Aan de orde kwam onder meer de falsificatie van de insuline-koolhydraathypothese. Deze hypothese, met vuur gepropageerd door de Amerikaanse journalist Gary Taubes, zegt dat we dik worden van de vele koolhydraten in onze voeding. Grote hoeveelheden koolhydraten (suiker dus onder andere) zetten de pancreas aan tot het produceren van veel insuline. Dat koninklijke hormoon heeft veel functies, waaronder het in de vetcellen houden van vetzuren, die eigenlijk vrijgemaakt moeten worden en verbrand moeten worden in de cellen. Bovendien worden de koolhydraten uit voeding omgezet in vet en opgeslagen in de vetcellen, ook weer onder invloed van die te ruim voorradige insuline.
Duur voedingsonderzoek
Taubes zette in 2012 met de onderzoeker Peter Attia het onderzoeksinstituut NuSI op, met het doel zijn hypothese te onderzoeken. Hij kreeg $40 miljoen toegezegd van de John and Laura Arnold Foundation, dat goed en dus duur voedingsonderzoek wil bevorderen. NuSI trok gerenommeerde onderzoekers aan, onder wie Kevin Hall en de low carb-goeroe Jeff Volek. Dat was heel kranig van Taubes, die zich als niet-voedingswetenschapper onder de elite van die tak van wetenschap waagde.
Om kort te gaan: het pakte minder gelukkig uit. In een gedetailleerd verslag schrijft Wired hoe het NuSI verging. Het (pilot)onderzoek dat Kevin Hall opzette en uitvoerde, leverde niet de door de hypothese voorspelde resultaten op. Een low carb, zelfs ketogeen dieet liet op de langere termijn geen groter verlies van lichaamsvet noch een hoger energiegebruik zien (dat laatste voorspelde de hypothese ook). Wel daalde de insulineproductie, maar dat had dus niet het voorspelde effect van een toegenomen vetverbranding.
Deze uitkomsten zorgden voor onmin binnen NuSI. Taubes bekritiseerde de opzet van het onderzoek en het dieet dat de proefpersonen kregen. Het zou geen goede afspiegeling van het Amerikaanse dieet zijn, te weinig frisdrank. Attia vertrok als directeur. Het echtpaar Arnold draaide de subsidiekraan dicht.
Onomstreden
Einde NuSI? Nee, Taubes zoekt nieuwe geldschieters, schrijft Wired. Dat is heel begrijpelijk, want niet alles van zijn hypothese kan het raam uit. De voordelen van een laagkoolhydraat-hoogeiwitdieet voor diabetes type 2 patiënten zijn onomstreden. Daar werken de behandelaren van Keer diabetes om momenteel met succes mee. Iemand als Frank van Berkum heeft er al dertig jaar ervaring mee in zijn klinische praktijk. Low carb is een standaardbehandeling in elke diëtistenpraktijk.
Zelfs het nulresultaat van een ander onderzoek waar NuSI bij betrokken was, het eerder beschreven DIETFITS van de Stanford University, mag de pret niet drukken. De insuline-koolhydraathypothese mag dan door Hall c.s. verworpen zijn, het onderzoek heeft mooie dingen opgeleverd.
Maar de karavaan trekt verder. Het hersenonderzoek heeft de laatste jaren vleugels gekregen door de verbeterde en voor meer onderzoekers toegankelijker scantechnieken. Vooral de vraag wat er precies gebeurt in sommige gebieden van de hersenen na het eten van bepaald voedsel, is een interessante. Daaruit zou opgemaakt kunnen worden hoe het verzadigingsgevoel, de behoeftebevrediging en zelfs eventueel verslaving van en aan verschillende nutriënten in de hersenen tot stand komen.
Versterkend effect
Bekend is van de hersenscans dat lekker voedsel gebieden doet oplichten waar de signalen van beloning en gewenning ontstaan. Maar het was altijd moeilijk die signalen te kwantificeren. In een paper in het medische vakblad Cell Metabolism publiceerde een internationaal team van onderzoekers hun resultaten onder de titel ‘Supra-Additive Effects of Combining Fat and Carbohydrate on Food Reward’. Ze hadden een list verzonnen om dat ‘supra-additive effect’, het extra versterkende effect, te meten.
