Vetvrij? Suikervrij? Welk dieet werkt het best? De een-eiïge dokterstweeling Xand en Chris van Tulleken probeerde het uit.
Het lijkt er op dat de oorlog aan suiker nu officieel verklaard is. Daarnaast gaat ook de strijd tegen vet door. Nog steeds komt het ene wonderdieet na het andere bovendrijven - al dan niet gehyped door social media.
Tijd voor een reality check, vonden de Britse dokters én eeneiïge tweeling Chris en Xand van Tulleken.
Zij besloten aan den (identieke) lijve te ondervinden wat het beste werkt. Xand ging voor een maand vetrijk eten, zonder koolhydraten (lees: suiker). Chris waagde zich aan een streng vetarm dieet (niet meer dan 2% vet) met veel koolhydraten. Het verslag van hun dieetmaand was te zien in een BBC2 Horizon documentaire. Beiden kregen 'dieetles', ondergingen fysieke en cognitieve testen. Beiden vielen af. Het eindresultaat verraste beiden.
Plezier in eten
Xand vertelt in een artikel in The Daily Mail over zijn ervaringen. Beide diëten bleken 'ellendig'. Xand miste de koolhydraten en vooral groente en fruit, en raakte geconstipeerd. Chris had voortdurend honger en bleef maar snacken. Voor beiden nam het plezier in eten merkbaar af.
Cognitieve en fysieke testen
Xand viel meer af dan Chris, maar beleefde daar weinig plezier aan. Een van de bijverschijnselen van een dieet met weinig koolhydraten is dat het lichaam ketonen gaat aanmaken als brandstof voor de hersenen. Die functioneren immers niet op vet. Maar ketonen zijn een stuk minder efficiënt als hersenvoedsel dan koolhydraten. Dat bleek uit de cognitieve test. Xand en Chris kregen ieder £100.000 om mee te handelen op de beurs (in een simulatie). Chris verdiende drie keer zo veel als Xand - die weliswaar niet hongerig, maar ook niet 'scherp' was. Bij de fysieke test werden de broers onderhanden genomen door het hoofd voeding van Team Sky Cycling. Chris fietste Xand er bij iedere test fluitend uit. Uit de bloedtesten kwam naar voren waarom Xand zo langzaam en traag was: zijn lichaam haalde energie niet alleen uit de eiwitten van zijn dieet, maar ook uit het afbreken van zijn spierweefsel.
Verslavende combinatie
De conclusie ligt voor de hand: vet en suiker heb je beide nodig. Het gaat niet om het uitbannen van de één of de ander. De echte 'schurk' schuilt in bewerkt voedsel met een hoog suiker- en vetgehalte. "Het is te gemakkelijk om vet of suiker te demoniseren, dat biedt je de kans op andere manieren te ontsnappen", zegt Chris van Tulleken op Express. "De vijand staat recht voor ons, in de vorm van bewerkte voedingsmiddelen". Dat ontdekte de tweeling in een gesprek met professor Paul Kenny, die de doortraptheid van die vijand liet zien met een fascinerend rattenexperiment. Gaf hij de ratten een vetrijk of juist suikerrijk dieet, dan veranderende er maar weinig in hun gedrag en gewoonten. Maar gaf hij ze chocola, koekjes en cheesecake (50-50% suiker/vet), dan veranderde het gedrag radicaal. In plaats van zich helemaal vol te proppen, bleven de ratten steeds opnieuw terugkomen bij de cheesecake en eraan dóóreten. Ze werden dikker, minder actief, sliepen veel meer en bewogen maar weinig. Het zelf-regulerende systeem dat normaal waarschuwt als ze genoeg hadden, ging gewoon 'uit'. Daar zit 'm de crux, volgens de Tullekens.
Hun eindconclusie? Als je wilt afvallen, vermijd dan bewerkte voedingsmiddelen met suiker en vet. Deze hebben een geniepige invloed op je brein waardoor je heel gemakkelijk te veel eet. Wring je zelf dus niet in allerlei bochten over wat je eet en maak het je vooral niet moeilijk. Eet gewoon 'natuurlijk' bereid voedsel en vermijd de zgn. highly processed foods. Zo makkelijk kan het zijn.
