Los nam de economische en bedrijfsgegevens van 250 Nederlandse telers van komkommers, tomaten en paprika onder de loep. Uit zijn promotieonderzoek blijkt dat grotere bedrijven over het algemeen een sterkere marktpositie hebben dan kleinere. Doordat zij onder meer het hele jaar door hetzelfde product tegen een vertrouwde kwaliteit kunnen leveren, kunnen ze een gunstigere prijs bedingen, aldus Resource.
Het betekent nou ook weer niet dat alle grote jongens ook automatisch de zilvervloot binnen zien varen, constateert Los. Grote bedrijven kunnen kampen met hoge kapitaallasten (leningen met hoge rentes) en hoge arbeidskosten. Kleine bedrijven met weinig of geen leningen kunnen daarom verhoudingsgewijs ook goed boeren. Dat blijkt echter mede samen te hangen met de groentesoort die ze verbouwen.
Komkommerbedrijven zijn vaak niet groter dan 3 à 4 hectare. Komkommers groeien snel en vragen op piekmomenten om veel arbeid. Net als paprika's zijn het producten zonder noemenswaardige variatie.
Bij tomaten ligt dat anders. Die zijn gemakkelijker en fabrieksmatiger te telen. Bedrijven van meer dan 10 hectare en consortia van 60 tot 80 hectare zijn geen uitzondering. Bij tomaten is sprake van variatie (denk aan het assortiment bij je supermarkt, dat van ronde en lange, stevige en rijper smakende en kleine tot middelgrote en grote loopt) en grote smaakverschillen. Daardoor lopen ook de verkoopprijzen meer uiteen.
Los deed zijn onderzoek bij telers die gefinancierd worden door Rabobank. Wat leert de bank van het onderzoek? "Telers die in de periode 2007-2016, toen de rentes hoog waren, veel geld hebben geleend en energiecontracten hebben afgesloten op een duur moment, zijn kwetsbaar. Alleen bedrijven met een goede liquiditeit en cashflow kunnen momenteel investeren."
Conclusie: een goed onderscheiden grote tomatenteler met weinig lasten verdient een prima boterham. Echt heel veel marge zit er niet op tomaten, tenzij telers een merk van hebben gemaakt. Zulke telers zijn er ook, denk bijvoorbeeld aan Tasty Tom of Looije tomaten. Zo zouden voedselproducenten niet alleen moeten tuinieren, maar ook boeren.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
#2
Ik geloof erin dat je in dit tijdperk ook kleinschalig een merk kunt opzetten. Directe afzet via social media en nieuwe online initiatieven. Grootte is niet altijd een voordeel. Een eigen verhaal wel.
Piet, jij noemt eigenlijk alleen de operationele kostenkant. Zie je geen voordelen in de combinatie grootte en merk?
Dit is complexe materie, maar ook zeer interessant als je uit deze business komt.
Aan de praktische kant lijkt het optimum qua rendement voor trostomaten rond de 16 ha te liggen. Nog grotere bedrijven maken hogere kosten per meter. Edoch grotere bedrijven hebben ook hogere revenuen per meter. Ik vond het opvallend dat die revenue figuur nog niet afgevlakt was.
Ik had daarom voor mezelf nog wel wat vragen:
- komen hogere revenuen door hoger percentage belichte tomaten ?
- hebben grotere bedrijven een relatief hoger percentage belichting? Hoe groter, hoe relatief meer belichting?
- Hoe groter de teler des te meer dure exclusieve tomatensoorten?
De prijzen voor tomaten zijn normaal gesproken hoger in de winter (belicht). Een belichte teelt is ook anders qua aan de markt zijn / teeltwisselingen.
Echt interessant:
- draait een belichtende teler een slechter rendement dan een niet-belichtende teler?
- is de verkoopprijs voor een onbelichte teelt beter als een teler daarnaast ook belicht kan aanbieden tov van een 100% onbelichte teler?
- is het redelijk om belichte tomaat met een een onbelichte tomaat over 1 kam te scheren of zijn het eigenlijk 2 aparte producten?