Ze lieten proefpersonen bieden op etenswaren, die opgedeeld waren in drie categorieën: vet (kaas, worst), koolhydraten (pasta, brood, snoep) en etenswaren met vet en koolhydraten (koekjes, taart). Via een strak geregeld veilingsysteem werd duidelijk dat de laatste categorie het best gewaardeerd werd. De proefpersonen vonden voeding met de combinatie van vet en koolhydraten het lekkerst.
Waarschuwen
Dat is misschien geen nieuwe uitkomst, maar de implicaties zijn groot. Zeker gekoppeld aan een tweede en echt nieuw inzicht, namelijk dat de proefpersonen wel de voedingswaarde (energiedichtheid) van vette producten wisten in te schatten, maar niet die van koolhydraten, met of zonder vet.
De laatste zin van de conclusie luidt: "Deze resultaten tonen aan dat een versterkend beloningssignaal, opgewekt door voedsel met zowel veel vet als koolhydraten, een mogelijk mechanisme is dat leidt tot overeten in een voedselomgeving, die rijk is aan bewerkt voedsel met veel vet en koolhydraten."
Dat is precies waar de insuline-koolhydraathypothese ons ook voor wilde waarschuwen.
NuSI “collapse” just published in @WIRED. NIH provided the timeline below documenting my participation and NuSI’s progressive infringement on the scientific integrity of the researchers only *after* preliminary results failed to support NuSI’s hypothesis. https://t.co/JvQnrlUsHq pic.twitter.com/u2NjbjXBNn
— Kevin Hall (@KevinH_PhD) June 18, 2018
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Beste Huib,
Ik heb met interesse je artikel gelezen en ik vond het helaas op vele punten vooral verwarrend.
1. "Low carb is een standaardbehandeling in elke diëtistenpraktijk"
Ik weet niet hoeveel diëtisten je kent, maar ik school ze bij, ben spreker in evenementen voor diëtisten en ik kan je verzekeren dat het geen standaardbehandeling is in elke diëtistenpraktijk. Je weet dat het experiment in Leende geleid heeft tot een groep die gemiddeld 7 kg aangekomen is, zoals we ook in de praktijk tegenkomen. Die mensen die aangekomen zijn, zijn er niet beter van geworden.
2. "De voordelen van een laagkoolhydraat-hoogeiwitdieet voor diabetes type 2 patiënten zijn onomstreden"
Er is geen enkel bewijs waaruit blijkt dat lowcarb diëten op lange termijn. Ook in een recent overzichtsartikel uit de groep van Hanno Pijl, wordt duidelijk gesteld dat lowcarb geen voordeel biedt op langer termijn. Er worden namelijk twee zaken verward met elkaar, namelijk gunstige bloedglucoseniveaus en verminderde insulineresistentie. Het vergelijk gaat op met een verstopte gootsteen. Lowcarb is het equivalent van de kraan dichtdraaien, maar dat zorgt er niet voor dat de gootsteen ontstopt wordt. De enige manier om de gootsteen ontstoppen is afslanken. Als je afslankt met lowcarb, dan is dat fantastisch, zo niet dan zul je iets anders moeten vinden. Er is niets magisch aan lowcarb.
Wij helpen diabetici al jaren van de medicatie af met veel of weinig koolhydraten. Het is ook zeer goed mogelijk om diabetes te behandelen met een hoog koolhydraten dieet (>70e%). Sterker nog, ik durf te beweren dat als je iemand alleen van de medicatie af kunt krijgen met alleen een low carb dieet, dat je dan gewoon incompetent bent en het begint met het bizarre idee dat het effect toe te schrijven is aan een enkel macronutriënten. Mensen van de medicatie afhelpen is overigens helemaal niet zo moeilijk. Mensen van de medicatie afhouden is het probleem. Op een of andere wijze is dat nog niet helemaal doorgedrongen bij de leefstijl newbies. Ook het DietFits onderzoek toont dat aan en dit mooie stuk van VOX, geeft daar duidelijk inzicht in.
3. "Einde NuSI? Nee, Taubes zoekt nieuwe geldschieters, schrijft Wired. Dat is heel begrijpelijk, want niet alles van zijn hypothese kan het raam uit.
