Varkenspest, Alzheimer, vogelgriep, ziekte van Lyme, Creutzfeldt-Jacob of Nijlvirus? Als het aan de Wereldgezondheidsorganisatie ligt, komen dat soort namen straks niet meer voor. Ze maken mensen bang en leiden tot stigmatisering.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bracht vrijdag nieuwe richtlijnen uit voor de naamgeving van nieuwe infectieziekten. De WHO maakt zich zorgen over 'de onjuistheden en stigma's die namen van ziekten op mensen, dieren, regio's en economiën kunnen 'plakken'', schrijft de New York Times.
Geen dieren, mensen, locaties of beroepsgroepen
Volgens de 'best practices' zijn dierennamen te vermijden, zoals varkenspest of gekke koeienziekte. Ook geografische bepalingen zijn 'uit', zoals Spaanse griep, Riftdalkoorts of ziekte van Lyme (genoemd naar het Amerikaanse Old Lyme). Mensennamen, zoals Alzheimer of Lou Gehrig of namen die verwijzen naar een (beroeps) groep kunnen ook maar beter niet meer gebruikt worden, denk aan legionairsziekte.
Het gaat uiteraard om nieuwe ziektes die ontdekt of beschreven worden, voor bestaande ziektes hoeft geen nieuwe naam te komen. De WHO noemt er daar een aantal van als (slecht) voorbeeld. Volgens de nieuwe richtlijnen zou een naam moeten bestaan uit een 'generieke beschrijvende term, gebaseerd op de symptomen (ziekte van de luchtwegen, waterige diarree), wie er ziek van worden (baby's, jonge kinderen, moeders), seizoensritme (zomer, winter) en ernstigheid (mild, zwaar). In de naam kunnen ook feitelijke elementen zoals de omgeving (moeras, woestijn) en het jaar en de maand van ontdekking vermeld worden.'
Onterechte angst en stigmatisering
De achterliggende reden voor de best practices is dat er namen in omloop zijn die 'onterechte angst' oproepen of 'onbedoelde negatieve gevolgen hebben door bepaalde gemeenschappen of economische sectoren te stigmatiseren', zei dr. Keiji Fukuda, vice-algemeen directeur van de WHO. Als voorbeeld noemde hij de varkensgriep, bij ons beter bekend als de Mexicaanse griep, waarvan veel mensen denken dat het door varkens verspreid wordt. In Egypte leidde dit in 2009 tot het uitroeien van de complete varkensstapel. Wereldwijd gingen mensen minder varkensvlees eten.
Hoe een nieuwe ziektenaam er dan uit zou komen te zien? In 2011 stelde de WHO een standaardnaam op voor juist dat pandemische varkenspestvirus uit 2009: A(H1N1)pdm09. Dat klinkt in ieder geval een stuk varkensvriendelijker.
Fotocredits: 'Swine Flu Strain Virus Particles', NIAID
Dit artikel afdrukken
Geen dieren, mensen, locaties of beroepsgroepen
Volgens de 'best practices' zijn dierennamen te vermijden, zoals varkenspest of gekke koeienziekte. Ook geografische bepalingen zijn 'uit', zoals Spaanse griep, Riftdalkoorts of ziekte van Lyme (genoemd naar het Amerikaanse Old Lyme). Mensennamen, zoals Alzheimer of Lou Gehrig of namen die verwijzen naar een (beroeps) groep kunnen ook maar beter niet meer gebruikt worden, denk aan legionairsziekte.
Als voorbeeld noemde hij de 'varkensgriep', waarvan veel mensen denken dat het door varkens verspreid wordt. In Egypte leidde dit in 2009 tot het uitroeien van de complete varkensstapelAlleen voor nieuwe ziektes
Het gaat uiteraard om nieuwe ziektes die ontdekt of beschreven worden, voor bestaande ziektes hoeft geen nieuwe naam te komen. De WHO noemt er daar een aantal van als (slecht) voorbeeld. Volgens de nieuwe richtlijnen zou een naam moeten bestaan uit een 'generieke beschrijvende term, gebaseerd op de symptomen (ziekte van de luchtwegen, waterige diarree), wie er ziek van worden (baby's, jonge kinderen, moeders), seizoensritme (zomer, winter) en ernstigheid (mild, zwaar). In de naam kunnen ook feitelijke elementen zoals de omgeving (moeras, woestijn) en het jaar en de maand van ontdekking vermeld worden.'
Onterechte angst en stigmatisering
De achterliggende reden voor de best practices is dat er namen in omloop zijn die 'onterechte angst' oproepen of 'onbedoelde negatieve gevolgen hebben door bepaalde gemeenschappen of economische sectoren te stigmatiseren', zei dr. Keiji Fukuda, vice-algemeen directeur van de WHO. Als voorbeeld noemde hij de varkensgriep, bij ons beter bekend als de Mexicaanse griep, waarvan veel mensen denken dat het door varkens verspreid wordt. In Egypte leidde dit in 2009 tot het uitroeien van de complete varkensstapel. Wereldwijd gingen mensen minder varkensvlees eten.
Hoe een nieuwe ziektenaam er dan uit zou komen te zien? In 2011 stelde de WHO een standaardnaam op voor juist dat pandemische varkenspestvirus uit 2009: A(H1N1)pdm09. Dat klinkt in ieder geval een stuk varkensvriendelijker.
Fotocredits: 'Swine Flu Strain Virus Particles', NIAID
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
We noemen de ziekten gewoon weer bij de eerste letter. Weer K ipv kanker. Dan komt alles weer goed.
Dan noemen de WHO ook anders. Bijv : Organisatie van bange mensen die angst voor ziektes willen wegnemen door er een onuitspreekbare afkorting voor te bedenken.
Indien je een vertaling weergeeft, doe dit dan a.u.b. correct. Het gaat hier in het 2009 voorbeeld niet om varkenspest (klassiek of Afrikaans) maar om de zogenaamde varkensgriep, die overigens zijn origine had in Mexico, en daarmee feitelijk de Mexicaanse griep heette (conform Spaanse). Naast het feit dat mensen door varkens bewezen zijn geïnfecteerd met deze griepvariant, is ook het omgekeerde aangetoond en daarmee zijn dus beide richtingen in een zoönose bevestigd.
Overigens was de varkensstapel in het grotendeels Islamitische Egypte maar van zeer beperkte omvang, al is dat natuurlijk geen excuus voor vernietiging die totaal niet nodig was.
@Joris, excuses, dat is inderdaad een domme fout. De tekst is aangepast, dank voor je oplettendheid.
@ Cécile, thx