De manier waarop de brand zich in een stal ontwikkelt, is zeker een schandaal. Wie dieren respecteert met welzijnssterren, moet meer doen tegen brand in een dierenhuisvesting dan tegen dezelfde ramp in een opslag met WC-papier, pannen of pennen.
Dat kan heel eenvoudig. Dierenarts Bulle Koster legde in 2016 uit hoe brand in een stal werkt en waarom verzekeringsmaatschappijen en boeren het liever laten zoals het gaat. Onder de titel Wakker Dier of Dierenbescherming, doe wat aan de rook, drukte Foodlog er destijds een artikel over af. We volstaan met een simpele herhaling van de nog steeds actuele tekst:
Gemiddeld vliegt eens per week een stal met dieren in de brand. De stal van deze week stond in Oirschot (N-Brabant). Daar gingen afgelopen woensdag twee naast elkaar gelegen stallen met 10.000 biggen in vlammen op.
De boer en boerin bleven ongedeerd. De dieren zijn gestikt in de rook. Dat is geen vriendelijke dood.
Volgens de brandweer zijn bovendien gevaarlijke stoffen vrijgekomen. Volgens de brandweer waren de concentraties niet zodanig hoog dat de omwonenden zich zorgen hoeven te maken. Wat de oorzaak is, is nog onbekend. Wel vermeldt RTL Z dat de varkenshouder een maand geleden failliet ging.
Op zoek naar ethisch kapitaal
In januari vertelde dierenarts Bulle Koster dat dieren - en de boer - helemaal niet hoeven te stikken in de rook. Dat spaart dierenleed en mensenlevens. Dat deed hij begin dit jaar tijdens de Dragons' Den in Overijssel waar hij geen financiering los probeerde te krijgen, maar op zoek bleek naar ethisch en ander sociaal kapitaal.
Kosters oplossing is simpel: laat zodra er brand uitbreekt, de wanden naar buiten vallen. Dan kan zich immers geen rookconcentratie meer ontwikkelen. De rook wordt onmiddellijk naar buiten gezogen, terwijl de brandweer overal in Nederland binnen 10 minuten ter plekke is om de vuurhaard te doven.
Het gaat alleen als we maatschappelijk het dierenleed en het risico voor de boer bij brand niet langer accepterenHogere premie is goedkoper
Het is een simpele oplossing die ook in dit geval duizenden dieren had kunnen sparen. Maar banken, verzekeraars en boeren willen er niet aan. Het is met name voor de eerste twee veel gemakkelijker en goedkoper om brandrisico's en -schade financieel af te dekken en op te lossen. Dat moet anders, vindt Koster. Het gaat alleen als we maatschappelijk het dierenleed en het risico voor de boer bij brand niet langer accepteren. Er is een verplichting nodig voor stalwanden met een valmechanisme. Dat levert diervriendelijker vlees op uit rookvrije stallen.
Wakker Dier of Dierenbescherming, welke goede redenen hebt u om de uitdaging die Koster stelt niet op te pakken?
Het rookvrije varken
Hang de verontwaardiging van dit weekend niet op aan Straathof. Zelfs een als ondernemer van het jaar genomineerde varkenshouder zag begin juli een varkensstal met dieren in de vlammen opgaan. De foto's van die brand haalden de NRC niet, herinnert Bas Paternotte nog eens fijntjes op GeenStijl, terwijl van boerenzijde de dode varkens niet getoond mochten worden.
De stallen die Koster voorstelt, maken het verschil (maatregelen met sprinklers zijn onvoldoende, vindt hij).
Welke super of slager garandeert als eerste het rookvrije varken? Dat is de vraag. Het is een nieuwe commerciële kans voor in ieder geval iedere afgebrande stal.
Roelf Knoop van Brandweer Nederland windt er geen doekjes om en doet verslag over de beschamende situatie in huidige veestallen. #stalbrand pic.twitter.com/6zMJ3Z8HWU
— Eyes on Animals (@Eyes_on_Animals) July 29, 2017
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Op diverse foto's is te zien dat de luchtwasser als een soort schoorsteen functioneerde, Dick.
Het zou ook wel eens zo kunnen zijn dat de extra zuurstof die door het openen van zijmuren extra wordt toegevoerd, er dan een (turbo-)oven van maakt, en het hele zakie nóg harder gaat fikken.
Stalbranden blijken zich via luchtwassers razendsnel door zo'n hele stal te kunnen verspreiden.
Het lijkt mij dan ook aangewezen om de effecten van luchtwassers eens goed onder de loep te nemen qua brandveiligheid.
Straathof's gesloten Erichemse varkensflat van meer dan een hectare oppervlak (eigenlijk ongelofelijk dat daar dan zo'n 24.000 varkens in kunnen!) maakt Koster's idee sowieso onuitvoerbaar
- wáár hadden die muren dan open gemoeten - , en maakt het tevens onmogelijk voor de brandweer om bij de brandhaard te komen.
Zolang de dieren ook nog - zelfs in kraamhokken! - vastzitten heeft het ook uit oogpunt van evacuatie geen enkel nut om muren te laten vallen, hoe leuk bedacht ook.
Maar laten we het hier ook even juist wél over die Straathof hebben, Dick.
Middels merkwaardige curator-constructies is Straathof ondanks zijn beroepsverbod nog steeds feitelijk de baas van zijn varkensfabrieken in Duitsland, waar hij de goede naam van de Nederlandse veehouderij verpest met zijn opvattingen over dierwelzijn.
