Je ziet het wel vaker in Frankrijk. De groenen zijn tegen maatregelen die duurzame energie bevorderen. Zo zijn ze op winderige plateaux en bergkammen van de Cévennen tegen windmolens.
Eenzelfde case speelt nu rond de duurzame biodiesel waar politiek en bedrijfsleven zich achter scharen. Omdat wij als mensen nu moeten concurreren om ons eten met auto's, vrachtwagens en vliegtuigen zegt de links-groene beweging: 'Je stop toch ook geen bloed in je motor'.
Maar biobrandstof was toch juist goed, net als windmolens? Niet volgens conservatief links. Gisteren kreeg ik de nieuwsbrief van Kokopelli, de 'illegale' vermeerderaars van oude zaden uit het Z-Franse Alès, waarin de voedingsindustrie en oliemaatschappijen het moeten ontgelden - sorry, in het Frans.
Vanwege de belangen van de laatsten om onafhankelijk te worden van de olie uit het Midden-Oosten. En de eersten, omdat ze meedoen aan deze 'grote farce' die alleen maar is ingegeven om politiek onafhankelijk te worden van olie en die voor het milieu 'alleen maar leidt tot verdergaande erosie, het oprukken van droge woenstijnachtige gebieden en schaarste aan water." Volgens Kokopelli zijn biobrandstoffen nog 'groen, noch biologisch, noch fair, noch duurzaam.'
Kokopelli vergeet kennelijk dat de voedingsindustrie juist waarschuwt voor de oplopende prijs van voedsel als we er brandstof voor machines van gaan maken. De prijs van een ton mais op de wereldmarkt is inmiddels meer dan verdubbeld over de afgelopen 15 maanden.
Zouden dat krokodillentranen zijn? Het kan natuurlijk, maar ik geloof het niet.
Ondanks het feit dat ze er vandaan komen, vergeten de mensen van Kokopelli dat er bijvoorbeeld in Z-Europa enorme wijngaarden liggen waarvan de productie geen cent meer oplevert. Ze liggen in die grote vlakte tussen het bergachtige achterland en de Middellandse Zee. Rijke grond met als eigenaren boeren die alles willen laten bij hoe het is en vinden dat iemand ze dan maar moet subsidiëren. Als Nederlandse boeren met hun kleine akkertjes al beter kunnen verdienen aan koolzaad en mais als biobrandstof, dan kunnen zij het daar des te meer.
Waarom niet een beetje innovatiever gedacht, want het zou zelfs het Z-Europese wijnprobleem oplossen? Zou conservatief links op z'n minst zo'n gedachte willen overwegen?
In plaats van eindeloze wijngaarden, zou je in bijv. de Languedoc-Roussillon het bovenstaande plaatje gaan zien - een ' techculture' landschap, ik heb de design windmolens er nog niet in gephotoshopped. Veel mooier dan de 'droomvilla's' die de andere zekere toekomst van het gebied vormen.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 4 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ik had dit stuk al eerder op de website willen laten zetten maar weet niet hoe dat moet.
Dan maar als reactie: dick veerman, uw verhaal klopt niet.
Voeding versus brandstof: een reëel probleem
Michiel Korthals, auteur van Voor het eten (Boom uitgeverij, 2006) en hoogleraar Toegepaste Filosofie Wageningen Universiteit.
Er zingen grote woorden rond over de EU-top van 10 maart 2007 in Brussel: ‘Een doorbraak, revolutionair, groot moment uit de Europese geschiedenis’ hoort men uit de monden van Merkel, Chirac en Balkenende. 27 EU-landen willen het broeikas effect afremmen en dus CO2 uitstoot verminderen. Ze hebben besloten dat er in 2020 20 procent minder broeikas CO2 zal moeten worden uitgestoten en dat dan biobrandstoffen 10 procent van de energie voor transport zullen uitmaken.
