Het Corona-effect Coronasteun laat boereninkomen bijna helft minder dalen, 60% foodbedrijven ziet omzet dalen

Het nieuws van 17 december. Hier vind je onze voorgaande selecties.

In de commentaren kunnen we samen het Corona-effect duiden.

Daling boereninkomens
Ondanks de steunmaatregelen van het kabinet, verdienen boeren in 2020 gemiddeld minder dan in de afgelopen jaren. Dat blijkt uit de jaarlijkse inkomensraming van Wageningen Economic Research en CBS op basis van de meest recente landbouwtelling (Boerderij 1.5 en Nieuwe Oogst 1.3). Het gemiddelde inkomen van land- en tuinbouwbedrijven in 2020 is zo'n €54.000 per ondernemer. Dat is ruim een kwart (bijna €20.000) minder dan het gemiddelde in het goede landbouwjaar 2019. Het is ook lager dan het 5-jarig gemiddelde van €59.000 over de periode 2015-2019. De waarde van de landbouwproductie daalde dit jaar met 3,5% naar €28 miljard (Het Financieele Dagblad), zie 1.4).

Corona loopt als rode draad door de boekhoudcijfers. In de meeste sectoren ervaren boeren prijsdalingen en minder afzetmogelijkheden door exportperikelen en sluiting van de horeca wereldwijd. Ook hebben boeren last van stijgende kosten als gevolg van de maatregelen. Wel zijn de verschillen tussen én binnen de sectoren groot. Waar de Nederlandse varkenshouders vorig jaar nog profiteerden van de Afrikaanse varkenspestuitbraak in China, daalt de biggenprijs dit jaar met zo'n 72%: van €89 naar €25. Dat levert varkenshouders dit jaar een negatief inkomen op terwijl ze in 2019 nog ca. €270-300.000 verdienden. Met coronasteun komen akkerbouwers gemiddeld op een inkomen van zo'n €41.000 uit. De vleeskuikenhouders draaien het slechtste jaar sinds 2013 met een inkomen van €44.000. Dankzij tuinierende thuiswerkers stijgt het gemiddelde inkomen van pot- en perkplantenbedrijven met zo'n €50.000 euro tot €181.000. Snijbloemenbedrijven zagen hun inkomen juist weer met €54.000 dalen naar €122.000 (NOS, zie 1.6).

Het kabinet kwam onder meer fritesaardappeltelers en de sierteeltsector tegemoet. Ook maakten landbouwbedrijven gebruik van loonsteunsubsidies van de overheid (NOW-regeling). In totaal ontving de landbouw €340 miljoen aan coronasubsidies, aldus het CBS. Zonder die steun zouden de inkomens van boeren en tuinders met 11% dalen in plaats van met 6%.



Foodbedrijven
In het eerste halfjaar van 2020 daalde de omzet van 60% van de foodbedrijven ten opzichte van dezelfde periode een jaar ervoor. Dat blijkt uit de jaarlijkse Monitor Levensmiddelenindustrie van de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI). Opvallend is dat er ook ondernemingen bij zitten die aan supermarkten leveren, terwijl die dit jaar juist recordomzetten draaien (RTL Nieuws, zie 1.11). Dat geldt bijvoorbeeld voor bakkerijen en snoepbedrijven die aan supermarkten leveren. Grote klappen kregen bedrijven die aan de horeca leveren. De bierverkoop van brouwerijen aan de horeca daalde met 92% (AD, zie 1.12). Naast dat brouwerijen een flinke omzetdaling zien, proberen ze ook hun horecarelaties in de benen te houden. De thuisconsumptie van bier steeg met 7,5%.

Horeca
Het aantal faillissementen in de horeca loopt dit jaar al op, maar zal volgend jaar verdubbelen (BNR, zie 1.7). Het ING Economisch Bureau verwacht dat er volgend jaar 500 tot 600 horecabedrijven op de fles zullen gaan. Volgens sectoreconoom Thijs Geijer is dat aantal weliswaar hoog, maar gaat het om minder dan 1% van het aantal horecabedrijven in ons land. "Heel veel bedrijven halen de eindstreep dus wél." Volgens Geijers krijgen de horecabedrijven dit jaar een omzetdaling van 40% voor de kiezen, maar groeit de omzet naar verwachting in 2021 naar 35%. "Per saldo zal de omzet in 2021 20% lager liggen dan in 2019."