Vandaag stemde de Kamer voor een wet die fosfaatrechten regelt voor de melkveehouderij.
In een koel en kort bericht schreef Foodlog vanavond over de wet.
Nederland heeft nu een wet die alleen in werking treedt als Brussel ons opnieuw vrijstelling geeft om meer mest op het land te brengen dan de milieuregels van de EU toestaan. De uitdaging van de wet was echter de mestproductie zodanig te beperken dat er wat extra mest het land op zou mogen.
Zo krijg je dus een heel rare wet die regelt wat hij juist niet regelt.
Heel Nederland kijkt ademloos toe, snapt niets van koeien, zuivelbelangen, de milieuregels rond nitraat en fosfaat in stront en denkt daarom dat het zo hoort in de wereld van de grote mensenpolitiek.
Toch is het heel simpel. Die fosfaatrechten moesten er komen om het boeren makkelijker te maken hun bedrijven te stoppen. Ze zouden een leuk extra sommetje meekrijgen om eindelijk te verdwijnen en ruimte te maken voor ambitieuze collega's die graag door willen melken. Brussel vindt dat niet goed. Logisch, want het is staatssteun bij de herstructurering van de veehouderij in ons land en bevoordeelt de ene boer boven de andere in Europa.
Die rechten waren gebakken lucht, waar de overheid geld van wilde maken om ze door boeren te kunnen laten verkopen. Vermoedelijk zit er echter poep in de machine en gaat het hele feest niet door. Die wet is dan overbodig en kan meteen door de plee. De verantwoordelijke staatssecretaris noemde het echter een 'belangrijke stap'. Waar die stap heen leidt, vertelde hij er niet bij.
Nederland is de weg kwijt en weet niet meer waar te beginnen met een plannetje om binnen de milieugrenzen netjes melk en geld te maken van groene weiden.
Dit artikel afdrukken
Nederland heeft nu een wet die alleen in werking treedt als Brussel ons opnieuw vrijstelling geeft om meer mest op het land te brengen dan de milieuregels van de EU toestaan. De uitdaging van de wet was echter de mestproductie zodanig te beperken dat er wat extra mest het land op zou mogen.
Zo krijg je dus een heel rare wet die regelt wat hij juist niet regelt.
Heel Nederland kijkt ademloos toe, snapt niets van koeien, zuivelbelangen, de milieuregels rond nitraat en fosfaat in stront en denkt daarom dat het zo hoort in de wereld van de grote mensenpolitiek.
Toch is het heel simpel. Die fosfaatrechten moesten er komen om het boeren makkelijker te maken hun bedrijven te stoppen. Ze zouden een leuk extra sommetje meekrijgen om eindelijk te verdwijnen en ruimte te maken voor ambitieuze collega's die graag door willen melken. Brussel vindt dat niet goed. Logisch, want het is staatssteun bij de herstructurering van de veehouderij in ons land en bevoordeelt de ene boer boven de andere in Europa.
Die rechten waren gebakken lucht, waar de overheid geld van wilde maken om ze door boeren te kunnen laten verkopen. Vermoedelijk zit er echter poep in de machine en gaat het hele feest niet door. Die wet is dan overbodig en kan meteen door de plee. De verantwoordelijke staatssecretaris noemde het echter een 'belangrijke stap'. Waar die stap heen leidt, vertelde hij er niet bij.
Nederland is de weg kwijt en weet niet meer waar te beginnen met een plannetje om binnen de milieugrenzen netjes melk en geld te maken van groene weiden.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
De VVD heeft van de sector geëist dat ze, als ze de derogatie wil behouden, zèlf maar een forse krimp moet organiseren: dat zou geen overheidstaak zijn. Dat was een oneerbaar voorstel, want a mission impossible. Daar had de sector nooit "ja" op moeten zeggen.
Nu zijn we, vrees ik, op weg naar chaos en een sociale, economische en landschappelijke tragedie met heel veel slachtoffers.
Eerste even over de koe op de foto, helemaal aan de diarree, teveel eiwit in het voer, stikstof en fosfaat vliegt er zo weer uit. Zou dat beter worden na de nieuwe wet? Denk het niet, ook al gaan er straks misschien een half miljoen! koeien uit, Nederlandse boeren en fokkers houden van koeien die loeiveel melk geven. Het is voor de meesten een sport er zoveel mogelijk per dier uit te halen. De koe is de productie-unit, heb ik vroeger in Wageningen ook geleerd, zoveel mogelijk goedkoop er in en zoveel mogelijk duur er weer uit, maximale winst? Denk het niet want het milieu doet ons nu de das om. Eén lichtpuntje, straks landprijzen onderuit? Dan kunnen we eindelijk weer opboksen tegen de boeren in die landen waar nu de hectare prijs lager dan 10.000 is.
