Hoogstamboomgaarden verdwijnen in hoog tempo, want ze zijn kostbaar ("oneconomisch", zei een kersenteler onlangs) om te kweken, onderhouden én de pluk is kostbaar. De kersen die er aan groeien zijn kleiner en zachter dan de moderne, vlezige rassen die aan laagstammen groeien. Ook Vernooij haalt niet al zijn kersen uit de hoge bomen en heeft inmiddels volop laagstamkersen onder dak en gaas. Maar zijn trots zijn de hoogstambomen, die dit jaar bijzonder rijk in de kersen zitten. Hele trossen hangen er aan.
De gemiddelde Nederlander eet (te) weinig fruit. Veel van dat fruit komt ook nog eens uit het buitenland. Daar wil de NFO wat aan doen. Meer aandacht voor Nederlandse fruit moet Nederlanders meer en meer fruit van eigen telers laten eten.
Terecht?
Vergelijkend kersenonderzoek
Na afloop van het Kersdiner kreeg ik een Kerspakket mee. In het Kerspakket zaten 4 soorten kersen. Om te beginnen de Variks Zwart, een oud-Hollandse, traditionele hoogstamkers. Ook de Inspecteur Löhnis is een oudere kersensoort. Deze twee zijn wat kleiner dan de modernere soorten zoals de Kordia - aanbevolen door Theo Vernooij - en de Merton Premier. Alle kersen in dit proefpakket zijn zwarte soorten, maar er zijn natuurlijk ook kersen die veel roder of zelfs geel zijn.
Wat bij het proeven als eerste opvalt: het mondgevoel van de grotere kersen is 'sappiger'. Niet verwonderlijk, ze hebben immers in verhouding meer vruchtvlees en minder pit. Voor de intensiteit van het zoet maakt de grootte van de kers niet uit. Maar op termijn is zoet toch vooral zoet. En dat betekent dat de Merton Premier, die een 'klein zuurtje' heeft, voor mij uiteindelijk als favoriet uit de bus komt. Iets meer complexiteit in de smaak ('fris') wint van puur zoet. Bij mijn huisgenoot wint Inspecteur Löhnis vanwege de balans tussen zalig zoet met net dat 'upje' aan zuur. Maar hij heeft pech: Löhnis is een hoogstamkers en nog slechts zelden te krijgen.
Kersentijd
Wil je ook een thuistest doen? Stap in de auto of op de fiets en zoek de Nederlandse kersentelers op. Het is nú kersentijd. In hun kraampjes bieden ze verschillende kersenrassen aan en kunnen ze uitleggen wat de kwaliteiten en verschillen zijn. Zoek je eigen favoriet. Liever geen kersen? Wat let je je eigen proef te doen met ander Nederlands zomerfruit. Want dat is er volop, bleek tijdens het Kersdiner (met verrassende gerechten met lokale producten en uiteraard fruit) waar verschillende fruittelers mét hun producten aanschoven. Aalbessen in rood en wit, pruimen, kruisbessen, bramen, frambozen, het kon niet op. Zonde eigenlijk, dat voor deze weelde een 'imago-campagne' nodig is.
Nog iets: wat gek eigenlijk dat supermarkten geen zacht- en zoetfruit proeverijen bieden. Fruitella is er niks bij, maar ik zie alleen maar doosjes 'gewoon' kersen of 'gewoon' X in de aanbieding. Waar zijn de Inspecteur, Merton, Kordia en andere onderscheidende namen + hun heel andere smaak?

Op 6 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Nog meer kersen: de 'reddingsactie' voor de (binnen 5 jaar met uitsterven bedreigde) Limburgse zure kers (de morel) slaat aan. Negentig procent van de morellentelers heeft zich verenigd in een coöperatieve telersvereniging. Ook inblikkers, groothandelaren en bakkers doen mee. Tijdens de Tour de France drinken de renners van Lotto-Jumbo morellensap en eten ze morellenbrood - er zou namelijk een 'uiterst gezond stofje' in de zure kersen zitten dat het herstel bevordert.
En in België overschreed groente- en fruitveiling BelOrta voor het eerst in de geschiedenis de mijlpaal van 1.000.000 kilo kersen. "Het kersenareaal van BelOrta beslaat dit jaar in totaal 235,4 hectare en omvat 15 rassen en segmenten”, schrijft Vilt. Belangrijkste soorten? De Kordia, Regina, Samba, Lapins en Sweetheart. Nog meer te proeven dus.
Gisteren bij Vernooij nog napoleons (wit-gele kers) en annabella gehaald. Helaas was ik dit jaar te laat voor mijn favoriet, de vroege duitse. Ze waren eerder rijp dan verwacht. Ik prefereer over het algemeen de oudere rassen. Juist vanwege dat zachtere schilletje en vaak dat kleine zuurtje dan een lekkere kers net even die extra spanning geeft. Net zoals wijn eigenlijk :)
Veel kopers lijken absoluut geen notie te hebben van het feit dat er meerdere rassen beschikbaar zijn. 'Doe maar een pondje kersen', hoor je dan, terwijl er soms overduidelijk (zoals in het geval van de napoleons helemaal) meerdere soorten liggen. Mijn 1e gedachte is dan altijd: eerst proeven, dan kopen. Oudere mensen hoor je wel nog eens vragen naar de verschillen, jongere (en dan bedoel ik mensen tot zeker tegen de 60) eigenlijk nooit.
In dat opzicht valt er zeker nog heel wat op te voeden. Niet alleen bij de kopers overigens, ook sommige verkopers moet je de informatie uit de mond trekken. Hoe moeilijk kan het zijn om er een bordje met de naam bij te zetten.
Voorlopig genieten we nog even van dit lokale fruit, rijp en vers en direct van de boom (let op: als het steeltje nog groen is, is de kers vers geplukt. Bruine steeltjes? Waarschijnlijk al lang onderweg).
Met een beetje geluk heeft de Historische Tuin in Lent, ook in de Betuwe dus, nog wat Inspecteur Löhnis te pluk. En anders straks weer een stuk of 10 soorten pruimen en weer later nóg meer soorten vergeten appels en peren. Alles hoogstam.