Klimaatneutrale en schone energie staat hoog op de agenda in Europa. Maar aan de grondstoffen die daarvoor benodigd zijn, kleven vuile bezwaren. Brengt een eigen, Europese, batterijtak daar verandering in?
Nederland zou de bouw moeten overwegen van een 'megabatterijenfabriek', schrijft het Financieele Dagblad. InnoEnergy, een samenwerkingsverband van Europese bedrijven en kennisinstellingen is daarvoor in Nederland verkennende gesprekken aan het voeren.
ING Bank, pensioenuitvoerder APG en de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) zouden in beeld zijn. Ook zou InnoEnergy in gesprek zijn met ondernemer Kees Koolen, "die grote plannen had voor een batterijenfabriek in China en een batterijencampus in Twente wilde opzetten." Koolen verdiende zijn fortuin met Booking.com en is ook bekend van eerdere plannen voor een megamelkveehouderij.
Europese bedrijfstak?
Het initiatief voor een 'eigen', Europese bedrijfstak rondom batterijen is als European Battery Alliance anderhalf jaar geleden gelanceerd door eurocommissaris Maros Sefcovic (energiezaken). Om onafhankelijk te worden van leveranciers in Oost-Azië en Noord-Amerika, zou Europa zelf moeten inzetten op het produceren van batterijcellen. Sefcovic voorziet dat er meer dan 10 megabatterijfabrieken nodig zouden zijn om in de snelgroeiende behoefte aan batterijen voor elektrische auto's te voorzien.
Met de productie van grondstoffen voor batterijen is veel mis, maakte Amnesty International dit weekend nog eens duidelijk. Elektrisch rijden is helemaal niet 'schoon'. Ja, wel vanuit het oogpunt van de lokale uitstoot. Maar bepaald niet als je de lokale omstandigheden bij de winning van de benodigde grondstoffen in aanmerking neemt. Milieuproblemen, dramatische arbeidsomstandigheden en mensenrechtenschendingen (kinderarbeid) zijn schering en inslag.
Kritische grondstoffen
In accu's en batterijen, en ook in zonnepanelen en magneten voor windmolens zitten een aantal bekende en minder bekende metalen. Denk aan bekende metalen als aluminium, nikkel, lithium en kobalt, maar ook aan 'zeldzame aarden' als neodymium, praseodymium en dysprosium. Van dat eerste zit in een gemiddelde elektrische fiets zo'n 85 gram, in een elektrische auto 800 gram. Voor sommige van deze 'kritieke grondstoffen' kan de toevoer al in 2030 problematisch worden.
Het probleem met die stoffen is niet zozeer dat ze schaars zijn, schrijft Dieter de Cleene in EOS (via Blendle). Ze zijn - nu nog - te duur om te winnen.
Een groter probleem is dat een aantal van die essentiële grondstoffen uit "politiek instabiele of corrupte landen komt" en dat sommige elementen een beperkt aantal leveranciers kennen. Zo komt 95% van de zeldzame aarden uit China en 65% van het kobalt uit Congo. De winning gebeurt met de gevolgen voor milieu en mens waar Amnesty op wijst. De Europese Unie heeft nieuwe regelgeving opgesteld. In 2021 mogen geen 'conflictmineralen' meer worden ingevoerd, maar die regel geldt alleen voor tin, tantaal, wolfraam en goud. De meeste 'groene conflictmineralen' vallen er niet onder.
Europa kan, om de afhankelijkheid van een beperkt aantal leveranciers die-niet-altijd-netjes-binnen-de-lijntjes-kleuren, aan drie oplossingen denken: alternatieven vinden en gebruiken voor kritieke grondstoffen, recyclen, of nieuwe mijnen openen. De eerste twee oplossingen zijn technisch ingewikkeld en, zolang er goedkope grondstoffen beschikbaar zijn, commercieel niet haalbaar. In het kader van de European Battery Alliance zijn wel proefprojecten gaande om de mogelijkheden te verkennen.
Mijnbouw in Europa is wel denkbaar. In Zweden en Groenland zijn zeldzame aarden te mijnen; in Griekenland, Cyprus en Macedonië bevindt zich kobalt. Er is nog wel een probleem op te lossen: zonder overheidssteun is de exploitatie niet rendabel op te zetten. Maar staatssteun staat binnen Europa gelijk aan schending van het principe van de vrije marktwerking. "Als je ziet hoe andere landen zoals China, de Verenigde Staten en Japan wél effectief hun belangen beschermen, zijn we in Europa naïef," zegt Peter Tom Jones, expert duurzaam materialenbeheer aan de KU Leuven, in EOS.
