Een zoutvaatje op tafel. Volgens Nick Trachet een oeroud symbool van gastvrijheid en vriendschap.
Iemand maakt zich druk tijdens een reisje naar Engeland. “Er is hier nergens zout op!”
Het is waar. Koks in het Verenigd Koninkrijk hebben dure eden moeten zweren geen zout meer te gebruiken. Wanneer Rick Stein in zijn televisieprogramma’s ergens zout over strooide grapte hij – als om te bezweren - “snel, voor de zoutpolitie het merkt!” Zout is fout.
Natrium
Waarom eigenlijk? Wij kunnen niet zonder natriumchloride. De chloor, daar kunnen we weinig mee en dat verdampt snel. Het is het natrium dat we nodig hebben. Natrium regelt de osmose in onze lichaamssappen.
Gastronomische zonde
Hij die werkte ‘in het zweet zijns aanschijns’, hongerde naar zout. Dan zag men op restaurant mensen naar het zoutvat grijpen. Zout strooien werd een breinloze reflex, zowel van de kokkin als van de eter. En zoals Paul Vanden Boeynants zei: “Te veel is trop.” Te veel zout is niet smakelijk, het verdooft de papillen, het is een gastronomische zonde en ja, het brengt onze interne osmose uit evenwicht.
Bewaarfunctie
Over de oplossing wordt er nagedacht. Professoren die zich écht met voedingswetenschap bezighouden, hebben een hint: gebruik zoveel zout als je lekker vindt, maar kook zelf en vermijd industrieel voedsel. Vermijd de borrelnootjes en chips, kant-en-klaarmaaltijden en bewaarpatés, industriële vleeswaren en kazen. In die producten heeft zout een bewaarfunctie.
Zoutvaatje
In grote restaurants verdwijnt het zoutvaatje meer en meer van de tafels. Daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste vinden de chefs met een te groot ego dat zij en zij alleen mogen bepalen hoeveel zout er in hun ‘creaties’ gaat. Ten tweede worden de tafels altijd maar kleiner, zo kan er meer volk in het restaurant worden geplaatst. Er is geen plaats meer op tafel.
Dan is er de diefstal: mensen nemen al te graag een zoutvaatje mee als souvenir. Dat kost geld. Ook is gewoon zout al lang niet exclusief genoeg. Het moet komen van bergen uit Spanje of Nepal, van de vulkaanstranden van Hawaï of uit de Kreken van Engeland, er is Vikingzout te krijgen en Afrikaans zout. Zoiets doe je niet in zoutvaatjes.
Het komt in schoteltjes op tafel met het merk duidelijk zichtbaar erop. Snobs hebben dat nodig. En men bedient zich met de vingers, Erasmus was het daar al niet mee eens: “met de punt van het mes, en niet met drie vingers, want de indruk van vingers in het zout is het blazoen der lomperiken”. De volgende gasten willen geen zout dat bepoteld werd door vreemdelingen. Dus moet er veel van dat chique zout worden weggegooid.
Maar het zoutvaatje op tafel is in feite een oeroud symbool van gastvrijheid en vriendschap. De oude Israëlieten heetten hun gast welkom met brood en zout. Een eervol man neemt geen plaats aan een tafel waar er geen brood en zout op staan. Die horen er ook te blijven staan tot de gast weer weg is. En u hoeft het niet te gebruiken. Ken uw klassiekers. Smakelijk.
Dit artikel afdrukken
Het is waar. Koks in het Verenigd Koninkrijk hebben dure eden moeten zweren geen zout meer te gebruiken. Wanneer Rick Stein in zijn televisieprogramma’s ergens zout over strooide grapte hij – als om te bezweren - “snel, voor de zoutpolitie het merkt!” Zout is fout.
Natrium
Waarom eigenlijk? Wij kunnen niet zonder natriumchloride. De chloor, daar kunnen we weinig mee en dat verdampt snel. Het is het natrium dat we nodig hebben. Natrium regelt de osmose in onze lichaamssappen.
Vroeger at men meer zout, en er was geen hoge bloeddrukprobleemWanneer u meer zout eet dan u nodig heeft, krijgt u dorst, gaat u drinken en de balans wordt hersteld als het natrium op natuurlijke wijze weer het lichaam verlaat. Zo eenvoudig heeft men mij dat geleerd. Als het warm is, heeft u meer zout nodig, wanneer u een inspanning levert ook. Moet iemand met een permanent hoge bloeddruk zoutloos eten? Vraag het aan iedereen die het heeft geprobeerd: dat is futiel, het lukt niet. Vroeger at men meer zout, en er was geen hoge bloeddrukprobleem.
Gastronomische zonde
Hij die werkte ‘in het zweet zijns aanschijns’, hongerde naar zout. Dan zag men op restaurant mensen naar het zoutvat grijpen. Zout strooien werd een breinloze reflex, zowel van de kokkin als van de eter. En zoals Paul Vanden Boeynants zei: “Te veel is trop.” Te veel zout is niet smakelijk, het verdooft de papillen, het is een gastronomische zonde en ja, het brengt onze interne osmose uit evenwicht.
Bewaarfunctie
Over de oplossing wordt er nagedacht. Professoren die zich écht met voedingswetenschap bezighouden, hebben een hint: gebruik zoveel zout als je lekker vindt, maar kook zelf en vermijd industrieel voedsel. Vermijd de borrelnootjes en chips, kant-en-klaarmaaltijden en bewaarpatés, industriële vleeswaren en kazen. In die producten heeft zout een bewaarfunctie.
Te veel zout is niet smakelijk, het verdooft de papillen, het is een gastronomische zonde en ja, het brengt onze interne osmose uit evenwichtOm zulke producten veilig te houden, wordt er veel zout aan toegevoegd en waar mogelijk nog gemaskeerd ook, waardoor u het zout niet proeft. Als u daarentegen zelf kookt, is het bijna onmogelijk om te veel zout te gebruiken.
