Evolutionaire gezondheidsleer?
Dat is een visie op de gezondheidswetenschappen die de biologie in plaats van de chemie als uitgangspunt neemt. Dat is een heel logische aanpak omdat het functioneren van planten en dieren in hun leefomgeving als geheel nu eenmaal het beste kan worden begrepen vanuit de biologie.
Evidence based
Vanmorgen twitte journalist Melchior Meijer, één van de drijvende krachten achter het symposium, dat Foodlog en Dr. Frank van Berkum wat hij noemt 'paleo' (de manier van leven en eten van onze voorouders en dus een dieetgedachte die past binnen de evolutionaire gezondheidsleer) niet 'evidence based' zouden vinden. Cochrane, een voor iedereen toegankelijk instituut dat probeert het best mogelijke bewijs te definiëren, zou daar anders over denken.
Opinieleiders als @DrFrankvanB en @foodlog_nl vinden paleo niet evidence based. Cochrane denkt daar anders over. Hou het AJCN in de gaten!
— Melchior Meijer (@PolderPaleo) July 11, 2015
Het lijkt een technische kwestie, maar is heel belangrijk als je wilt weten wat je moet doen en op wie je kunt bouwen: wanneer is bewijs daadwerkelijk bewijs waar je op kunt vertrouwen?
Beweringen kunnen plaatsen
Je kunt het ook anders zeggen: als er vanuit de biotechnologie (de andere naam voor het begrip Life Sciences, zoals we dat in Nederland zijn gaan gebruiken) weinig harde bewijzen zijn voor absolute stellingnames vóór vet of juist tégen bijvoorbeeld brood of de de slopende kracht van melk, is bewijs vanuit de biologie dan wel hard? Hetzelfde geldt natuurlijk omgekeerd. Hoe hard zijn de bewijzen voor de brood-, vet- en melkadviezen van, bijvoorbeeld, het Voedingscentrum?
Die vraag zou ik de wetenschappers, medici, diëtisten en in wetenschap geïnteresseerde Foodloglezers eens voor willen leggen. Dat is alvast een boeiende voorbereiding om de beweringen die straks op het Ancestral Health Symposium, een initiatief van de Groningse wetenschapper Esther Nederhof, zullen worden gedaan te kunnen plaatsen.
Fotocredits: Paleo Diet, Mike Licht, NotionsCapital.com
Op 6 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
@Adriaan #11,
Wat diepgang betreft, heb je gelijk.
Vindt je een onderbouwing goed indien steeds weer wordt geciteerd uit een klein aantal onderzoeken? Vaak bij proefdieren gedaan zonder ooit te beschrijven of er onderzoeksresultaten zijn met tegenstrijdige resultaten?
@Dick #13,
Kan paleo evidence bieden? Ja. Doet het dat op dit moment? Niet op een transparante, objectieve manier. Niet zolang selectief wordt geciteerd.
Er zijn volkeren waarvan we denken/weten dat er weinig/geen welvaartsziekten voorkwamen. Heeft iemand ooit systematisch beschreven wat deze volkeren aten/eten met gebruik van alle beschikbare literaire bronnen? Nee.
We weten dus niet waar we precies over praten.
Het maakt niet uit of je de biologie of chemie als theoretisch uitgangspunt neemt voor je gedachtegoed. Met hetzelfde gemak vind je mensen die er van overtuigd zijn dat je religie als uitgangspunt moet nemen. Al deze theorieën zijn te onderzoeken door een goed wetenschappelijk onderzoek op te zetten en proefpersonen bloot te stellen aan het voedingspatroon waar je in geïnteresseerd bent.
In de praktijk is het echter bijna onmogelijk een onderzoek op te zetten waarin je het gewenste voedingspatroon echt kunt onderzoeken. Het aantal invloeden waar een mens dagelijks aan wordt blootgesteld, is simpelweg te groot.
Een groot probleem is dat aanhangers van een voedingspatroon vaak overtuigd zijn van het nut ervan nog voordat daadwerkelijk is aangetoond of het wel echt werkt.
Wetenschappelijk gezien komt eerst de theorie. Vervolgens kan worden gekeken of die theorie een mogelijke "waarheid" omvat. Soms kunnen mensen een theorie zo overtuigend overbrengen op anderen dat deze de theorie als "waarheid" zien, nog voordat er ooit deugdelijk onderzoek naar is gedaan.
Alle mogelijke middelen worden vaak gebruikt om de theorie op anderen over te brengen. In de meest kwalijke vorm worden onderzoeken met ongewenste resultaten bij voorbaat genegeerd. Steeds weer worden alleen die onderzoeken beschreven met resultaten die de theorie bekrachtigen. Hiermee creëer je een soort religieus gedachtegoed. De theorie staat dan boven waarheidsvinding.
Ook op websites die een paleo voeding verkopen, wordt vaak zo gewerkt. Ruimte voor discussie is er nauwelijks wat het idee van een religieus gedachtegoed alleen maar versterkt.
Zelfs binnen één theorie zul je echter zien dat iedereen deze weer op een verschillende manier interpreteert en in de praktijk brengt. Er zullen vast aanhangers zijn die de vele beperkingen van de theorie inzien.
@Dennis, #33, zeker daar ben ik het mee eens. Verder ook dat er voldoende bewijs is dat "paleo" "werkt" maar zoals met alles wordt er nogal gevarieerd met wat het precies is, maar dat geldt bijna voor alle aanpakken toch? Behalve dat we weten dat de 'richtlijn' bij 'ziekte' niet werkt ;-)
Peter #32,
Ik doelde met eerste orde effect niet zozeer op de invloed van eventuele defecten op het ziekterisico. Ik doelde op de 'mismatch' tussen voedselomgeving en ons metabolisme. Als extreem voorbeeld: we kunnen geen gras eten. Als mensen dat toch gaan doen, zal de meerderheid ziek worden, maar de mate waarin zal kunnen verschillen t.g.v. wat ik tweede orde effecten noemde. Nu eten we geen gras, maar kennelijk wel op grote schaal een voedingspatroon die niet zo lekker aansluit bij ons metabolisme.
Mijn stelling is dan dat dat gebrek aan aansluiting in eerste instantie aan het door het genoom bepaalde basismetabolisme ligt (althans, aan de mismatch met de voeding), en dat de mate waarin het tot ziekte leidt meer wordt bepaald door epigentische en microbioom variaties. Klinkt die uitleg wel logisch?
#30, @Dennis, nou eigenlijk niet nee. De genetische achtergrond geeft je basaal metabolisme, je basisinstelling cq grondmetabolisme, dat klopt maar is dat eerste orde reactie?? Er zijn maar zeeeeeeeeeeeeeeeeeeer weinig monogenetische defecten in ons genetisch materiaal die zorgen voor een totaal verkeerde grondhouding. Er zijn wat meer polymorfismen die de grondhouding wat anders instellen. Dus dan denk ik aan iets sneller of minder snel bepaalde stoffen omzetten/aanmaken/metaboliseren. Maar de grote van het effect van deze polymorfismen op ontwikkelen van iets richting een ziekte oid (zelf zoiets als overgewicht) is zeer gering. Grootste polymorfisme gen in obesitas bv is FTO, effectmaat is 1kg lichaamsgewicht toename als je de meest 'ongezonde' variant hebt.
Ik mijn ogen is juist de epigenetica en microbioom cruciaal in regulatie en aanpassing, maar omdat 2e orde te noemen???. De grootste factor is blootstelling of misschien wel overblootstelling, daar kan het systeem niets mee.