En dan is er nog een probleem. "In West-Europa ", zegt Jones, "willen we schone technologie, maar we willen niet dat de metalen die daarvoor nodig zijn hier worden ontgonnen. Laat ze dat maar in China of Congo doen. Zo wentelen we de milieu-impact af op het Zuiden [lage inkomenslanden, red.]. Sta mij toe dat hypocriet te noemen."
'Geen wens vanuit de markt'
Terug naar de Nederlandse megabatterijfabriek of een Europese batterijtak. Is het daar eigenlijk niet al te laat voor? Jacob Ruiter van InnoEnergy is optimistisch. "Het geld is er," zegt hij. "Dat is het probleem niet meer. Nu de overheid. Het project is zo groot dat je die erbij moet hebben. Het kan alleen slagen als het een publiek-private samenwerking wordt." Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat laat weten "vooralsnog geen wens van de markt te hebben gehoord om in te zetten op grootschalige batterijproductie."
Dit artikel afdrukken
ING Bank, pensioenuitvoerder APG en de Brabantse Ontwikkelings Maatschappij (BOM) zouden in beeld zijn. Ook zou InnoEnergy in gesprek zijn met ondernemer Kees Koolen, "die grote plannen had voor een batterijenfabriek in China en een batterijencampus in Twente wilde opzetten." Koolen verdiende zijn fortuin met Booking.com en is ook bekend van eerdere plannen voor een megamelkveehouderij.
Europese bedrijfstak?
Het initiatief voor een 'eigen', Europese bedrijfstak rondom batterijen is als European Battery Alliance anderhalf jaar geleden gelanceerd door eurocommissaris Maros Sefcovic (energiezaken). Om onafhankelijk te worden van leveranciers in Oost-Azië en Noord-Amerika, zou Europa zelf moeten inzetten op het produceren van batterijcellen. Sefcovic voorziet dat er meer dan 10 megabatterijfabrieken nodig zouden zijn om in de snelgroeiende behoefte aan batterijen voor elektrische auto's te voorzien.
Met de productie van grondstoffen voor batterijen is veel mis, maakte Amnesty International dit weekend nog eens duidelijk. Elektrisch rijden is helemaal niet 'schoon'. Ja, wel vanuit het oogpunt van de lokale uitstoot. Maar bepaald niet als je de lokale omstandigheden bij de winning van de benodigde grondstoffen in aanmerking neemt. Milieuproblemen, dramatische arbeidsomstandigheden en mensenrechtenschendingen (kinderarbeid) zijn schering en inslag.
Kritische grondstoffen
In accu's en batterijen, en ook in zonnepanelen en magneten voor windmolens zitten een aantal bekende en minder bekende metalen. Denk aan bekende metalen als aluminium, nikkel, lithium en kobalt, maar ook aan 'zeldzame aarden' als neodymium, praseodymium en dysprosium. Van dat eerste zit in een gemiddelde elektrische fiets zo'n 85 gram, in een elektrische auto 800 gram. Voor sommige van deze 'kritieke grondstoffen' kan de toevoer al in 2030 problematisch worden.
Het probleem met die stoffen is niet zozeer dat ze schaars zijn, schrijft Dieter de Cleene in EOS (via Blendle). Ze zijn - nu nog - te duur om te winnen.
Een groter probleem is dat een aantal van die essentiële grondstoffen uit "politiek instabiele of corrupte landen komt" en dat sommige elementen een beperkt aantal leveranciers kennen. Zo komt 95% van de zeldzame aarden uit China en 65% van het kobalt uit Congo. De winning gebeurt met de gevolgen voor milieu en mens waar Amnesty op wijst. De Europese Unie heeft nieuwe regelgeving opgesteld. In 2021 mogen geen 'conflictmineralen' meer worden ingevoerd, maar die regel geldt alleen voor tin, tantaal, wolfraam en goud. De meeste 'groene conflictmineralen' vallen er niet onder.
"In West-Europa willen we schone technologie, maar we willen niet dat de metalen die daarvoor nodig zijn hier worden ontgonnen. Laat ze dat maar in China of Congo doen. Zo wentelen we de milieu-impact af op het Zuiden. Sta mij toe dat hypocriet te noemen"Alternatieven, recyclen, mijnen
Europa kan, om de afhankelijkheid van een beperkt aantal leveranciers die-niet-altijd-netjes-binnen-de-lijntjes-kleuren, aan drie oplossingen denken: alternatieven vinden en gebruiken voor kritieke grondstoffen, recyclen, of nieuwe mijnen openen. De eerste twee oplossingen zijn technisch ingewikkeld en, zolang er goedkope grondstoffen beschikbaar zijn, commercieel niet haalbaar. In het kader van de European Battery Alliance zijn wel proefprojecten gaande om de mogelijkheden te verkennen.
