Volgens Graziano is er wat vooruitgang geboekt ten aanzien van hongerbestrijding, maar niet genoeg. "We moeten er naar streven honger en ondervoeding volledig uit te roeien."

In het rapport wordt melding gemaakt van 870 miljoen mensen die in de periode 2010-2012 honger leden. Zij vormen slechts een fractie van de miljarden mensen van wie de gezondheid, welzijn en levens te lijden hebben van ondervoeding. Twee miljard mensen hebben tekorten aan micronutriënten. 26 procent van alle kinderen onder de vijf jaar hebben groeiachterstanden. 31 procent ontbeert voldoende vitamine A. Daar staat tegenover dat 1,4 miljard mensen te zwaar is; 500 miljoen daarvan zijn obees. Met name in niet-Westerse rijker wordende landen groeit hun aantal als kool.

In het rapport worden de kosten van ondervoeding (in productieverlies en ziektekosten) berekend op zo'n 5 procent van het wereldwijde bruto 'nationaal' inkomen. Omgerekend is dat zo'n 500 dollar per wereldburger. Op sociaal gebied heeft ondervoeding gevolgen voor de kwaliteit van leven van moeders en kinderen en de levensverwachting van miljoenen. Obesitas brengt weer andere gezondheidsproblemen met zich mee, zoals hartziekten en diabetes, en ook die treffen miljoenen.

Het rapport pleit voor gezonde voedingspatronen en goede voeding - die beginnen bij voedsel en landbouw. "De manier waarop we voedsel telen, fokken, verwerken, vervoeren en distribueren beïnvloedt wat we eten", stelt het rapport. En: betere voedselsystemen kunnen er voor zorgen dat voedsel betaalbaarder, gevarieerder en voedzamer wordt. De volgende maatregelen komen aan de orde:

- vergroot de productiviteit, niet alleen van stapelgranen als mais, rijst en tarwe, maar ook van nutriëntenrijke peulvruchten, vlees, melk, groenten en fruit
- dring voedselverlies en verspilling terug: één derde van al het voedsel dat voor menselijke consumptie wordt geproduceerd gaat momenteel verloren
- verbeter de 'nutritional performance' van de keten, zodat beschikbaarheid en toegankelijkheid van een breed scala aan voedingsmiddelen toeneemt
- help consumenten goede en gezonde keuzes maken door ze op te leiden en te informeren
- verbeter de voedingswaarde van voedsel (door 'fortification and reformulation')
- zorg dat voedselsystemen beter aansluiten op de specifieke behoeften van moeders en jonge kinderen - ondervoeding tijdens de 'eerste duizend dagen' kan levenslange gevolgen hebben voor zowel moeders als kinderen.

Het rapport onderkent dat het een enorme uitdaging is om voedselsystemen aan te pakken zodat ze betere voeding opleveren. Daar is politiek leiderschap en draagvlak voor nodig, net als allerlei brede samenwerkingsverbanden en gecoördineerde aanpakken met gezondheidszorg en educatie.

"Vele actoren en instituties moeten samenwerken over sectoren heen om op een efficiëntere manier ondervoeding, micronutriëntentekorten en overgewicht en obesitas te verminderen. [...] Eerste prioriteit is 'governance' van voedselsystemen, waarmee voorzien wordt in leiderschap, effectieve coördinatie en aanmoediging van collaboratie tussen de vele stakeholders", aldus The State of Food and Agriculture 2013.

Het is mooi leesvoer waar niemand het mee oneens zal zijn. De vraag is: hoe realiseer je het in de wereld buiten het papier en de vergader- en congreszalen? Neem nou de voorwaarde van 'politiek leiderschap' en draagvlak. Wie heeft of neemt dat leiderschap en hoe maak je draagvlak? Dat zijn twee formidabele vragen. Ze worden slechts bij implicatie gesteld en al helemaal niet beantwoord.

Fotocredits: 'Niger: reinforcing nutrition care in Tahoua district', uitsnede, European Commission DG ECHO
Dit artikel afdrukken