"Het succes van 'La marque du consommateur' overtreft onze stoutste verwachtingen," vertelt oprichter Nicolas Chabanne op RetailDetail. "We hoopten 5 miljoen liter melk per jaar te kunnen verkopen. Dat blijkt inmiddels een vijfvoud te zijn." Het succes is zo groot, dat C'est qui le patron? ook buiten Frankrijk van start gaat. Om te beginnen in België: vanaf 1 januari 2018 ligt de eerlijke melk bij Carrefour België in de schappen.
Het principe is eenvoudig. Consumenten bepalen samen wat ze over hebben voor melk (of een ander product) en welke eisen ze er aan stellen. Denk aan weidegang of GMO-vrij voer, maar ook de opbrengst voor de boer zodat hij af en toe eens een vervanger kan inhuren. Voor ieder plusje betalen ze bij.
De uiteindelijke prijs schommelt tussen de 0,64 en 1,16. De melk die nu in Frankrijk te koop is heeft bijvoorbeeld een maximumadviesprijs van €0,99, wordt geleverd door een groep van 50 melkveehouders in Bresse, die hun koeien 3 tot 6 maanden weidegang geven en GMO-vrij voer voeren. Op de site is precies terug te vinden hoe het zit. C'est qui le patron? verkoopt inmiddels ook biologische boter en appelsap en werkt aan nog een 15-tal andere producten.
Met het Franse voorbeeld voor ogen gaat het in België snel: "We kunnen al rekenen op een netwerk van tweehonderd Belgische landbouwers en ook melkproducent Inex en verpakkingsreus Tetrapak werken mee. We willen snel een aparte coöperatie oprichten, met uitsluitend Belgische consumenten als aandeelhouders,” aldus Sylviane Bockourt. Een aandeel zal 1 euro gaan kosten. En daarmee krijgt de consument daadwerkelijk inspraak en beslissingsrecht over 'zijn' melk.
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Oeps, ik zie dat ik (als nieuwkomer) inderdaad een oude koe uit de sloot heb gehaald en dat hier al een hele discussie over is geweest die met name ging over hoe dan wel de boeren een eerlijke prijs te geven.
In ieder geval niet met het feel-good merk ‘C’est qui le patron’ lijkt mij, ondanks dat dit merk voor een aantal boeren goed uitpakt, wat ik hen van harte gun. Uiteindelijk wordt voornamelijk het imago van de fabrikant opgepoetst, wordt ervoor gezorgd dat hij de patron blijft en, heel slim, wordt ervoor verdeeldheid onder melkveehouders gezorgd terwijl deze zich eigenlijk zouden moeten verenigen. Met merken als C’est qui le patron of Mon Lait blijven melkveehouders varen op een zinkend schip zoals de Titanic en blijven ze afhankelijk van de kapitein die bepaalt wie mee mag in een van de weinige reddingsboten. Volgens mij is dit niet wat de consumenten willen wanneer ze kiezen voor C’est qui le patron.
Wat dan wel goede reddingsboten zijn weet ik helaas ook niet. De machtsverhoudingen zijn erg scheefgegroeid in de zuivelsector en vraag me af hoe deze evenwichtiger gemaakt kunnen worden. Bij ons ‘onderhandelt’ een vertegenwoordiger van 80 melkveehouders (een melkveehouder die dit naast zijn dagelijkse werk doet) over de melkprijs met de melkfabriek die 25 miljoen liter verwerkt. Deze onderhandelt op zijn beurt weer met giganten als Leclerc en Lidl. En deze laten zich bij prijsbepaling weer leiden door de wereldmarkt. Behalve wanneer deze te hoog wordt zodat er een Franse botercrisis ontstaat, en de consument weer eens niet serieus wordt genomen door ze wijs te maken dat dit komt door leveringsproblemen.
Ellen Maureen, om de reden die je noemt, is wat Milieudefensie (MD) in Nederland met veel tamtam probeert radicale nonsens. Zie dit stukje. Voor ons was het reden om geen aandacht meer te besteden aan de actie van MD, die onlangs met melkpakken op de stoep van AH in Zaandam stond.
Niettemin: voor individuele ondernemers is het wel degelijk een oplossing. Het publiek begrijpt te weinig van de markt en denkt een eerlijke oplossing voor alle boeren te brengen.
Dat is idd een illusie, maar moeten we dat willen? In Nederland suggereert bijv. CDA-Kamerlid Jaco Geurts dat dat wel moet via 'eerlijke prijzen'. De vraag is 'hoe dan'?
Nou zo, bijvoorbeeld, want dat past bij de markteconomie waar we met z'n allen voor hebben gekozen. Het kan ook op de manier van Sieta van Keimpema die - vind ik - ook een uitstekende oplossing heeft. Maar ik meen dat Jaco die weer afwijst, terwijl het toch van 2-en één is.
De vraag is hoe eerlijk dit merk is voor boeren die het niet lukt om mee te doen aan dit merk maar wel voldoen aan de gestelde eisen. Voor zover ik het begrijp voldoen er meer boeren aan de gestelde eisen maar is de vraag nog niet hoog genoeg waardoor de melkfabriek die' C'est qui le patron' melk verwerkt de ene melkveehouder een 'eerlijke' prijs uitbetaald en de ander een 'oneerlijke'. Voorzover ik heb vernomen bepaalt de directeur welke boer wel en welke melkveehouder niet voor dit merk wordt gevraagd. In de media een groot succes voor sommige boeren een frustatie erbij.