Ook 5.000 jaar geleden al kregen mensen aderverkalking, onafhankelijk van hoe en waar ze leefden, hun genen of wat ze aten. Dat is een tegenvaller voor de hypothese dat atherosclerose - zoals medici aderverkalking noemen - een welvaartsziekte is.
Het gezaghebbende blad The Lancet publiceerde gisteren de resultaten van een internationale groep onderzoekers die een 'bevolkingsonderzoek' hebben gedaan onder 137 mummies. Met behulp van CT-scans zochten ze naar (sporen) van aderverkalking bij 76 Egyptische mummies, 51 Peruaanse, 5 Noord-Amerikaanse en 5 'moderne' Eskimo-mummies (Unangan-eskimo's die zo'n 100 jaar geleden gestorven waren).
Op een CT-scan is aderverkalking te zien als witte restanten van de aderen. Die zijn beschadigd, 'verkalkt' geraakt door een teveel aan vetten in het bloed, die neerslaan op de vaatwanden en daar uiteindelijk een ontstekingsproces veroorzaken waardoor het bloedvat zijn elasticiteit verliest of zelfs helemaal dichtslibt. Ook eerdere onderzoeken (toen nog door middel van autopsie) toonden al aan aderverkalking aan bij Egyptische mummies van ca. 3.000 jaar oud. Lag het aan hen zelf of aan hun rijke, met ons vergelijkbare levensstijl?
Die vraag hing nog altijd.
Daarom breidden de onderzoekers hun onderzoeksterrein zowel geografisch als in de tijd uit. De mummies uit Peru dateren van 200 - 1534 na Christus, de Pueblo-Indianen leefden tussen 1500 voor en 1500 na Christus in het zuid-westen van de VS en de Unangan-eskimo's leefden als jagers-verzamelaars op de Aloëten in de Beringstraat. De onderzochte mummies zijn niet, zoals de Egyptische, speciaal geprepareerd, maar zijn als gevolg van kou of droogte per ongeluk gemummificeerd geraakt.
Bij een op de drie mummies bleken sporen van aderverkalking voor te komen - om precies te zijn bij 38% van de Egyptische mummies, 25% van de Peruaanse, 40% van de Noord-Amerikaanse en 60% van de Unangan mummies (voor die laatste twee groepen twee respectievelijk drie van de vijf mummies).
Ook bij de in 1991 in een Alpen-gletsjer ontdekte "Iceman" (Ötzi) is op een CT-scan aderverkalking van zijn aorta vastgesteld. Ötzi leefde zo'n 3.200 jaar voor Christus.
De onderzoekers concluderen: "Atherosclerose kwam algemeen voor in vier pre-industriële bevolkingen waaronder jagers-verzamelaars. Hoewel algemeen aangenomen wordt dat aderverkalking een moderne ziekte is, verhoogt de aanwezigheid van aderverkalking in pre-moderne mensen de mogelijkheid dat er sprake is van een basisaanleg voor de ziekte."
Fotocredits: 'mummy#1 Lady Hor 37.50E being moved!', Brooklyn Museum
Dit artikel afdrukken
Op een CT-scan is aderverkalking te zien als witte restanten van de aderen. Die zijn beschadigd, 'verkalkt' geraakt door een teveel aan vetten in het bloed, die neerslaan op de vaatwanden en daar uiteindelijk een ontstekingsproces veroorzaken waardoor het bloedvat zijn elasticiteit verliest of zelfs helemaal dichtslibt. Ook eerdere onderzoeken (toen nog door middel van autopsie) toonden al aan aderverkalking aan bij Egyptische mummies van ca. 3.000 jaar oud. Lag het aan hen zelf of aan hun rijke, met ons vergelijkbare levensstijl?
Die vraag hing nog altijd.
Daarom breidden de onderzoekers hun onderzoeksterrein zowel geografisch als in de tijd uit. De mummies uit Peru dateren van 200 - 1534 na Christus, de Pueblo-Indianen leefden tussen 1500 voor en 1500 na Christus in het zuid-westen van de VS en de Unangan-eskimo's leefden als jagers-verzamelaars op de Aloëten in de Beringstraat. De onderzochte mummies zijn niet, zoals de Egyptische, speciaal geprepareerd, maar zijn als gevolg van kou of droogte per ongeluk gemummificeerd geraakt.
