Streck: ‘Tot dusverre zijn de meeste regelingen opgetuigd voor de energiesector. Daar kun je snel succes boeken door de uitstoot van CO2 met duizenden megatonnen terug te dringen. Dat is ook goed meetbaar. Bij landbouw is dat lastiger, en dat maakt het moeilijker om er regelingen voorin het leven te roepen. Ik roep de landbouwsector op om gebruik te maken van het feit dat sommige regelingen vaag zijn. Met een goed verhaal kun je wellicht voor subsidies in aanmerking komen die in eerste instantie niet voor jou bedoeld waren.’
Een voedseltussendoortje. Je kunt biologische broodjes kopen, hier in het World Forum Theater. Lekker: met brie, tonijn en kalkoen. Als je een slimme keuze maakt uit side-events, zoals die ene waar de FAO en het ministerie van Economische Zaken en Innovatie uitlegden hoe de vleessector duurzamer ingericht zou kunnen worden, dan krijg je een goede lunch erbij. En dan hoef je geen broodjes te kopen, die toch drie euro vijftig het stuk doen. Dat is zeven gulden en zeventig cent. ‘Worden er biologische broodjes weggegooid?, vraag ik terwijl ik er drie afreken. (Waarom zit ik ook te tikken terwijl er lekkere side-events bezig zijn?) Antwoord: ‘Er worden flink wat broodjes weggegooid, - dat hoef ik gelukkig niet te doen, ik kan het niet aanzien...’
En – heel vriendelijk – ze brengt een broodje minder in rekening. ‘Omdat ze anders toch weg gegooid worden.’
Wat hier in het klein gebeurt, gebeurt ook in het groot. Er zijn mensen in Nederland, niet veel, maar kijkt u hier eens, die uit de vuilnisbakken van de supermarkten eten. Gezond, vers genoeg en uitstekend verpakt. Ze hebben zich zelfs al een aparte geuzennaam aangemeten die ik even kwijt ben, wie helpt me? Ze genieten van het feit dat de uiterste houdbaarheidsdatum in Nederland heel strikt is. Ik heb wel eens iemand in de voedingsindustrie – geen kleine jongen – horen zeggen dat de sector in zijn nopjes is met het omzetverhogende effect van de strenge UHD. Verspilling? Ja, zei hij, maar ja, daar houden we ons niet mee bezig. De supermarkten bestellen bij ons, en wat zij er mee doen, moeten zij weten.
Terug naar Don McCabe, de boerenleider uit Canada, Charlotte Streck en al die anderen die Nederland een compliment gaven, waar vooral Gerda Verburg, die initiator is van It’s Down2Earth, erg blij mee zal zijn. Ook Kofi Annan, Chairman of The Alliance for A Green Revolution in Africa, was positief tijdens zijn toespraak: ‘It is no surprise, of course, that a global conference on such a vital subject is taking place in the Netherlands. Few nations can match this country’s commitment to global values or record of supporting development. So we are in the ideal venue to address how, at a time of increasing climate change, agriculture can provide food security.’ Tegen het ANP kwam er wel een nuancering, hij zei grote zorgen te hebben over de bezuinigingen op de ontwikkelingshulp die Nederland heeft doorgevoerd.
Annan straalt een enorme rust uit. En begon zijn toespraak uiterst relaxed met een mooi verhaal daterend uit de tijd dat hij net weg was bij de VN en hij met zijn vrouw in een Italiaans bos, onbereikbaar voor de buitenwereld, drie maanden helemaal niets ging doen. ‘Na zes weken was ik verveeld en ging met mijn vrouw een krant kopen. In de dorpswinkel zag ik een groepje mannen naar ons kijken en ik zei al tegen mijn vrouw: we have blown our cover. Eén van de mannen kwam op ons af en vroeg: Morgan Freeman! Can I please have your autograph.’ Waarna de ongestoorde vakantie verzekerd was. Dit zal niet de eerste keer zijn dat deze anekdote wordt opgeschreven, maar dat doet er niet toe. Het maakt het publiek warm.