Op dit moment zijn die maatregelen niet uit te voeren. Want de huidige generatie biobrandstoffen, ethanol uit alcohol van suikerriet, biet, maïs, koolzaad, soja en zonnebloem kent eigenlijk alleen nadelen. De produktie is niet echt CO2 neutraal want er wordt veel fossiele brandstof bij gebruikt voor kunstmest, pesticiden en transport (schattingen lopen uiteen van 0.2 tot 0.9 liter fossiele olie per liter bio). Het ruimtebeslag is enorm: een auto zou gemiddeld per jaar een voetbalveld aan maïs verbruiken. Ook het watergebruik is hoog, en de vraag naar soja en andere gewassen betekent dat meer regenwoud wordt gekapt (of afgebrand, zoals op Borneo!), en dat marginale gronden in gebruik worden genomen. Ook bedreigen de monoculturen de biodiversiteit. Maar het meest fundamentele probleem is dat de ethanol produktie concurreert met voedselproduktie en door prijsopdrijving voedselproduktie in gevaar brengt en boeren aanzet hun hoogwaardige gewassen te bestemmen voor brandstof in plaats van voor menselijke voeding of veevoer. Europeanen worden dan geconfronteerd met de concurrentie tussen de auto en vlees, maar voor de hongerende massa’s gaat het om dood versus een karig maal.
Pas de tweede generatie biobrandstoffen, gebaseerd op het onttrekken van energie en chemische materialen uit cellulose van welke plant dan ook, zodat ook afval als houtpulp en stro kan worden gebruikt, voldoet aan eisen van duurzaamheid, maar is pas over 5 tot 10 jaar commercieel beschikbaar.
Grote belangen zijn er met biobrandstoffen gemoeid, zowel bij de voorstanders als bij de tegenstanders. Frankrijk wil ethanol stimuleren voor de eigen boeren en de autoindustrie, net als USA. De geopolitieke veiligheidsaspiraties en macht spelen een belangrijke rol, niet alleen milieuoverwegingen. Ook de tegenstanders hebben grote economische belangen, want de voedingsbedrijven voelen de hete adem in hun nek van de Chinese en Indiase vlees etende consumenten (lees: soja etc als veevoer willen) en zij klagen er dus over dat de vraag naar soja en andere gewassen hun produktie veel duurder maakt. Iedereen zweert er bij dat voeding voor armen en hongerenden absolute voorrang heeft; maar de praktijk ziet er toch anders uit. De prijs van maïs is in het jaar 2006 verdubbeld en in Mexico is de prijs van taco’s in een paar maanden verdubbeld.
Omdat er alleen nog eerste generatie biobrandstoffen zijn en de overgang naar de tweede generatie pas net op gang komt, is certificering nodig, waarbij brandstoffen met de eerder genoemde nadelen worden verboden. Het betekent dat een ‘nee, tenzij -politiek’ moet worden gevolgd, en niet moet worden aangemoedigd dat allerlei biobrandstoffen op de markt gebracht worden die onder het mom van duurzaamheid waardoor allerlei onduurzame (louche) praktijken verbergen (geen ‘ja, mits -politiek’)
Ondanks al die nog te nemen fundamentele politieke keuzes wordt van de consumenten alleen typisch passief consumentengedrag verwacht zoals het vervangen van gloeilampen door spaarlampen maar verder worden de consumenten nergens bij de grote noodzakelijke maatschappelijke veranderingen betrokken. In de Nederlandse commissie-Cramer over certificering van biobrandstoffen zaten geen consumenten en consumentenorganisaties. Consumentenorganisaties zouden het voortouw moeten nemen bij de certificering van de eerste en tweede generatie brandstoffen en de controle daarop, zodat leugenachtige duurzaamheidsverhalen worden doorgeprikt. Zo kunnen consumenten de energie efficiëntie en duurzaamheid van produktieprocessen in de gaten houden, want ook daar is veel energiewinst (ongeveer 25%) te halen, en de aandacht vragen voor de andere duurzame energie uit wind en zon.
Het wordt hoog tijd dat consumenten zich roeren over de politieke keuzes tussen duurzame voeding, autobrandstof, en vlees eten. Daarom zou de overheid een brede energiediscussie moeten opstarten, over de alternatieven, dilemma’s en onmogelijkheden naar het voorbeeld van de brede discussie over kernenergie of die over genetische modificatie. Consumenten hebben veel mogelijkheden energie efficiënter en zuiniger te gebruiken door hun leven anders in te delen, maar zoiets kan alleen worden verwacht als ze inderdaad ook als volwassen politieke burgers tegemoet worden getreden. Consumenten beseffen zolangzamerhand dat er keuzes gemaakt moeten worden maar zonder een actieve consumenteninbreng is de gevraagde energietransitie een onzekere wissel op de toekomst.