Fotocredits: BBC Horizon
Dit artikel afdrukken
Tijd voor een reality check, vonden de Britse dokters én eeneiïge tweeling Chris en Xand van Tulleken.
Zij besloten aan den (identieke) lijve te ondervinden wat het beste werkt. Xand ging voor een maand vetrijk eten, zonder koolhydraten (lees: suiker). Chris waagde zich aan een streng vetarm dieet (niet meer dan 2% vet) met veel koolhydraten. Het verslag van hun dieetmaand was te zien in een BBC2 Horizon documentaire. Beiden kregen 'dieetles', ondergingen fysieke en cognitieve testen. Beiden vielen af. Het eindresultaat verraste beiden.
Plezier in eten
Xand vertelt in een artikel in The Daily Mail over zijn ervaringen. Beide diëten bleken 'ellendig'. Xand miste de koolhydraten en vooral groente en fruit, en raakte geconstipeerd. Chris had voortdurend honger en bleef maar snacken. Voor beiden nam het plezier in eten merkbaar af.
Cognitieve en fysieke testen
Xand viel meer af dan Chris, maar beleefde daar weinig plezier aan. Een van de bijverschijnselen van een dieet met weinig koolhydraten is dat het lichaam ketonen gaat aanmaken als brandstof voor de hersenen. Die functioneren immers niet op vet. Maar ketonen zijn een stuk minder efficiënt als hersenvoedsel dan koolhydraten. Dat bleek uit de cognitieve test. Xand en Chris kregen ieder £100.000 om mee te handelen op de beurs (in een simulatie). Chris verdiende drie keer zo veel als Xand - die weliswaar niet hongerig, maar ook niet 'scherp' was. Bij de fysieke test werden de broers onderhanden genomen door het hoofd voeding van Team Sky Cycling. Chris fietste Xand er bij iedere test fluitend uit. Uit de bloedtesten kwam naar voren waarom Xand zo langzaam en traag was: zijn lichaam haalde energie niet alleen uit de eiwitten van zijn dieet, maar ook uit het afbreken van zijn spierweefsel.
Verslavende combinatie
De conclusie ligt voor de hand: vet en suiker heb je beide nodig. Het gaat niet om het uitbannen van de één of de ander. De echte 'schurk' schuilt in bewerkt voedsel met een hoog suiker- en vetgehalte. "Het is te gemakkelijk om vet of suiker te demoniseren, dat biedt je de kans op andere manieren te ontsnappen", zegt Chris van Tulleken op Express. "De vijand staat recht voor ons, in de vorm van bewerkte voedingsmiddelen". Dat ontdekte de tweeling in een gesprek met professor Paul Kenny, die de doortraptheid van die vijand liet zien met een fascinerend rattenexperiment. Gaf hij de ratten een vetrijk of juist suikerrijk dieet, dan veranderende er maar weinig in hun gedrag en gewoonten. Maar gaf hij ze chocola, koekjes en cheesecake (50-50% suiker/vet), dan veranderde het gedrag radicaal. In plaats van zich helemaal vol te proppen, bleven de ratten steeds opnieuw terugkomen bij de cheesecake en eraan dóóreten. Ze werden dikker, minder actief, sliepen veel meer en bewogen maar weinig. Het zelf-regulerende systeem dat normaal waarschuwt als ze genoeg hadden, ging gewoon 'uit'. Daar zit 'm de crux, volgens de Tullekens.
Hun eindconclusie? Als je wilt afvallen, vermijd dan bewerkte voedingsmiddelen met suiker en vet. Deze hebben een geniepige invloed op je brein waardoor je heel gemakkelijk te veel eet. Wring je zelf dus niet in allerlei bochten over wat je eet en maak het je vooral niet moeilijk. Eet gewoon 'natuurlijk' bereid voedsel en vermijd de zgn. highly processed foods. Zo makkelijk kan het zijn.