Nee dan in de echte gras-landen, in Ierland, Groot-Brittannië, Nieuw-Zeeland. Daar spreken ze meer van 'milk harvesting', kijken hoeveel melk je van een hectare of 'acre' af kunt krijgen. Dat komt vaak neer op meer kleinere koeien die dan tezamen het maximale uit alleen het gras halen wat er op die hectare groeit. Dat is pas grondgebonden melkveehouderij. Steeds meer biologische boeren in Europa doen dat ook. Kun je veel van leren. Hopelijk hoeven zij niet te boeten voor de plafonds die stuk gaan. Hopelijk worden zij te toekomstige koplopers zoals genoemd in rapport van commissie Ed Nijpels.
Wouter, het is inderdaad een bizarre situatie. Het fosfaatplafond is een door de politiek vastgestelde limiet. Men heeft echter verzuimt deze collectieve limiet te vertalen naar een limiet per individueel bedrijf. Dat moet de sector zelf doen terwijl die daar niet de bevoegdheden voor heeft. Met creatief kunst en vliegwerk moet men dat voor elkaar zien te krijgen.
Als de derogatie niet behouden blijft, gaat de invoering van de fosfaatrechten niet door. Ik kan mij niet voorstellen dat de sector dan vrij is om zoveel koeien te houden als men wil. Komt er dan een begrenzing in de vorm van dierrechten? Of via grondgebondenheid? Wie heeft een idee wat er dan gaat gebeuren?
Ik hou er zelf rekening mee dat men de chaos die ontstaat na afwijzing van de derogatie (mis)gebruikt om de veestapel veel verder in te krimpen dan nu met de fosfaatrechten.
Wiebren van Stralen verwijt me elders dat ik met bovenstaande poging om kort het nieuws te duiden, zorg voor een 'Jantje van Leiden'. Ik zou me er te makkelijk van afmaken.
Er is op Foodlog (heel) erg veel over het melkdossier gesproken, tot in diepe nuance en vanuit brede en weer tot in detail uitgesponnen historische lijnen. Laat dat maar voldoende legitimatie zijn om het toch zo op te pakken.
'Melk' is de laatste grote Nederlandse boerensector die nog niet in crisis was en zelfs tot voor kort prima rendabel bleef. Toch belandden ook onze melkboeren in verrassend hoog tempo in een diepe crisisstemming. Om uit te leggen hoe dat kon gebeuren, is zo langzamerhand een dubbeldik boek nodig. De krant is noodzakelijk te kort van stof en kan alleen nog maar het nieuwsfeit laten zien: er is haastig een wet gemaakt voor een situatie die waarschijnlijk niet meer bestaat.
Als je Kamerleden zou vragen 'waarom doen jullie dat?', krijg je vermoedelijk heel verschillende antwoorden. Die zijn indicatief voor het echte nieuws: er is geen antwoord op de vraag wat het probleem eigenlijk is.
Je ziet dat vaker in organisaties in paniek. Ze doen als een gek wat de hand te doen vindt en niemand bedenkt dat het juist dan tijd is om eens rustig voor die vraag te gaan zitten. Omdat die vraag al tijden vergeten wordt, is de situatie steeds gekker geworden. Ook dat zie je vaak in zulke organisaties. Dan zeggen ze, 'gegeven de ontstane situatie is dit toch het meest verstandige besluit.' De situatie ontwikkelt zich vervolgens gewoon verder zoals niemand het wil. Uiteindelijk is iedereen druk met niets in een serie van steeds absurder wordende nieuwe afleveringen van een slapstick met dramatische afloop. 'Maar we hebben gedaan wat we konden', zijn uiteindelijk de slotwoorden.
Ik vermoed overigens dat ik Wiebren gelijk moet geven als hij zegt dat het gegeven de situatie niet anders kon. Waar rationele vermogens ontbreken, nemen heel basale sociologische processen het over en wint de dominante houding die voor het probleem had gezorgd.
Zoals we weten is de situatie al halverwege de jaren 80 ontstaan vanuit het oorspronkelijke GLB van Mansholt, waarbij er een antwoord op de boterbergen, wijnplassen, graanoverschotten, melkplassen etc moest komen. Die waren financieel onhoudbaar en knaagden toen aan aan het draagvlak wat de samenleving had aangaande de EEG, EG. MacSharry kwam en er kwam een melkquotering voor een bepaalde tijd. Die quotering zou ook qua bedoeling nooit 30 jaar geduurd hebben. terwijl ondertussen vele andere producten wel aan de wereldmarkt werden overgelaten zoals graan.
Er ontstond dus een onevenwicht tussen landbouwsectoren en landbouwproducten, waarbij de ene wel en de andere niet gequoteerd en/of geregeld was.
M.b.t. eenduidig beleid was een blijvende quotering ongewenst, als al het andere vrij was en zou zijn. Ik denk dat daar het begin van de weeffout zit. En we het dus na ruim 30 jaar eigenlijk niet meer weten.
(Zijn we te lui om het op de juiste plek te zoeken?)