Michiel, ik heb hier over dit onderwerp eerder in uiterst kritische zin geschreven in een redenering die exact de jouwe volgt. Recent deed ik dat nogmaals.
De tweede generatie biobrandstoffen zou - heel conditioneel gesteld dus - zinvol kunnen zijn. De eerste is dat om de redenen die je aangeeft bepaald niet.
Reden om deze posting te doen naar aanleiding van Z-Frans Groen-Links is dat ze de wél schone bronnen van energie afwijzen én niet zien dat zij daar - de nuance dus - nou juist wél een stuk grond van honderdduizenden hectares hebben liggen dat je landschappelijk (daarom zijn ze tegen windmolens) mooi zou kunnen houden door het te beplanten met rendabele koolzaadteelt. Mogelijkerwijs - ik heb het me alleen maar laten vertellen door wat vooruitstrevender denkende wijnboeren - is de grond nl. prima geschikt om er aan koolzaad/wisselteelt te doen (dat sluit min of meer aan bij het gebruik van die grond voor de 19e eeuw).
Dus om misverstanden de wereld uit te helpen: ik ben uiterst kritisch op biofuels en begrijp niet dat er in de pers niet genuanceerder over wordt geschreven.
Dit was een nuancering voor een specifieke context. Toegegeven: misschien wel een beetje erg (en te Frans georiënteerd) incrowd.
Dank dus voor je bijdrage, want daarmee staan het punt tegen biofuels en de nuancering die ik hier wilde maken tenminste weer in het juiste perspectief.
Nu we het toch over 'links' hebben...
Enkele recente zure oprispingen vanuit de onderbuik van de ethanol- en biodieselproductie. Twee links op de website noticias.nl :
- Het akkoord tussen de Verenigde Staten en Brazilië over de productie van de biobrandstof ethanol leidt tot veel protest:
http://www.noticias.nl/milieu_artikel.php?id=1617
- Productie van biodiesel schendt mensenrechten
Interview met Danilo Rueda (Justicia y Paz, Colombia):
http://www.noticias.nl/wenen2006_artikel.php?id=1302
De sociale strijd omtrent de productie van biodiesel-gewassen begint los te barsten in Latijns-Amerika. Lees het artikel op sp.nl er maar eens op na, vooraleer we onzacht uit onze CO2-droom zullen ontwaken:
- In Latijns-Amerika waait een linkse lentebries:
http://www.sp.nl/nieuws/tribune/200703/zuid-amerika.shtml
En uit "Africa Up in Smoke" :
http://www.iied.org/pubs/display.php?o=10018IIED
" But a bigger issue is that a proponent of biodiesel like Jeff Schafer estimates that even if high-yield biofuel crops replaced food crops entirely and were grown on all the farmland on Earth, they would only meet 20 per cent of current crude-oil energy demands. Car ownership is soaring and now contributes about 20 per cent of global carbon dioxide emissions. It seems the world has a choice: reduce car use or dramatically expand the area cultivated for biofuels – mainly to grow fuel for afluent countries – with all that could imply for food production. "
Overigens, en dan sluit ik af, dit jaar staat de Dag van de Aarde in Vlaanderen in het teken van die nieuwe groene revolutie:
http://bondbeterleefmilieu.be/dagvandeaarde/index.php/194
Steven
Van het Consumenten-platform van LNV mag voedsel worden omgezet in bio-brandstof. Als het maar 'groen' is. Ik denk dat er nog veel missiewerk voor valt te verrichten. Want hoe willen we het ooit groen krijgen, als het per definitie niet groen is?
Toch weer nieuwe ontwikkelingen: plantafval gebruiken voor bio-ethanol. De auto dus als het varken van vroeger. Het schijnt alleen niet zo goed te zijn voor onze gezondheid. Alleen de CO2 uitstoot is er maar mee geholpen. Alweer een uitvergroot probleem dus ? - zonder op de rest te letten.
Ach jee, wat politiek geinspireerd eet-, milieu- en gezondheidsbeleid toch allemaal voor vragen kan opwerpen.