Populair
Plantaardig of dierlijk is ook zo’n thema. Het ene eiwit of vet is het andere niet. Wat zijn de verschillen en wat betekenen die voor mijn welbevinden?
De ene waarheid is populairder dan de andere. Tegenwoordig speelt er nog een belangrijk punt: het effect op het milieu. Daarbij wordt er vooral naar de productie gekeken. Wat de consument er zelf aan en mee doet wordt nog wel eens vergeten. Met elkaar gooien we vooral heel veel voedsel weg.
De stelling ‘Plantaardige eiwitten zijn beter dan dierlijke voor zowel de gezondheid van de mens als het milieu’ is een mooi voorbeeld. Klopt dat of juist niet? Hoe meer aspecten een rol spelen, hoe lastiger het wordt die keuze feitelijk te onderbouwen. Daarom is het tijd voor een open gesprek waarin je mag hopen op een consensus of zo'n mooie agreement to disagree.
Uitdaging
De wereldvoedselvoorziening én de gezondheid van mensen in verschillende leefomstandigheden stelt de maatschappij voor een grote uitdaging. En dus moet de discussie over gezonde en duurzame voeding breed en goed worden gevoerd. Met alle informatie die ertoe doet. De impact van voedselproductie op het milieu is namelijk niet zo eenduidig als vaak wordt voorgesteld. En de relatie tussen voeding en gezondheid is minstens zo complex. Ook een onderwerp als dierenwelzijn is verre van simpel.
NZO
Ik ben door de Nederlandse Zuivelorganisatie (NZO) gevraagd om daarover in samenwerking met Foodlog een open gesprek op te zetten. De NZO wil in Nederland de kennis over zuivel - in relatie tot gezondheid, milieu en dierenwelzijn – op een volledig open en niet-partijdige manier delen, ontwikkelen en stimuleren.
Kennis, meningen & gevoelens
Foodlog durft die uitdaging aan. Dat doen we op zoek naar kennis, meningen en gevoelens. We gaan daarvoor praten met kenners en gewone bewoners van dorpen met dijken en steden met grachten. Wat zij zeggen, leggen we aan onze lezers voor. Hier zullen we iedereen met iedereen confronteren. Dat doen we in een aantal slagen. We gaan meemaken hoe feit, mening en gevoel zich in de loop van het gesprek ontwikkelen.
Onze condities om deze vraag aan te pakken waren:
- NZO beloont Foodlog voor de organisatie en discussie
- NZO mag meekijken en desgevraagd meepraten maar ’het’ gebeurt gewoon open en bloot op Foodlog
- Jullie – lezers - beslissen dus; zelfs over het eindrapport dat we er begin mei over presenteren aan de NZO
Dat vond NZO prima. Zo gezegd, zo gedaan. De onderheid kan serieus aan het werk om samen te komen tot een idee over de toekomst die we zien voor dieren en planten.
Ik trek het project. Dick Veerman modereert en vraagt gewoon door, ook op punten waar de Nederlandse zuivelaars en beestenboeren het liever niet over hebben. Een echt gesprek is tenslotte open.
We kunnen meteen beginnen bij een ogenschijnlijk heel simpele vraag: bestaat er zoiets als vegetarische landbouw?
Fotocredits: Brocoli earrings, petitplat.fr
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
@ Alexis: mag ik raden wat die mevrouw Imke als achtergrond of overtuiging heeft? ze is geen vegetarier of veganist, eet vlees, of heeft er beroepsmatig mee te maken. gisteren op TV een enquete van de stichting Zwarte Piet waaruit zou blijken dat de helft of meer vd ondervraagden een andere Piet wil, ja, nogal wiedes. die 500m2 voor een dieet met beetje vlees is 2,5 x de 200 die ooit eens prof CT de Wit berekende voor een puur vegetarisch dieet (om de calorieen voornamelijk, graan aardappels wortels kool, dus geen leuke dingetjes als asperges en meloenen), naarmate je meer vlees, zuivel, eieren at, ging dat dan omhoog, dus geen hockeystick maar een lineaire functie. ik heb het rapportje niet gelezen, maar essentieel hier is natuurlijk wie ze erbij betrokken heeft (alhoewel, wordt moeilijk, eindeloos gekissebis, en geen slotrapport waar iedereen zich in kan vinden). aardigheidje waar ik laatst op kwam: alleen al voor de 500 grs cashews die we jaarlijks gedachteloos verslinden hebben we 5 a 10x het areaal nodig (in Afrika en brazilie) dat we in NL nodig hebben voor onze aardappels, voornamelijk vanwege kunstmest etc gebruik daar en hier, en voor ons veevoer geldt ook zoiets, maar dan minder uitgesproken, je kunt dus alle kanten op met dit soort berekeningen, er komt altijd uit wat je van te voren al bedacht had.
