Niet verwonderlijk dus dat Wageningen University & Research nauw samenwerkt met de Kazachstaanse Nationale Landbouwuniversiteit in 2 nieuwe opleidingsprogramma's: Plant Science en Food Technologies.
Fruit en kassen
Vorig jaar sprak premier Mark Rutte met zijn Kazachstaanse ambtsgenoot Askar Mamin af dat toeleverende bedrijven en kennisinstellingen op het gebied van de fruitteelt een vestiging in Kazachstan kunnen openen. Een voorbeeld daarvan is Dutch Fruit Solutions Kazachstan, een samenwerkingsverband van 14 Nederlandse bedrijven uit de fruitsector, de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en de landbouwuniversiteit in Almaty. Het consortium werkt aan een productievere, kwalitatief hoogstaande Kazachse fruitsector op basis van Nederlandse kennis. De eerste Kazachs-Nederlandse 'Fruitdemo' om lokale ondernemers verder op weg te helpen is inmiddels een feit: een 'proeftuin' met appels, peren, pruimen, kersen, blauwe bessen, rode krenten, aardbeien en asperges.
De tuinbouwproducten zijn vooral bedoeld voor de Russische en Chinese steden met hun goed verdienende bevolkingNederlandse kassenbouwers zijn al langer actief in het land, zoals Dalsem Greenhouse Projects. Het bedrijf bouwde sinds 2007 al ruim 70 hectare kassen en ondersteunt de Kazachstaanse tuinbouwers met trainingen en groeimanagement. Want met kassenbouw, of tuinbouw, hebben de Kazachstanen weinig ervaring. Investeerders komen uit een onverwachte hoek: "Al onze Kazachse investeerders hebben een succesvolle achtergrond in onder meer olie, gas en bouw en beginnen nu te investeren in de voedingssector en de tuinbouw,” zegt Dalsem-projectontwikkelaar Marc Boeren op Nieuwe Oogst. Hij ziet nog genoeg kansen de komende jaren: “elk jaar zijn er wel investeerders die geld steken in innovatieve, moderne tuinbouwprojecten." Afgelopen jaar was premier Mamin op bezoek in het Westland waar hij het World Horticenter bezocht. Bij die gelegenheid werd de overeenkomst getekend om Nederlandse toeleveranciers voor de glastuinbouw een agropark in Kazachstan te laten bouwen.
Dergelijke complexen zijn te als het ware grote fabrieken die gerund worden door managers die met personeel dat met lage lonen tevreden is efficiënte oogsten produceren tegen een aanmerkelijk lagere kostprijs dan in Nederland. De producten zijn vooral bedoeld voor de Russische en Chinese steden met hun goedverdienende bevolking. Rusland werd voor de MH17-affaire en daarop volgende boycot van Europees voedsel door president Poetin nog beleverd vanuit Nederland. Daar zou een kans kunnen liggen. Maar Nederlandse kassenbouwers bouwen in Rusland - en China - eveneens kassen voor lokale ondernemers.
Vruchtbaar
Het grote landbouwpotentieel lijkt kansen te bieden voor kundige Nederlandse vollegronds boeren die van het ruim honderd maal zo grote land- en tuinbouwareaal in Kazachstan een productiemachine van jewelste zouden kunnen maken tussen China en Rusland.
De Noordflank van het land lijkt het meest interessant voor akkerbouw. Die regio heeft een gematigd, redelijk vochtig continentaal klimaat. De bodem hebben een natuurlijk productiepotentie (graan: 1750 kg/ha) die net als de Nederlandse behoren tot de vruchtbaarste gronden van de wereldKazachstan (2,7 miljoen vierkante kilometer, ) is bijna even groot als West-Europa en zo groot als 65 Nederlanden. Het land heeft verschillende klimaten en bodemgesteldheden. Ongeveer de helft bestaat uit droge steppe - de grootste ter wereld - en woestijn. De Noordflank van het land lijkt het meest interessant voor akkerbouw. Die regio heeft een gematigd, redelijk vochtig continentaal klimaat. De bodems daar hebben een natuurlijk productiepotentie van 1750 kg/ha (graan). Ze behoren net als de Nederlandse tot de vruchtbaarste gronden van de wereld. Het land gebruikt nog nauwelijks kunstmest (slechts 4 kg/ha in 2016) en behaalt niettemin een gemiddelde graanproductie van circa 1350 kg/ha.