Mijnbouw in Europa is wel denkbaar. In Zweden en Groenland zijn zeldzame aarden te mijnen; in Griekenland, Cyprus en Macedonië bevindt zich kobalt. Er is nog wel een probleem op te lossen: zonder overheidssteun is de exploitatie niet rendabel op te zetten. Maar staatssteun staat binnen Europa gelijk aan schending van het principe van de vrije marktwerking. "Als je ziet hoe andere landen zoals China, de Verenigde Staten en Japan wél effectief hun belangen beschermen, zijn we in Europa naïef," zegt Peter Tom Jones, expert duurzaam materialenbeheer aan de KU Leuven, in EOS.
En dan is er nog een probleem. "In West-Europa ", zegt Jones, "willen we schone technologie, maar we willen niet dat de metalen die daarvoor nodig zijn hier worden ontgonnen. Laat ze dat maar in China of Congo doen. Zo wentelen we de milieu-impact af op het Zuiden [lage inkomenslanden, red.]. Sta mij toe dat hypocriet te noemen."
'Geen wens vanuit de markt'
Terug naar de Nederlandse megabatterijfabriek of een Europese batterijtak. Is het daar eigenlijk niet al te laat voor? Jacob Ruiter van InnoEnergy is optimistisch. "Het geld is er," zegt hij. "Dat is het probleem niet meer. Nu de overheid. Het project is zo groot dat je die erbij moet hebben. Het kan alleen slagen als het een publiek-private samenwerking wordt." Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat laat weten "vooralsnog geen wens van de markt te hebben gehoord om in te zetten op grootschalige batterijproductie."
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Snel over naar waterstof. Brandstofcel en elektrisch rijden maar.
Opslag is een probleem zullen de doemdenkers zeggen. Deden ze ook met LPG en aardgas!
Schijnt dat het rendement een probleem is. En ik meen dat er in een brandstofcel ook zeldzame metalen zitten.
Jos van Vonderen het gevaar in waterstof rijden is dat mensen zelf hun waterstof gaan produceren om goedkope waterstof te maken voor hun auto. Het voordeel van van brandstoffen als LPG, benzine en Diesel is dat alleen de oliemaatschappijen de technologie beschikken om die brandstoffen te maken.
Soms produceren zuuraccu's waterstof en als er een vonk vrij komt ontploft de accu.
Als je kijkt naar energiedichtheid scoort waterstof in een brandstofcel een heel slecht ten opzichte van Diesel, benzine en LPG.
Zoals gebruikelijk loopt West-Europa weer over van hyprocratie. Geen accu-fabrieken, want.. dat is slecht voor het milieu, dus.. verpest elders de omgeving maar. Geen CO2-uitstoot, dus weg Hoogovens, chemische industrie, kolencentrales, we kopen het wel uit het buitenland, bijv. van de veel meer vervuilende Duitse bruinkoolcentrales.
Er worden 67 miljoen auto's per jaar gemaakt, dus.. er is een redelijke markt voor autoaccu's. Maar Europa staart zich weer blind op de eigen milieu-navel en laat de ontwikkelingen aan China over. In 1994, 5 jaar na Tienanmen-plein kon een Chinese student heel openlijk praten. Ook voorspelde hij iets: in 2020 zijn we gelijk aan het Westen. Enkele jaren geleden zijn nieuwe voorspelling: In 2050 mogen jullie weer nederig aanschuiven voor de Drakentroon: cadeautjes meebrengen, net als tijdens de VOC. In China hebben ze 6900 km HSL-spoor aangelegd en er komt nog een veelvoud bij, naar Saigon, Singapore, Dhacca en wie weet... Milaan. In NL... 9 JAAR voor 5 km om Breda aan te sluiten op de lijn R'dam-A'werpen
@3: Juist. Waterstofgas is leuk voor de groenewollensokken lopers, doch.. zinkt bij iets verdere bestudering: moet met veel meer moeite samengeperst worden om mee te kunnen nemen, en geeft veel minder energie bij verbranding. Gewoon wolkenfietserij. Natuurlijk.. voor de korte afstand: rondom Groningen-stad en ONBEPERKT GL/D66 belastinggeld er tegenaan... dan loopt alles.
En thuis in het schuurtje maken... ik zou eerst met vuurwerk oefenen, en daarna met glyceroltrinitraat. Heel erg veel energie in op te slaan, alleen een beetje instabiel. Een Zweed wist dat op te lossen door het in zaagsel of kiezelgoer te laten opzuigen. Wie weet, loopt daar een auto ook op ( schater )