Imke de Boer had een mooi grafiekje vorige week vrijdag: de hoeveelheid benodigd land als functie van het aandeel vlees in de voeding, voor de complete bevolking van Nederland. Het minimum lag niet bij een veganistisch dieet, maar bij een klein aandeel dierlijk eiwit, als ik me goed herinner 15 of 20%. We zitten nu op 60% dierlijk eiwit, zei ze. Bij de optimale verhouding was er 1 miljoen hectare nodig voor 20 miljoen mensen. Bij meer vegetarisch nam het landbeslag toe, bij meer vlees nam het sterker toe. Het was een modelberekening, natuurlijk.
Mark, ik geloof het zonder meer.
Teelt van baktarwe is in Nederland redelijk goed mogelijk. Biologisch wordt juist op dit segment gemikt. Want daar is het verschil tussen voer- en baktarwe veel groter. Gangbaar ong 1 á 2 eurocent. Bio 15 á 20. Voergraan komt pas in beeld als het tegen zit (regen rond de oogst) of op gronden waar baktarwe bij voorbaat niet haalbaar is.
Overigens: veel Nl-tarwe is uitstekend geschikt om biscuits en koekjes van te bakken. Reden: eiwit in brood is niet zozeer nodig vanwege de voedingswaarde maar om het CO2 van het gist vast te houden. Als er te weinig eiwit in zit danwel de verkeerde eiwitkwaliteit dan krijg je mislukte broden: grote holtes, in elkaar gezakt, etc.
Was het Marie-Antoinette die zei:
"Dus de bevolking heeft honger omdat er te weinig brood is? Waarom gaan ze dan geen koekjes - brioches - eten?"
Zou ze net daarvoor een excursie gehad hebben naar de Nl-graanindustrie?
Kortom, veel teelten zijn mogelijk, baktarwe, soja, erwten, bonen, maar zijn niet allemaal economisch relevant.
Huib, in de regel klopt wat je zegt. Er is echter de laatste jaren nuance: de betere tarwes (die geschikt zijn voor brood, de zogenaamde E-tarwes) blijken het prima te doen in het zuid westen van Nederland. Met (en dat is geinig) eiwitegehaltes en - kwaliteiten waar de traditionele tarweproducerende landen een puntje aan kunnen zuigen. Dat bleek ook tijdens de Beste Brood-verkiezing van afgelopen jaar.
Maar de volumes worden nog steeds gemaakt in vul- en voedertarwe. Daar ben ik het met je eens.
Dirk, Hoe kwamen we ook al weer aan deze discussie?
Vraag was waarom er zo veel eiwitteelt via Rotterdam binnenkomt. Dat kunnen we toch hier ook wel telen?
Klopt, maar de reden is gelegen in de (beruchte?) comparatieve voordelen. Teelt van eiwit kan hier wel, technisch gezien. Alleen kan de teelt niet uit, financieel gezien.
ja het klopt dat de kwaliteit van tarwe beter is in Canada en Australië. Maar dat is alleen van belang als je er brood van wil bakken. En die hogere kwaliteit heeft 2 achtergronden:
in zeeklimaat heb je vaak slecht weer net voor of tijdens de oogst. Gevolg kan zijn o.a. dat er een begin van kieming (schot) is in de korrels. In landklimaat heb je bijna altijd kurkdroge oogstomstandigheden en perfecte kwaliteit.
Belangrijke factor speelt tijdens het groeiseizoen. Door vochtgebrek stopt de groei vroeg. Eerst wordt de buitenkant van de graankorrel aangelegd. Hierin zit het grrootste deel van het eiwit. Pas daarna krijgt deze korrel zijn inhoud van reservevoorraad, veel zetmeel dus.
Dus ja, onze tarwe is matig van kwaliteit. Alleen is dat geen belemmering voor de afzet. Veevoer kent weinig beperkingen. Zelfs tarwe met schot kan er in, hooguit met kleine korting.
Jeroen, ik wil inderdaad niet beweren dat we bierbostel beter kunnen vergisten. In die zin had ik me onzorgvuldig geuit. Vanuit voedingsoptiek moet je waardevolle bestanddelen niet vergisten maar ze in vlees omzetten. Vanuit de kringloop van mineralen is (of zou kunnen zijn) een biovergisting een alternatief voor vee.
Over het leveren van maatschappelijke diensten:
"als er geen vee meer zou zijn in Nederland wie ruimt dan het menselijk afval op?"
Exact dat is mijn punt. Alleen is het nu zo dat de veehouderij voor die maatschappelijke diensten niks mee opschiet.
En dat de PvdD daar graag verandering in zou willen zien. Maar dat de veesector op deze voet wil doorgaan. En beiden kan ik begrijpen.
Maar is die omdraaiing van logica niet eigenaardig? Waarom willen NGO's niet dat voedsel goedkoper wordt en waarom willen boeren niet dat voedsel duurder wordt?