Fotocredits: BBC Horizon
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Ik heb dit programma gezien. Het is volmaakte flauwekul. Onbegrijpelijk dat die twee artsen daaraan bij hun volle verstand meedoen. Wat zegt een test met twee proefpersonen die plotseling overstappen op een extreem dieet, wat meer op doelbewuste vergiftiging lijkt, voor de duur van een maand? Helemaal niets. Voor het low carb dieet is het veel te kort om het lichaam zich te laten aanpassen aan het ketogene dieet. De hersenen doen het prima op ketonen als je 'keto-adapted' bent. Voor het 'suikerdieet' is het ook veel te kort om nadelige effecten in de glucosehuishouding te zien. Ja, geen wonder dat ze afvallen door dat smerige eten. De cognitieve test en de fietswedstrijd die uitgevoerd worden zijn methodologische dieptepunten. Aan het eind blijken de verschillen opvallend klein. Hè hè, wat wil je na een maand. Uiteindelijk gooien ze het er maar op dat suiker en vet samen de boosdoeners zijn. Dat blijkt uit een test waarin ze met een doos donuts op straat gaan staan en ze uitdelen aan voorbijgangers: 'Zie je wel, iedereen neemt dezelfde klassieke donut, want die bestaat voor de helft uit suiker en de helft uit vet, QED!'
Je verwacht van de BBC deugdelijke informatie in hun veelgeprezen documentaires, maar dit is net zulke grote bullshit als de eerdere serie The Truth about Food uit 2007.
Heeft de schrijver van dit artikel ook een mening over de representativiteit van het onderzoek? Om eerlijk te zeggen klinken de resultaten mij als muziek in de oren (lees: gevarieerd is leuker én effectiever dan extreem eenzijdig), maar of je dit wetenschappelijk verantwoord kunt noemen..
#2, nee, we hebben geen mening. We willen die juist graag uit de draad laten komen en zelf neutraal blijven. Daarom schrijven we aan het slot wat de eindconclusie volgens de beide Tullekens is.
Huib, wat zou de BBC hebben bezield om de facto een fake onderzoek te ensceneren én daaruit te laten komen: kook-het-zelf en eet niet uit pakjes, bakjes en zakjes?
Interessant experiment. Nu iets langer (3 a 6 maanden), en iets minder extreem, dan kan het bruikbaarder worden. Uit eigen ervaring heb ik ook gemerkt dat er een gewenningsfase nodig is naar een dieet met weinig koolhydraten. Groente en wat fruit toevoegen aan zo'n high-fat-diet kan ook prima.
Vraag me ook af hoe groot het effect op het brein is op de wat langere termijn. Een officiële iq-test uit het verleden gaf mij inzicht in het toenmalige functioneren. Er zou enige speling zijn, dwz dat ik een volgende keer wat meer of wat minder punten zou kunnen scoren. Een verkorte (doch officiële) iq-test, een aantal jaren later, toen ik 2 jaar op een 'low-carb' paleo-dieet zat, kwam uit op een score die 9 punten hoger lag. Specifieke onderdelen die bij de eerste test een 'redelijk hoge score' aangaven, waren nu 'bijzonder hoog' geworden. Zou dat invloed zijn van voeding, of binnen de aangegeven mogelijke variatie? Ik gok zelf dat paleo een flink positieve invloed heeft gehad.
Afbreken van spierweefsel, daar lijkt me toch iets niet goed gaan. Net zoals moeite met poepen. Daar heb ik zelfs geen last van als ik 80 - 90% vlees/vis eet. Wel minder ontlasting, blijkbaar wordt er meer opgenomen.
Hoe kan spierweefsel afbreken bij voldoende eiwitten? Of kreeg hij gewoonweg te weinig eiwit binnen? Spierweefsel lijkt in mijn geval toegenomen, als ik zo foto's bekijk van vroeger en nu, en wat ik aankan qua krachttraining & uithoudingsvermogen.
Al met al inderdaad niet geheel representatief lijkt me, voornamelijk door de korte tijd & extremiteit. Maar leuk voer voor 'meer onderzoek'.