Leeg, maar opkomend wegen- en treinnet
Kazachstan is een heel leeg land. In het land wonen 19 miljoen mensen. Ze wonen met minder dan 7 inwoners per vierkante kilometer. Daarmee behoort Kazachstan tot de dunst bevolkte gebieden ter wereld. Nederland (41,5 duizend vierkante kilometer) telt 17,3 miljoen mensen; 416 per vierkante kilometer, bijna 60 keer zoveel als in Kazachstan.
De leegte brengt met zich mee dat de infrastructuur beperkt is. Export via de weg is daarom in de meeste gevallen niet snel en ongemakkelijk door slechte wegen, al spreekt de economisch attaché Karazhigitova van een goede transportinfrastructuur. Die infrastructuur op het gebied van treinen en wegen is veelal door Nederlandse bedrijven aangelegd. Inmiddels ligt er een moderne snelweg die in drie uur tijd van Almaty naar Khorgos aan de grens met China voert. Over de oude, hobbelige weg kostte die rit minstens de dubbele tijd. Vanuit Khorgos is een railverbinding naar het zuiden aangelegd (Almaty regio en Oezbekistan), naar de Kaspische Zee (Aktau) en naar Rusland. Ook de doorvoerlijnen van en naar Europa lopen langs die route.
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Ja, dat klopt wel. Er zijn bij de klant vaak andere hogere doelen dan de vergaring van productie (kennis) van tomaten. Dat kan zijn waardevermeerdering van het land, lokale subsidies of een 'exit' strategie: private equity die investeringen ten gelde wil maken. Land en assets (gebouwen) doen het goed op de balans.
Toevallig is Nederland leverancier van zulke systemen. En dus wordt er geleverd. En Nederland heeft bijna overal een agrarische attache zitten op de ambassade. Dus er zijn rapporten, samenwerkingsverbanden, etc. Ik ben tientallen projecten tegengekomen met 'hoogwaardige' technologie uit Nederland. Allemaal onder het stof. Demonstratie-projecten.
Er is nu een nieuwe golf aan mega kassenbouw-projecten in China. Niet meer gefinancierd door lokale overheden, maar meer door grote bedrijven (meestal vastgoed of grondstoffen). Ik wil niet 'zuur' zijn, dus ik laat me graag verrassen.
Piet, ik denk dat ik je snap: die kennis zit in de kunde om het geheel te laten functioneren.
Klopt het dat je het zo ziet?
In landen met een centraal georganiseerde overheid worden altijd 'projecten' gebouwd. De glastuinbouw is een populaire keuze, want het is eigenlijk 'real' estate. Daarmee kan er heel duur land geclaimd worden onder het mom van voedselzekerheid, werkgelegenheid en agrarische ontwikkeling. Er is een bekend voorbeeld van het grootste potplantenproject ter wereld (naast de AIRBUS fabriek) in een Chinese stad. Er wordt denk ik weinig kennis weggegeven.
Kazachstan, het lijkt een land van onbegrensde mogelijkheden. Maar die liggen er overal voor ondernemers. Er is veel grond maar waar ik niet veel over lees is de radioactiviteit die daar door de kernproeven heerst. Daarnaast valt het onder de invloedsfeer van Putin en die kan wispelturig zijn.
De wil om daar met je gezin heen te gaan en daar een leven op te bouwen zou de basis moeten zijn om een agrarisch bedrijf op te zetten. Ongetwijfeld zijn er mensen die dat willen. Zoals destijds toen de muur viel er ook bedrijven en mensen naar Oost- Duitsland zijn vertrokken.
Deze mensen zijn grotendeels succesvol geweest, maar hebben ook offers gebracht.
Voor velen lijkt Canada dichterbij met haar taal en overheid en logistieke mogelijkheden.
Het kan wel, als je maar weet hoe het werkt daar. Ik heb een neef die is schatrijk geworden in Rusland en Kazachtstan. Machinehandel en landbouwprojecten.