CBS telt veel minder schapen, relatief veel varkens

Per 1 december 2023 telde Nederland iets meer dan 662.000 schapen. Opvallend is dat het aantal melkschapen en schapen jonger dan zeven maanden stabiel bleef. Vooral schapen tussen zeven maanden en een jaar (-15,6%) bezweken aan het blauwtongvirus.

Het virus treft herkauwers zoals schapen, geiten en koeien, maar is vooral voor schapen vaak dodelijk. Op geiten is de impact gering. Het aantal geiten in Nederland nam af met 9.000 dieren (1,6%). Dat is vergelijkbaar met de daling het jaar ervoor en vermoedelijk geen gevolg van het blauwtongvirus.

De grootste klappen onder schapen vielen in Noord-Holland en Friesland, waar het aantal dieren met circa 15.000 daalde. Noord-Holland spande de kroon met een daling van 15,7%, terwijl in Friesland het aantal schapen met 11,5% daalde, beide ruim boven het landelijk gemiddelde. Utrecht zag ook een forse daling van 15,4%, wat neerkomt op 6.500 schapen. In tegenstelling tot deze provincies, bleef het aantal schapen in Groningen en Limburg nagenoeg gelijk, terwijl Noord-Brabant als enige provincie een toename zag van 6,4%.

Naast schapen, nam ook het aantal runderen en varkens af. Eind 2023 waren er bijna 28.000 runderen minder dan het jaar ervoor, een daling van 0,7%. In totaal kwam Nederland op 3,7 miljoen runderen uit. Deze daling is voornamelijk merkbaar in de melkveehouderij, met een lichte afname in zowel het jongvee (-1%) als het aantal melk- en kalfkoeien (-1,5%). De varkensstapel kromp met een daling van ongeveer 235.000 varkens (2,2%) ten opzichte van het jaar ervoor.

Varkens
De krimp van het aantal varkens in Nederland lijkt achter te blijven bij de krimp in de EU. De Europese Commissie schat dat de varkensvleesproductie van 2023 een daling zal laten zien van 6,6% ten opzichte van 2022. Pig Progress meldt een daling in het aantal varkensslachtingen in Nederland van 15%. Dat is een gevolg van het wegvallen van dieren die uit België en Duitsland worden aangevoerd naar Nederlandse slachthuizen vanwege de in die landen heersende Afrikaanse varkenspest. De Nederlandse slachthuizen zitten tegen overcapaciteit aan en draaien op de relatief hoog blijvende varkensproductie in Nederland. Die ontwikkeling wordt verklaard door de goede prijzen voor varkensvlees door de krapte in de markt vanwege de varkenspest.

Melkkoeien
Slechtere melkprijzen, hoge voerkosten en de aanstaande problemen op de mestmarkt verklaren mogelijk de lichte krimp van het melkvee. Niet ondenkbaar is dat in de komende periode enkele honderdduizenden melkkoeien zullen moeten worden geslacht omdat het de meest voor de hand liggende manier is om het mestdossier op te lossen. Lees daar hier meer over.