Ik hoop dat ze geen geld krijgen. Als het Laura en John Arnold Foundation al geen geld meer wil geven, dan is dat veelzeggend. Ze zijn minstens net zo dogmatisch, maar hebben begrepen dat Taubes iemand is waar je je van zou moeten distantiëren, net als Attia dat al snel door had, ondanks zijn politiek correct nietszeggende verklaring voor zijn vertrek. Heb je de jaarverslagen gezien en een optelsom gemaakt van de salarissen? Die suggereren dat NuSI vooral in het leven is geroepen als inkomstenbron.
4. “Bekend is van de hersenscans dat lekker voedsel gebieden doet oplichten waar de signalen van beloning en gewenning ontstaan. “
Hoewel de voedselbeloningshypothese veel plausibeler is dan koolhydraat-insulinehypothese, is het duidelijk dat breinscans niet heel betrouwbaar zijn. Los daarvan laat neurobiologie zich niet gemakkelijk vertalen in psychologie (gedrag). Er zijn overigens onderzoeken waarin nalaxone is toegepast, een opioïdeblokker. Daaruit blijkt dat mensen eerder vet dan koolhydraten laten staan.
5. "Dat is precies waar de insuline-koolhydraathypothese ons ook voor wilde waarschuwen"
In welke versie wil deze hypothese ervoor waarschuwen. Taubes heeft zich altijd verzet tegen de voedselbeloningshypothese of bedoel je dat Taubes constant zijn antwoorden veranderd, zonder toe te geven dat hij de doelpalen verzet?
Het kan natuurlijk zijn dat ik het allemaal verkeerd begrepen hebt, maar ik zie geen enkele reden om Taubes of NuSI te verdedigen. De ambitie was een vorm van hallucinatie, de jaarverslagen suggereren donkere motieven, de druk die ze op de onderzoekers hebben uitgeoefend is veelzeggend en het selectief en ook verkeerd citeren door Taubes is bizar. Ik zie heel veel overeenkomsten met de wijze waarop Trump communiceert, alleen is Taubes minder 'straat'. Zo beweert Taubes in deze video dat tabak dodelijk is door de suikerbehandeling. Longkanker zou namelijk voor die behandeling (in 1915) niet bestaan, maar na de suikerbehandeling wel in 1955. Aangezien longkanker pas na het 60ste levensjaar wordt gediagnosticeerd en de gemiddelde levensverwachting in 1915 ongeveer 55 was, verklaart dat natuurlijk alles. De boeken van Taubes zijn een naadloze versmelting van fictie en feiten, verpakt in een leuk verhaal. Meer is het niet. Een kritische analyse van feitelijke onjuistheden tref je in dit artikel.
En toen mocht ik het weer uitzoeken ?
#1 Chi,
>> Je weet dat het experiment in Leende geleid heeft tot een groep die gemiddeld 7 kg aangekomen is, <<
Waar heb je dat gelezen? Mij was dit namelijk niet bekend, terwijl ik de FB-pagina van hun regelmatig bekijk.
#3 Sytske, presentatie Ancentral Health Symposium (zie opmerking Dennis op ander artikel)
Maar los daarvan, in elk onderzoek dat je tegenkomt. Er is geen enkele uitzondering. We moeten stoppen met het idee dat lowcarb iets magisch is.
Het werk van Chris Gardner is daarin nog het meest aansprekend. Hij zag geen verschillen in uitkomst tussen verschillende dieten, maar wel grote individuele verschillen. Hij heeft vervolgens getest op:
1. Een beperkt aantal genen (geen verschil)
2. Insulineresistentie (geen verschil)
3. Darmflora (geen verschil)
De enige consistent factor is of het voedselpatroon bij je past en dus vol kunt houden, wat je leef- en werkomgeving is en wie je vrienden zijn en of je lekker in je vel zit. De rest is van marginaal belang.
#4 Chi,
Oké. Maar zoals ik al eerdere heb aangegeven zijn de resultaten van Leende gekleurd, want lang niet iedereen doet mee aan de tussentijdse controles. Dit omdat deze controles ten laste van de eigen bijdrage gaan.
Voor de rest ben ik het eens met je reactie, want dat is precies mijn mening.