Corporate social responsibility
Polman was een uitgesproken tegenstander van Brexit. Nu de Britten hun keus gemaakt hebben, ziet hij voor Unilever desondanks de toekomst vol vertrouwen tegemoet. Ook gelooft hij dat consumenten én investeerders het 'politieke cynisme en de populistische retoriek' van de Amerikaanse presidentsverkiezingen en Brexit aan zich voorbij laten gaan en meer oor hebben voor bedrijven die 'corporate social responsibility' (maatschappelijk verantwoord ondernemen) voorstaan, Polmans persoonlijke stokpaardje.
Met zoveel woorden zegt Polman misschien wel dit: grote merken die zich verantwoordelijk gedragen zijn belangrijker, want relevanter voor mensen dan populisten30% snellere groei
In de 8 jaar dat Polman bij Unilever aan het roer staat, zijn de merken die iets voor maatschappelijke problemen of het milieu willen betekenen 30% sneller gegroeid dan de rest van Unilever. Polman ziet succes bij Dove, het merk dat het onbereikbare vrouwelijke schoonheidsideaal ter discussie stelt en daarmee het zelfrespect van jonge vrouwen zoals ze er echt uitzien vergroot. Lifebuoy-zeep bracht in de opkomende economieën het belang van handen wassen onder de aandacht. Merken die onvoldoende in de smaak vallen bij de consumenten in de opkomende markten - die voor 58% van Unilevers omzet zorgen - moeten het veld ruimen voor producten die maatschappelijke relevantie hebben. Daarom verdwenen Skippy pindakaas en Ragu pastasaus.
"Merken met een helderder doel doen het beter", aldus Polman. In één adem door zegt hij te denken dat de relevantie van Dove of het zorgen voor mensen door hen te wijzen op het belang van persoonlijke hygiëne net zoiets is als de zorg voor het beperken van klimaatverandering. Bedrijven die het niet over klimaatverandering kunnen of willen hebben, hebben het moeilijk, aldus Polman.
Met zoveel woorden zegt Polman misschien wel dit: grote merken die zich verantwoordelijk gedragen zijn belangrijker, want relevanter voor mensen dan populisten. Dat is een stelling die een discussie waard is.
Op 10 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Wolf in schaapskleding. Rode e-nummer fabriek.
Het blijft mooi als iedereen vanuit zijn eigen referentiekader en belangstelling meedoet aan de discussie. Zo hou ik van de grote golven en de ideeën die je daarvan krijgt. Zo is de tegenstelling, als het een tegenstelling is tussen individualisme en noem het collectivisme interessant. Misschien is Polman daar ook wel mee bezig (is het de leeftijd?): hoe maak je van een pure winstmachine iets met meer algemeen maatschappelijk belang? Ik wil jullie een klein stukje van James Taylor laten lezen, Canadees filosoof, die het individualisme bespreekt - waar een aantal werelddelen nog niet eens aan zijn toegekomen - met aan de ene kant toegenomen vrijheid en aan de andere kant de machteloosheid tegenover marktlogica (van Paul Polman bijvoorbeeld) of onverbiddelijke bureaucratie (doordenderen met af en toe sorry zeggen).
Taylor laat in De malaise van de moderniteit duidelijk de paradox uitkomen dat wat als vooruitgang gezien werd en wordt, de bevrijding van het individu uit allerlei sociale (ver)banden, ook een achteruitgang met zich meebrengt, waar het gaat om zin en doel van het individuele en maatschappelijke leven. De vergroting van de negatieve vrijheid van het ‘niet gebonden zijn aan’ waardoor het individu voor zichzelf kan kiezen, gaat paradoxaal genoeg samen met een verkleining van onze positieve vrijheid om over ons eigen (politieke) lot te beschikken. Door ons te ontworstelen aan knellend geachte intermediaire verbanden, komen we als individu op zich machteloos te staan tegenover grotere tendensen en verbanden, de marktlogica die steeds meer terreinen van het leven in haar macht krijgt en de onverbiddelijke bureaucratische staat.
En verder denk ik dat Saul en Sloterdijk wel zaklampjes op de duisternis schijnen.
Sander: ja, met je portemonnee stem je ook iemand weg, maar niet in het publieke domein, het domein waar de oplossingen gezocht moeten worden. Waarom zouden we anders überhaupt nog een gekozen regering willen hebben?
En inderdaad: beloven wat het volk wil is geen democratie. Beloven wat het volk wil en daarna vertellen of je je beloftes ook nog hebt kunnen waarmaken, dat is wél democratie. In optima forma zelfs: als populisten dat zouden doen, zou het snel met ze afgelopen zijn.
Jur, met je portemonnee kiezen is toch ook wegstemmen?
En hoe verhoudt jouw analyse zich met precies die redenen die populisten aanvoeren om op hen te stemmen? Gewoon beloven wat het volk wil is voor mij geen parlementaire democratie.
Het is volgens mij zélf met visie komen en kiezers die het er mee eens zijn stemmen daarop. Elke verkiezingen weer.
Sander #13: maar dat is juist mijn punt. Rutte kan wel zeggen 'stem dus op mij', maar dat moet dan nog wel gebeuren (oftewel: wie zegt dat we dat gaan doen? Dat hebben we zelf in de hand, op wie we stemmen). Als wij de politiek serieus nemen, en dús politici wegstemmen (want dat kunnen we) die niet hebben gedaan wat ze zeiden te gaan doen, dan gaan politici de burgers ook wel serieuzer nemen. De VW-directie kunnen we niet wegstemmen (behallve als je aandeelhouder bent, maar dat is weer wat anders, dat gaat niet over CSR), wel de regering die VW al dan niet een miljardenboete oplegt. Echte publieke 'accountability' bestaat bij de gratie van het wegstem-principe.
In dezelfde geest zou ik Dick #12 antwoorden dat 'it takes two to tango': als veel burgers de politiek niet serieus nemen komt dat omdat ze in eerdere instantie op de verkeerde politici hebben gestemd. Het ligt dus ook aan henzelf.