Omdat ik zelf naast Van der Weijden en Van Ruitenbeek een stelling neerzette in debat met de minister, vond foodlog.nl tuinbouwjournaliste Pieternel van Velden bereid om een verslag van de avond te maken. Het volgt in de loop vandaag.
Ikzelf was zeer aangenaam verrast door het idee van Jan Kees Vis van Unilever over Evidence Based Sustainablity, oftwel geen geklets over het woord duurzaamheid maar gewoon laten zien wat je precies uitvoert en realiseert. Het woord doet er niet toe. Het gaat om wat je doet en de openheid waarmee je het laat zien.
Gerda Verburg wond de zaal om haar vinger. Graag zou ik nader en feller op de feiten in debat zijn gegaan, maar zelfs ik deed het niet. Nu kwam ze me te vaak te makkelijk weg. Toch verdiende ze dat vanwege de charme en onbevangen kwetsbaarheid waarmee ze de discussies aanging. Nog een ronde verder en ze wordt de eerste minister van dit kabinet die echt open en kwetsbaar durft te zijn in het directe contact met publiek.
Ik vreesde het ergste van 8 sprekers na elkaar. Maar het viel me alleszins mee. Wat vonden de bezoekers? En wat vonden jullie van de hele serie?
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Alarmerende taal gisteren van Gerda Verburg: de consument gooit voor miljarden aan eten weg. Een op de vijf boodschappentassen, ter waarde van 3,6 miljard euro, wordt gekocht voor de vuilisbak. Ook u doet eraan mee, hamerde ze de zaal in wat ze die ochtend ook al in de Volkskrant zei.
Op de terugweg in de trein zat ik haar nota Duurzaam Voedsel te lezen en ontdekte dat Verburg een loopje neemt met haar eigen waarheid. Meer dan de helft van het verspilde voedsel (ter waarde van 2 miljard euro) wordt niet weggegooid door u en ik, maar door de verwerkende industrie, de handel en de horeca. Precies het bedrijfsleven dat Verburg met innoverende projecten duurzamer wil maken. Weet ze meteen waar ze moet beginnen.
Het was knap om te zien hoe Verburg de vloer aanveegde met al haar opponenten. Ze stond erbij als een standwerker, handenwrijvend. Knap en imponerend. Maar op de keper beschouwd deed ze geen enkele harde toezegging. Geen verbod voor supermarkten om nog langer vlees uit de intensieve veehouderij te verkopen (en een verplichting om duurzaam diervriendelijk vlees uit Nederland af te nemen), geen verplichting aan de supermarkten om minimaal tien procent van hun assortiment vlees en groente biologisch te laten zijn, geen verbod op onzinnige logo's. En het onderzoek dat ze zo ferm aankondigde, 'op Europees niveau', naar de machinaties van supermarkten, is al lang in gang gezet. Op Europees niveau en niet op aandringen van Nederland.
Geen wonder trouwens dat de nota Duurzame Landbouw zo weinig aandacht trok (debatleider Felix Rottenberg had er nog nooit van gehoord): hij staat vol met cliché's dat de problematiek 'ingewikkeld', dan wel 'zeer complex' ofwel 'niet als afzonderlijke probleemgebieden kunnen worden beschouwd'(allemaal in één alinea!) en vrome voornemens voor 2015. Dat is vier kabinetten verder.
De enige concrete toezegging die ik vond was dat het ministerie 6 miljoen wil steken in de ontwikkeling van vleesvervangers. En wie was ook alweer marktleider op het gebied van vleesvervangers? Vion. Juist ja, het grootste vleesverwerkende bedrijf van Nederland, weet u nog?
En nog even over die kippevleugels die naar Afrika gaan en daar de plaatselijke pluimveeboeren het brood uit de mond stoten: iedereen weet toch wat je daarvan kunt maken. Frikandellen. Die bestaan nu ook grotendeels uit kippenvlees. In de diepvries blijven ze jaren goed.
Echt een geweldige avond met de open discussie. Felix heeft het zeer goed geleid. De korte vragen uit de zaal gaven een goede richting wat de overheid kan doen voor de toekomst van lanbouw en ons voedsel. De betrokkenheid van de consument is belangrijk om gedrag te veranderen. Daarvoor heeft de consument toegankelijke objectieve informatie nodig, dat kan met een label waar je trapsgewijs alle informatie kan bekijken van een product. De roep uit het publiek dat het ministerie de regie hiervoor neemt was groot.
Precies een jaar geleden, op 1 december 2008, heeft de minister 150 maatschappelijke initiatieven op het gebied van duurzame voeding uitgenodigd voor een bijeenkomst in Den Haag. Middels een video boodschap - de minister was er zelf niet, dit tot grote teleurstelling van de aanwezigen die uit alle uithoeken van het land gekomen waren - werd aangekondigd dat er een nota ´goede voeding´ in de maak was waarin ook een plaats ingeruimd zou worden voor de veelheid van maatschappelijke initiatieven van onderop, die allemaal hun steentje bijdragen aan de verduurzaming van landbouw en voedsel. Nu een jaar later zie ik daar niets meer van terug. De minister praat over convenanten en een platform duurzame voeding, maar er is geen visie op of beleid ten aanzien van het benutten van deze onderstroom in de samenleving. Gisteren werd dat wederom duidelijk. De zaal vraagt de overheid regie te voeren en de lead te nemen, de minister verdedigt het neo-liberale gedachtengoed, en aan het eind van de avond worden nog een paar hoopgevende voorbeelden gepresenteert van organisaties en bedrijven die wel hun verantwoordelijkheid nemen. De minister was toen al weg, helaas. We dronken nog wat en aten een verantwoord hapje. Tot over een jaar dan maar weer?
De debatten hebben in ieder geval de boodschap achter gelaten dat er werk aan de winkel is op het gebied van voedselproductie én -consumptie. Maar oplossingen hoe dit te gaan doen ontbreken helaas nog. Te vaak wordt er ingegaan op specifieke voorbeelden, ook al maakt dit een en ander natuurlijk wel duidelijk. Tenenkrommend vond ik bijvoorbeeld de discussie over labelling en ál die voorbeelden. Terwijl (volgens motivaction) nog maar 28% van de jongeren geïnteresseerd is wat in hun voedsel zit, dit was 38%! Het gaat om de 'gewone' man, en niet om de enkele procenten afzet van Marqt. Die gewone man moet geïnformeerd worden en vervolgens geholpen worden in de supermarkt (zoals Tim Lang zei: 'choice-editing'). Het gaat om veilig kwalitatief duurzaam voedsel en de nederlandse land- en tuinbouw neemt hier het voortouw. De nota van Verburg is in ieder geval anders dan wat er altijd is gedaan bij LNV, nu wordt er in ieder geval ingezet op bewustwording van voedsel, te beginnen met idd smaaklessen op school.
Prima avond, moet hem nog laten inzinken maar heb genoten en zag dat veel ruggen zich rechtten, de presentatie van de Minister was zeer goed geschreven. Ik zou hem graag nog eens terug lezen. En mijn vraag aan de Minister: "Wat vindt u van de geluiden dat LNV opgeheven moet worden" lijkt door een enkeling de zaal uitgelegd te zijn alsof ik daar voorstander van zou zijn. Niets is minder waar. LNV is de primus inter pares! En daar was mijn vraag vooral voor bedoeld.