Annan's woorden dringen echt door. Al waren die niet alleen hoopgevend: ‘The rural poor as a whole, are the most vulnerable to the impact of climate change. Yet tragically, they are the group, of course, who have done least to cause it and have benefited little from the economic growth and prosperity it has brought. Ladies and gentlemen, that is the background to our discussions today. Without concerted action, we will see many more people forced to leave their land, increased famines, tensions and instability. The impact of failure, devastating as it will be, will go far beyond Africa. Without finding solutions to these complex and inter-related challenges, we simply will not meet our hopes for a fairer, more prosperous and peaceful world. ‘
Don McCabe, de boerenleider uit Canada, Charlotte Streck, Kofi Annan, en al die mensen die Nederland zo’n welgemeend compliment hebben gegeven, hadden de ambtenaar van Buitenlandse Zaken eens moeten horen, die ik wel mocht citeren, maar dan zonder naam. De man legde de hele betekenis van It’sDown2Earth uit als één grote actie van het ministerie van LNV (toen nog) om te zorgen dat zo veel mogelijk gelden die bezuinigd moeten gaan worden op ontwikkelingssamenwerking, naar het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie zullen vloeien.
‘En zo’n beweging van gelden kun je natuurlijk het beste optuigen met een internationale conferentie. Voor mij is dit echt een symptoom van de naar binnen gerichtheid van Nederland, een land nota bene dat voor zo’n groot deel van zijn bruto nationaal product afhankelijk is van het buitenland.’
Er was dus zeker niet alleen lof. Het belangrijkste eindproduct van deze conferentie is the Hague roadmap for action. Het stuk wordt vrijdag aan de wereld gepresenteerd en er is flink over heen en weer gepraat. Al stelde de voorzitter voortdurend dat er geen tekstonderhandelingen gevoerd zouden worden. Maar dat het echt een actiestuk zou moeten worden. Nog voordat het stuk het daglicht heeft gezien, ongetwijfeld vol goede voornemens, heeft een groep van maatschappelijke organisaties the Hague Roadmap afgewezen. Het zijn: Both ENDS, the Netherlands, ETC Group ILEIA - Centre for learning on sustainable agriculture, the Netherlands Institute for Agriculture and Trade Policy, USA International Federation of Organic Agriculture Movements (IFOAM) International Forum on Globalisation Joop de Koeijer, member of NAV (Dutch Arable farmers' Union) and Via Campesina Platform Aarde, Boer, Consument, the Netherlands Tearfund, UK Third World Network X MinY Solidarity Fund, the Netherlands.
De conferentie is niet onder de vlag van de Verenigde Naties gehouden. Dat zou nog sterker zijn geweest. Hoe het ook zij: It's Down 2 Earth heeft duidelijk gemaakt dat de landbouw een veel grotere rol kan spelen in het bedwingen van de klimaatverandering, dan ze nu doet. Van de week is er door het Rockefeller Centre, in samenwerking met de wereldbank een project goedgekeurd voor Afrikaanse boeren om carboncredits te kunnen verdienen, harde cash dus, als ze CO2 opslaan in de bodem. Dat is bijzonder, want altijd werd gedacht, dat werkt toch niet. It's Down 2 Earth zou een begin van een trendbreuk kunnen zijn, waardoor landbouw door de internationale gemeenschap wordt ingezet in de strijd tegen de klimaatverandering.
Joep Auwerda verslaat deze week voor foodlog.nl de internationale conferentie It's Down to Earth in Den Haag. Hij schrijft over zijn ontmoetingen, observaties, en nieuwe inzichten. Dit is deel drie. Deel één, twee en drie vindt u onder de doorclicks.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Ik heb de serie over Down to Earth met enige verbazing gelezen. Veel grote namen, veel bijzondere presentaties over een vaag gedefinieerd pobleem. In elke bijdrage wordt ook wijd uitwaaierend aantal onderwerpen behandeld.
Ook in deze bijdrage gaat het van opslag van CO2 in de bodem, via een anekdote van en over Kofi Annan naar een opmerking van een ambtenaar over interdepartementele perikelen. En wat er nu in die roadmap staat en waarom al die organisaties er tegen zijn is mij helemaal een raadsel.
