De afgelopen weken sprak ik met heel uiteenlopende mensen over de slacht. Met slachters, consumenten, wetenschappers, dierenhouders en vleesverkopers. In de draad van de kippenproeverij van afgelopen zaterdag vertelde Maurice ons hier het een en ander over de relatie tussen vleeskwaliteit en het slachtproces. Dat is buitengewoon interessante materie, omdat het laat zien dat vlees van een dier dat 'goed' heeft geleefd kan worden 'verkloot' in het slacht- en verwerkingsproces. Door het taboe over het praten over slacht krijgt het onderwerp kwaliteitsslacht geen ruimte. Slachtverbetering dus ook niet. Niettemin kan de slacht belangrijk bijdragen aan zowel de kwaliteit van het vlees als het welzijn van dieren. Jammer dus, dat slachters de consument niet duidelijk kunnen maken hoe ze hun best doen en nog veel meer zouden kunnen doen. Slacht is het zwarte gat tussen dier en vlees waar we niets van willen weten. Het dier wordt erin 'getransformeerd' - zoals het ook in het Frans zou plastisch heet - van een individu tot een anoniem stukje eten.
Gistermiddag sprak ik met een aantal goed geïnformeerde mensen over dierwelzijn. De vraag kwam op of het eten van dieren ooit diervriendelijkkan zijn. Dieren, vinden mensen, worden immers niet geboren om te worden gedood. Dieren die we houden om geslacht te worden, hoe geweldig ruim en in de openlucht ook, worden 'mishandeld' omdat we ze gebruiken voor ons nut. Voor sommigen, ook onder de vleeseters, was het onbestaanbaar: doden kan nooit vriendelijk zijn. Een dier doden om het op te eten tast zijn integriteit en zelfbestemming aan.
Wij mensen hebben pilletjes en andere humane methoden om het zelf te doen. Is slacht onvriendelijk?
Dit artikel afdrukken
1 min
Interessante video's, maar het abattoir is redelijk gedateerd. Met name de elektro verdoving geschiedt nogal knullig. Tegenwoordig wordt het varken niet meer in 2en gezaagd, maar gehakt met een volautomatische hakmachien. Voordeel: geen brand- en smeerplekken meer op het karkas(botten), hetgeen de houdbaarheid ten goede komt. Ook het ontharen is wel erg ouderwets. Na het heetwaterbad worden de dieren tegenwoordig door een 2 tal ovens met open gasvuur geleid, waarbij de haren als het ware afgebrand worden. Het is wel interessant om te weten dat deze methode eigenlijk een afgeleide is van wat boeren vroeger deden, het varken op een bed stro leggen, stro in de fik steken en zo werd het varken schoongebrand. Het was alleen een heidens werk om het zwart van de huid af te krijgen. Het voordeel van dit systeem (de gasbrander) is de hygiene. De vlammen zijn zo heet dat de buitenkant van het varken als het ware ontsmet wordt. Hetgeen de houdbaarheid ten goede komt.
Samuel Levie: Erg interessante video's . Maar zou je die verdraaide muziek willen verwijderen van de video van het uitsnijden van het varken zodat je commentaar en uitleg beter te verstaan zijn. Daar gaat het om samen met het beeld lijkt mij. Een goed initiatief van je en het is een benijdenswaardig leerzaam uitstapje.
Florine
Dank Maurice! Ik kan maar 1 ding afleiden uit wat je daar zegt: dierwelzijnsorganisaties zouden er goed aan doen veel meer feitelijke aandacht te vragen voor een kwaliteitsdood en die bespreekbaar maken. Doden is niet om het even. Het maakt veel uit hoe het gebeurt.
Een van de mensen die ik woensdag sprak zei aanvankelijk dat doden nooit diervriendelijk kan zijn, omdat - in het filosofische jargon van de ethicus - mensen inmiddels vinden dat ze hun eigen finale integriteit hebben. Dat is - zoals Nick hierboven het scherpst zegt - een stelling die meer over ons, dan over de werkelijkheid zegt.
Het gesprek ontwikkelde zich verder. Duidelijk werd dat er dier- en mensgebonden, anntropomorfiserende ('een dier wil niet dood en mag niet door iemand's hand genomen worden'), diervriendelijkheid zijn.
Mijn stelling: onze antropomorfisering staat de diergebonden diervriendelijkheid in de weg. Als ik nog een stap verder mag gaan. Het feit dat we mensen religieuze zelfsbestemming - in het jargon van ethici 'eigen finale integriteit' - toekennen en hen slachtwijzen toestaan wordt dat er niet beter op.
@Dick,
De traditionele Halal en Kosjer (Kosher = engels) slachtwijze leidt in ieder geval tot onnodige stress bij de dieren. Ik weet ook dat lang niet alle dieren die op deze wijze geslacht worden, onverdoofd gedood worden. Omdat lichte vormen van verdoving wel geaccepteerd worden.
Stress kan op verschillende manieren invloed hebben op de kwaliteit van het vlees;
1. Door de stress stijgt de temperatuur van het dier, dit kan in combinatie met de pH daling in het vlees (na het doden) tot een denaturatie van de vlees eiwitten leiden. Dit wordt ook wel PSE vlees genoemd. Dit vlees is bleek, houdt weinig water vast en heeft weinig structuur.
2. stress kan ook leiden tot verzet bij de dieren tegen bijvoorbeeld het vastpakken of levend inhangen zoals bij kippen gebeurd. Dit tegenstribbelen van de dieren kan gemakkelijk ertoe leiden dan ze zichzelf verwonden. Dit leidt dan tot bijvoorbeeld bloeduitstortingen (=ongewenst in vlees) of gebroken botten.
Botfragmenten in vlees zijn een groot probleem voor de industrie omdat deze moeilijk te detecteren zijn.
Maurice, mag ik uit wat je daar zegt over orthodoxe halal-slacht afleiden dat die een negatief effect heeft op de vleeskwaliteit?