Bij een op de drie mummies bleken sporen van aderverkalking voor te komen - om precies te zijn bij 38% van de Egyptische mummies, 25% van de Peruaanse, 40% van de Noord-Amerikaanse en 60% van de Unangan mummies (voor die laatste twee groepen twee respectievelijk drie van de vijf mummies).
Ook bij de in 1991 in een Alpen-gletsjer ontdekte "Iceman" (Ötzi) is op een CT-scan aderverkalking van zijn aorta vastgesteld. Ötzi leefde zo'n 3.200 jaar voor Christus.
De onderzoekers concluderen: "Atherosclerose kwam algemeen voor in vier pre-industriële bevolkingen waaronder jagers-verzamelaars. Hoewel algemeen aangenomen wordt dat aderverkalking een moderne ziekte is, verhoogt de aanwezigheid van aderverkalking in pre-moderne mensen de mogelijkheid dat er sprake is van een basisaanleg voor de ziekte."
Fotocredits: 'mummy#1 Lady Hor 37.50E being moved!', Brooklyn Museum
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Toen hadden ze natuurlijk nog geen Becel!
@Dick Belderbos, thanks! een beetje humor op foodlog is meer dan welkom
Wat betekenen Ötzi en de eskimo's voor de paleo-hypothese? De Egyptenaren hadden als beschaafde lieden - en zoals de Bijbel ons leert - hun graanschuren waarmee ze honger konden voorkomen. Maar nu de 'kleine Luyden' die geen noemenswaardige nivo's aan graancarbs tot zich namen ook tekens van arteriosclerose blijken te vertonen, moet paleo daarvoor een verklaring kunnen geven vanuit zijn theoretisch model.
Pre-industrial is niet pre-agricultural, en als ik het artikel goed lees kan er bij de Eskimo's ook nog wel eens wat rook geweest zijn dat letterlijk roet in het eten heeft gegooid. Voor zover ik weet, zijn dit soort bewijzen nooit gevonden van langer dan 10.000 jaar terug. Daarnaast geven andere onderzoeken juist aan dat de parameters voor hart-vaat risico juist verminderen na een paleo (=pre-agricultural) dieet. De Egyptenaren en Zuid-Amerikanen aten best veel voedingsmiddelen die ten tijde van het paleolithicum niet (of nauwelijks) beschikbaar waren: mais, graan (=amylopectine), nachtschades.
Ik weet het. Van de wikipediapagina van Ötzi: "Analysis of Ötzi's intestinal contents showed two meals (the last one consumed about eight hours before his death), one of chamois meat, the other of red deer and herb bread. Both were eaten with grain as well as roots and fruits. The grain from both meals was a highly processed einkorn wheat bran,[15] quite possibly eaten in the form of bread. In the proximity of the body, and thus possibly originating from the Iceman's provisions, chaff and grains of einkorn and barley, and seeds of flax and poppy were discovered, as well as kernels of sloes (small plumlike fruits of the blackthorn tree) and various seeds of berries growing in the wild.[16] Hair analysis was used to examine his diet from several months before.
Pollen in the first meal showed that it had been consumed in a mid-altitude conifer forest, and other pollens indicated the presence of wheat and legumes, which may have been domesticated crops. Pollen grains of hop-hornbeam were also discovered. The pollen was very well preserved, with the cells inside remaining intact, indicating that it had been fresh (a few hours old) at the time of Ötzi's death, which places the event in the spring. Einkorn wheat is harvested in the late summer, and sloes in the autumn; these must have been stored from the previous year.
In 2009, a CAT scan revealed that the stomach had shifted upward to where his lower lung area would normally be. Analysis of the contents revealed the partly digested remains of ibex meat, confirmed by DNA analysis, suggesting he had a meal less than two hours before his death. Wheat grains were also found.[17]"
Ik zou meer willen weten van dode oude Eskimo's. Dat nieuws verraste me.