Ik zou dan ook graag van de heer Martin Scholten horen hoe het mogelijk is, dat Straathof in Duitsland een beroepsverbod heeft, en in Nederland gewoon mag blijven uitbreiden.
Lijkt slecht te rijmen met Scholten's stelling dat het dierwelzijn in Nederland "TOP" zou zijn.
Evenmin als de stelling van de heer Scholten, lid van die nieuwe CenSAS-dierenwelzijnsdiscussieclub, "Centrum voor volhoudbare dierhouderij", dat het allemaal wel goed zou komen met dierwelzijn als we dat aan de sector zouden overlaten, en minder regels zouden hebben.
"Nederland biedt ruimte voor een lerende varkenshouderij" meldt Scholten.
Hoeveel méér stallen moeten er nog in de hens eer die varkenshouders daar dan lessen uit leren, meneer Scholten?
Wél geld om uit te breiden - bijna te verdubbelen! - van 13.000 naar 24.000 varkens.
Met kunststof tussenwandjes, PUR-schuim, en zonder asbestdaken te verwijderen.
Hoe is het mogelijk dat er bij dergelijke uitbreidingen kennelijk nog steeds geen eisen aan brandveiligheid gesteld worden?
In Straathof's "familiebedrijf"/varkensimperium verlaat het personeel kennelijk om 16:30 de varkensflat. De brand moest nota bene door een voerleverancier gesignaleerd en gemeld worden.
"Als ik die uitgangspunten hanteer om het rapport van Varkens in Nood te beoordelen, dan vraag ik me af of dierwelzijn in landen met een traditioneel grotere regeldruk (zoals de Scandinavische, Duitse en Britse wereld) beter geborgd is dan in Nederland."
Is die vraag van u dan inmiddels misschien een beetje beantwoord, meneer @MartinScholten?
Straathof's Sebava is op dit moment bezig een vergunning te krijgen voor een uitbreiding in Mariënheem. Slecht voorstelbaar dat die nog zonder meer doorgang zou kunnen vinden.
Dick, je moet ook eens kijken naar de foto's van Jack Tummers (zie de link): heel veel onverbrande maar gestikte varkens. Rook is een enorm probleem dat heel snel, heel veel slachtoffers maakt.
Zie deze, deze (van naar het gangpad gesprongen dieren) en vergroot deze foto's (Tummers) van een opruiming na de brand. Je ziet daar geen verkoolde, maar dode dieren die wat vuil zijn geworden door roet en bluswater. Ze zijn gestikt.
Bulle Koster redeneert als volgt:
- de brand wordt vnl. veroorzaakt door luchtwassers
- dat veroorzaakt meteen rook en die doodt de dieren
- brandweer is overal in Nederland snel ter plaatse maar kan niet de rookontwikkeling tegengaan die de meest dodelijke factor is (daar helpen sprinklers etc. niet tegen)
- daarom: voer de rook zo snel mogelijk af door openvallende wanden; dan hebben de dieren een kans
Uiteraard is er niets tegen betere interne brandbeveiliging, -preventie door sprinklers en waarschuwingssystemen. Dat helpt alleen maar beter.
Dick, realiseer je je wel, dat je met het linken van die foto's van Tummers nu het risico loopt om
door varkens-PR-dame Caroline van der Plas, die je eerder op jouw Foodlog ruimte gaf voor een
integer en onafhankelijk "interview" met Heederik, voor crimineel uitgemaakt, en geblokkeerd te worden?
Dick, als je het niet meer kunt hebben over het intersubjectief vaststellen van feiten, kunnen we FL net zo goed stoppen (mijn inschatting van Heederik heb ik je al eens gegeven; daar beginnen we niet opnieuw over). Ik vergat overigens je nog deze foto's van het afvoeren van zeugen te tonen (ook van Tummers).
Ik zou de optie die Bulle Koster oppert maar eens goed onderzoeken. Op alle plaatjes van branden zie je het altijd weer zoals hij het weet uit evaring: de meeste dieren vinden de dood door de rook. De dieren die direct verbranden zijn sterk in de minderheid. Verkoolde dieren zijn het gevolg van de brand die na hun stikken over hun dode resten aanvreet. Zie - en klik vooral door - de wonden op de karkassen van de zeugen. Het ziet eruit als plekken waar een balk op dakdeel is gevallen.
Rook gaat omhoog, Dick. Enig idee van wat de aanrijtijden op het platteland zijn?
En wat denk je dat er in die dikke zwarte rookwolken zit? PUR-schuim? Kunststofwandjes?
Dat de meeste stikken in de rook betekent helaas niet dat Bulle's oplossing de optimale zou zijn, Dick.
Er is vrij recent een rapport door de Brandweeracademie geschreven.
Dacht niet daar iets gezien te hebben over wegvallende wanden.
De Partij voor de Dieren stelde overigens in 2014 al vragen over deze Sebava-"Knorhof" van Straathof.
De foto's van Tummers die jij linkt betreffen een "kleine" stal met minder dan 1.000 dieren
ipv. 24.000, waarschijnlijk zónder luchtwasser, waar dus zelf varkens de brand overleefd hebben.
Voldeden ook aan de nieuwste - Belgische - richtlijnen.
Misschien zou je een keer een gesprekje met die Tummers moeten hebben, Dick:
die heeft inmiddels de resultaten van meerdere stalbranden gezien en gefotografeerd.
Overigens zijn op Tummers' foto's van de Knorhof bijna geen varkens meer herkenbaar.