De AI-toepassingen vliegen ons inmiddels om de oren. Juristen, dokters, programmeurs en planners zullen binnen afzienbare tijd een groot deel van hun werk overgenomen zien worden door slimme machine-intelligentie. Dat gaat een slok meer koelwater kosten voor de servers die het denkwerk van mensen overnemen. Die ontwikkeling staat haaks op de waterschaarste die wereldwijd ontstaat en zal naar verwachting leiden tot spanningen en conflicten tussen exploitanten van datacenters en lokale bevolkingen en hun belangen.

AI-datacenters concurreren met de waterbehoefte van natuur, boeren en de inwoners van dorpen en steden in hun buurt. Daarom zullen ze openheid van zaken moeten geven over hun watergebruik. Maar datacentra en techbedrijven zijn dat niet gewend. Tot op heden waren ze juist niet open over hun energie- en waterverbruik uit angst daarmee bedrijfsgeheimen op straat te gooien.

Shaolei Ren is universitair hoofddocent elektrotechniek en computerwetenschappen aan de University of California, Riverside. Met zijn onderzoeksteam heeft hij berekend hoeveel water een sessie met ChatGPT van 20 tot 50 vragen en antwoorden kost. Dat leidde tot een helder antwoord: een halve liter. De ontwikkeling van GPT-3 kostte 3,5 miljoen liter water, berekende het team.

Op Bloomberg zegt Colm Shorten, expert in duurzaamheid van datacenters bij vastgoedinvesteerder JLL, dat exploitanten van datacenters hun koelsystemen zullen moeten upgraden. De gespecialiseerde chips waar AI op draait - beter bekend als 'accelerators' - genereren immers veel meer hitte dan normale chips.

In Nederland stelde de provincie Noord-Holland in 2021 het watergebruik van datacenters aan de kaak. Warmte is geen probleem op de dagen waarop de restwarmte welkom is in bedrijven of woningen in de omgeving, maar juist wel op de warme en vooral warmste dagen van het jaar. Hun aantal neemt toe. Het watergebruik op warme dagen is niet gereguleerd en er worden geen planningen voor gemaakt. Dat moet veranderen willen we op digitale diensten kunnen vertrouwen.
Dit artikel afdrukken