Eén onderwerp, de opslag van CO2 in de bodem door boeren, begint al mythische vormen aan te nemen. Het lijkt al te lijken op CO2 opslag in de bodem, zoals Shell dat in Barendrecht wilde. Misschien krijgen we als boeren een brief in de bus in de trant van: de regering heeft besloten dat elke boer er per ton in de bodem opgeslagen CO2 een vergoeding krijgt.
Heel leuk, maar landbouw gaat in één richting, en dat is achteruitgang van de hoeveelheid organische stof in de bodem. Mijn bedrijf ligt in een gebied waar sinds 1400 landbouw gepleegd wordt, een systeem waarbij armere gronden afgeplagd werden ten gunste van de rijkere gronden. Ook organisch materiaal uit de stad werd aangevoerd en als klap op de vuurpijl zijn er door de intensieve veehouderij onzalige hoeveelheden mest over deze grond gereden. Organische stof gehalte? 2,8 %.
En in de Veenkoloniën en in veenweidegebieden gaat het alleen naar beneden. Biologische bedrijven proberen al decennia het organische stof gehalte omhoog te krijgen, zonder al te veel hoopgevende resultaten.
Willen we CO2 opslaan in de bodem? Dan moeten we vooral stoppen met het omzetten van bos in landbouw grond, het handhaven van permanente weides (scheuren van weiland werkt negatief op organische stof gehalte) en vooral: het waterpeil omhoog! Ik verwacht niet Nederland (of welk ander landbouwgebied) hier erg enthousiast over is of gaat worden.
En dan nog het "mondiale potstal principe" (uit een Alterra rapport). Zelfs met de grote netto veevoer import die resulteert in een grote intensieve veehouderij met bijbehorend mestoverschot zijn we in Nederland niet eens in staat het organische stof gehalte te handhaven, laat staan te verhogen.
Leesvoer van Alterra:
http://www2.alterra.wur.nl/Webdocs/PDFFiles/Alterrarapporten/AlterraRapport1126.pdf
Jopie van welke partij ben je? Van het CDA misschien? Dan die omgekochte pseudo landverrader Henk Bleker er uit en jij er in zou ik willen voorstellen. Er zijn toch wel vaker bewindslieden in een vroeg stadium gesneuveld?
Analyse perfect to the point. Waarom horen wij hier zo weinig over?
In één keer goed geraden Hendrik, maar je hebt ondertussen toch wel in de gaten dat kennis van zaken zeker geen positieve invloed heeft op een politieke carrière, met alles lichtend voorbeeld Henk Bleker en Jozias van Aertsen (de tweede spreker op deze conferentie).
Ik begin te genieten van deze serie verslagen en de helderheid waarmee taboe's en vrolijke praat om het niet over de werkelijke vraagstukken en de echte oplossingen te hebben stuk worden geslagen. Op zo'n manier word ik blij van deze site.
Joep komt vanmiddag met zijn tekst over de 'road map' die gisteren werd gepresenteerd. Rond 14h rolt hij binnen op de redactie. Ik hoop dat Joep dan ook iets wil vertellen over de gesprekken die hij en ik op de achtergrond hadden. Ik ben nl. geïnteresseerd in drie vragen. Kwamen op down2earth 1) de werkelijke probleemanalyses aan de orde, 2) de werkelijke oplossingsrichtingen die daaruit voortgaan en 3) (als dat niet zo zou zijn) hoeveel schade brengt de maatschappelijk kennelijk nodig gevonden vrolijkheid toe aan het werkelijke optimisme dat we wel degelijk kunnen hebben als we het over de werkelijkheid willen hebben?
Dromenmakers en utopisten helpen ons en onze wereld naar de kloten. Dat vrees ik meer en meer. Ik hoorde van de week soortgelijke woorden uit de mond van Wouter van Dieren op een congres over de intensieve veehouderij in ons land. Van Dieren ging zover 'Den Haag' af te laten drijven naar de Noordzee, snel door het Kanaal te spoelen om het gebabbel daarna in open zee volledig op te laten gaan in ruim sop. Helaas had hij geen enkel woord over of idee voor de regerings- en communicatievorm die wel effectief is om 6,5 miljard mensen bij zinnen te krijgen en zelf verantwoordelijk te maken voor hun toekomst. Dat gebrek is het drama van zijn inmiddels heel lange carrière als doemprediker met oplossingen die er niet komen als je ze niet weet te organiseren.