blijkt de pluimveesector zijn zaakjes wel voor elkaar te hebben aangaande mestafzet (DEP Moerdijk) krijgen we dit ! Nog geen 5 % van de mest die deze sector produceert komt op Nederlandse bodem terecht. Dus er ligt toch een 2e agenda op de Haagse burelen.
Het zou beter zijn als men zegt wat men werkelijk wil met de sector .
De interpretatie van de mogelijkheid in het wetsvoorstel om ook op varkens -en pluimveerechten te korten klopt niet Dick Veerman
Die mogelijkheid zit in de wet om te gebruiken als varkens en pluimvee door hun eigen begrenzing schieten. De hoeveelheid teveel geproduceerd melkveefosfaat wordt gekort bij de koeienboeren en niet bij anderen.
Eerst in 2017 door 10% af te romen van de handel in fosfaat, in 2018 via een generieke korting ter hoogte van het teveel aan melkveefosfaat wat dan nog resteert.
Een optie of haakje in de wet staat niet persé gelijk aan uitvoeren.
De Memorie van Toelichting van deze wet is trouwens verplicht leesvoer dit weekend voor iedereen die in dit draadje reageert. Voorkomt een hoop gekrakeel.
Wiebren, als jij dat zegt, neem ik dat graag van je aan. Daarom paste ik mijn tekst licht aan, waar die tot een verkeerde suggestie kon leiden.
Toch durf ik de titel en portée overeind te houden: zonder de forse groeiers onder de melkveehouders hadden de grondgebonden boeren dit niet hoeven meemaken en zouden er geen fosfaatrechten zijn ontstaan voor kippen en varkens. Of zie ik dat verkeerd?
En nu ze er zijn, is er opeens een gelijke munteenheid gecreëerd waarmee ze uitgewisseld kunnen worden tussen de sectoren. Of zie ik dat ook verkeerd? (en Wiebren, ik weet dat jij de suggestie die daar uit naar voren komt een onzalig idee vindt)
Ik heb het huiswerk dat Wiebren ons - terecht - opgaf nog niet klaar. Daar hoort overigens ook het advies van de Raad van State bij. Dat schijnt nogal aan te hikken tegen het ontnemen van eigendom, i.c. fosfaatproductierechten. Misschien kan Wiebren daar alvast wat over melden.