Zoutvaatje
In grote restaurants verdwijnt het zoutvaatje meer en meer van de tafels. Daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste vinden de chefs met een te groot ego dat zij en zij alleen mogen bepalen hoeveel zout er in hun ‘creaties’ gaat. Ten tweede worden de tafels altijd maar kleiner, zo kan er meer volk in het restaurant worden geplaatst. Er is geen plaats meer op tafel.
Dan is er de diefstal: mensen nemen al te graag een zoutvaatje mee als souvenir. Dat kost geld. Ook is gewoon zout al lang niet exclusief genoeg. Het moet komen van bergen uit Spanje of Nepal, van de vulkaanstranden van Hawaï of uit de Kreken van Engeland, er is Vikingzout te krijgen en Afrikaans zout. Zoiets doe je niet in zoutvaatjes.
Maar het zoutvaatje op tafel is in feite een oeroud symbool van gastvrijheid en vriendschapChique zout
Het komt in schoteltjes op tafel met het merk duidelijk zichtbaar erop. Snobs hebben dat nodig. En men bedient zich met de vingers, Erasmus was het daar al niet mee eens: “met de punt van het mes, en niet met drie vingers, want de indruk van vingers in het zout is het blazoen der lomperiken”. De volgende gasten willen geen zout dat bepoteld werd door vreemdelingen. Dus moet er veel van dat chique zout worden weggegooid.
Maar het zoutvaatje op tafel is in feite een oeroud symbool van gastvrijheid en vriendschap. De oude Israëlieten heetten hun gast welkom met brood en zout. Een eervol man neemt geen plaats aan een tafel waar er geen brood en zout op staan. Die horen er ook te blijven staan tot de gast weer weg is. En u hoeft het niet te gebruiken. Ken uw klassiekers. Smakelijk.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Vroeger kreeg een baby die gedoopt werd een beetje zout op de tong.
Om het zout van de aarde te zijn. Dat gebeurde tijdens de "effeta"-ritus; deze bestaat uit het symbolisch openen van de oren, opdat de gedoopte het woord van God moge verstaan, en het symbolisch openen van de mond…, opdat hij het woord van God moge belijden.
Wordt misschien alleen in de orthodox katholieke kerk nog toegepast.
Nog niet gesproken over het gegeven dat ons begrip ‘salaris’ afkomst is van het Latijnse woord salis (sel in het Frans). Het zout dat de Romeinse legionairs kregen als betaling en onontbeerlijk was voor wat Nick hierboven beschreef. Gedurende de uitputtende marsen trad zouttekort op.
Vanuit de Po-vlakte werd in geforceerde marsen de Lage Landen bereikt tussen de 40 en 50 dagen.
In de bergsport wordt je bij meerdaagse toeren er op gewezen dat het mineraalarme smelt(sneeuw/gletsjer)water je ontzout, waardoor je in ernstige problemen kunt komen. Na een zware dag zitten de witte zoutplekken op je shirt…
Ook verdwenen is het zoutloos dieet, dat vroeger je om de haverklap door je huisarts werd voorgeschreven, en elke bakker elke dag wel wat zoutloos brood in voorraad had.
Vraagt niemand meer om.
Zout is het meest waardevolle mineraal, en we hebben het in onvoorstelbare hoeveelheden..
(We gebruiken het zelfs voor plastic vuilniszakken: polyvinyl-chloride..)
Niet salis, Pollemans: sal!
Om het met de Vulgaat te zeggen: “in omne oblatione tua offeres sal”
Voor de oude Grieken, zo zegt Homeros, gold zoutgebruik als teken van beschaving: Barbaren gebruikten geen zout.
Mensen die hun klassieken kennen...
"volk ‘dat van de zee niet weet, geen spijzen eet met zout vermengd’."
(alleen bevat PVC wél het Chloor, maar nu juist níet dat Na(trium-Cl)
dat in de volksmond "zout" genoemd wordt, Hans ;-))
Mooi artikel Nick, dikke duim! Zout is onmisbaar voor de mens, teveel ervan en daarbij te wienig water dirnken is ook niet goed, maar we kunnen niet zonder. Wij hadden vroeger ook altijd het zoutvaatje op tafel, datzelfde zoutvaatje staat nu nog steeds bij mijn vader in de kast, gebruikt hij niet meer, ook ik niet ,want later kwam de aromat, maar sinds 2011 heb ik Herbamare 'ontdekt'. Dat is net zo lekker, lekkerder zelfs dan aromat, zit zeezout en kruiden in en verder geen enkele onnodige toevoeging. Ik gebruik er minder van dan aromat of zout, maar tijdens het komen gebruik ik ook nog steeds zout.
Het is waar, je moet al die kant en klaar meuk zoveel mogelijk vermijden, want daar krijg je dorst van en soms kun je dat echt niet wegdrinken, dan is het gewoon teveel, ook vaak teveel msg waar je ook dorst van krijgt, maar daar hoor je niemand over, alleen maar over zout. Ik zeg altijd, liever zout in mijn chips, nootjes oid als ik daar een keer trek in heb dan msg
De hardnekkigheid rond glutamaat (laat dat angelsaksische "MSG" toch eens achterwege!) blijft mij verbazen. Glutamaat, het zout van glutaminezuur, is doodnatuurlijk en -in tegenstelling tot keukenzout- niet eens essentieel. Het is zoals cholesterol: wij maken het gul en vlot zelf aan in ons lichaam. daarnaast eten we glutamaat vooral uit paddenstoelen, kaas en tomaten. Waarom maakt iemand zich daar nog zorgen over?