Het zou allemaal de schuld van vet zijn: de opkomst van hart- en vaatziekten vanaf de jaren 30, de obesitasepidemie vanaf de jaren 80 en de diabetes 2 golf vanaf de jaren 90. Vet heet nog steeds ongezond, ondanks zes redenen het tegendeel laten zien.
Kris Gunnars, een Amerikaanse voedingsdeskundige, zet op eat local grown zes redenen en grafieken op een rijtje die wat hem betreft aantonen dat een vetarm dieet geen goed idee is.
1. In Europa blijkt het risico op een hartaandoening het laagst in de landen waar mensen de meeste verzadigde vetten eten. Dat je eerder hart- en vaatziekten zou krijgen bij een dieet dat rijk is aan verzadigde vetten, noemt Gunnars een mythe (1).
2. Het begin van de obesitasepidemie in de VS blijkt vrijwel samen te vallen met het moment waarop dat de 'eet weinig vet'-voedingsrichtlijnen officieel uitkwamen: 1977. Vanaf dat moment gingen mensen vet mijden, en verschoof de balans naar eten met meer koolhydraten (suiker) (2).
3. Een dieet met veel vet maar weinig koolhydraten zorgt voor beduidend meer gewichtsverlies dan een vetarm dieet. Ook andere gezondheidsfactoren verbeteren bij een koolhydraatbeperkt dieet (3).
4. Welvaartsziekten - hart- en vaatziekten, overgewicht, diabetes - namen pas in de 20e eeuw epidemische vormen aan. Uit de volgende grafiek valt te lezen dat we in die tijd steeds meer plantaardige en transvetten zijn gaan eten, ter vervanging van boter en dierlijke vetten (4).
5. Mensen namen de voedingsrichtlijnen ter harte en minderden hun consumptie van rood vlees en volle zuivelproducten, ten gunste van mager wit vlees en magere zuivel. Het hield de obesitasepidemie niet tegen. Integendeel. Die kwam juist op in dezelfde tijd als deze verschuiving in eetgewoonten (5).
6. In "The Framingham Heart Study" neemt het aantal gevallen van hartaandoeningen toe naarmate mensen 'gezonde' boter vervangen door 'giftige margarine' (6).
Heeft Gunnars gelijk, of kan iedereen met een beetje googelen wel een plaatje of onderzoek vinden dat zijn gelijk bewijst?
(1) Data from: Hoenselaar R. Further response from Hoenselaar. British Journal of Nutrition, 2012.
(2) Source: National Center for Health Statistics (US). Health, United States, 2008: With Special Feature on the Health of Young Adults. Hyattsville (MD): National Center for Health Statistics (US); 2009 Mar. Chartbook.
(3) Source: Brehm BJ, et al. A randomized trial comparing a very low carbohydrate diet and a calorie-restricted low fat diet on body weight and cardiovascular risk factors in healthy women. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 2003.
(4) Source: Dr. Stephan Guyenet. The American Diet. 2012.
(5) Source: Hu FB, et al. Trends in the Incidence of Coronary Heart Disease and Changes in Diet and Lifestyle in Women. The New England Journal of Medicine, 2000.
(6) Source: Gillman MW, et al. Margarine intake and subsequent coronary heart disease in men. Epidemiology, 1997. Photo source: Whole Health Source.
Fotocredits: 'beurre', uitsnede, Michelle@TNS
Dit artikel afdrukken
1. In Europa blijkt het risico op een hartaandoening het laagst in de landen waar mensen de meeste verzadigde vetten eten. Dat je eerder hart- en vaatziekten zou krijgen bij een dieet dat rijk is aan verzadigde vetten, noemt Gunnars een mythe (1).
2. Het begin van de obesitasepidemie in de VS blijkt vrijwel samen te vallen met het moment waarop dat de 'eet weinig vet'-voedingsrichtlijnen officieel uitkwamen: 1977. Vanaf dat moment gingen mensen vet mijden, en verschoof de balans naar eten met meer koolhydraten (suiker) (2).
3. Een dieet met veel vet maar weinig koolhydraten zorgt voor beduidend meer gewichtsverlies dan een vetarm dieet. Ook andere gezondheidsfactoren verbeteren bij een koolhydraatbeperkt dieet (3).
4. Welvaartsziekten - hart- en vaatziekten, overgewicht, diabetes - namen pas in de 20e eeuw epidemische vormen aan. Uit de volgende grafiek valt te lezen dat we in die tijd steeds meer plantaardige en transvetten zijn gaan eten, ter vervanging van boter en dierlijke vetten (4).
5. Mensen namen de voedingsrichtlijnen ter harte en minderden hun consumptie van rood vlees en volle zuivelproducten, ten gunste van mager wit vlees en magere zuivel. Het hield de obesitasepidemie niet tegen. Integendeel. Die kwam juist op in dezelfde tijd als deze verschuiving in eetgewoonten (5).
6. In "The Framingham Heart Study" neemt het aantal gevallen van hartaandoeningen toe naarmate mensen 'gezonde' boter vervangen door 'giftige margarine' (6).
Heeft Gunnars gelijk, of kan iedereen met een beetje googelen wel een plaatje of onderzoek vinden dat zijn gelijk bewijst?
(1) Data from: Hoenselaar R. Further response from Hoenselaar. British Journal of Nutrition, 2012.
(2) Source: National Center for Health Statistics (US). Health, United States, 2008: With Special Feature on the Health of Young Adults. Hyattsville (MD): National Center for Health Statistics (US); 2009 Mar. Chartbook.
(3) Source: Brehm BJ, et al. A randomized trial comparing a very low carbohydrate diet and a calorie-restricted low fat diet on body weight and cardiovascular risk factors in healthy women. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 2003.
(4) Source: Dr. Stephan Guyenet. The American Diet. 2012.
(5) Source: Hu FB, et al. Trends in the Incidence of Coronary Heart Disease and Changes in Diet and Lifestyle in Women. The New England Journal of Medicine, 2000.
(6) Source: Gillman MW, et al. Margarine intake and subsequent coronary heart disease in men. Epidemiology, 1997. Photo source: Whole Health Source.
Fotocredits: 'beurre', uitsnede, Michelle@TNS
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Zo lust ik er nog wel een paar.
Wat dacht u bijvoorbeeld van de duidelijke relatie tussen de bijensterfte en het aantal te koop staande woningen, waarvan het begin samenvalt met het jaar dat Fidel Castro opgevolgd werd door zijn broer Raúl Castro als leider van Cuba, 2008?
Correlation does not imply causation.
Mag ik het boek "How to lie with statistics" van harte aanbevelen?
Selectief, maar wel de moeite waard om in te zien. Zou palmolie een rol spelen?
1. In het kader van zorgvuldige journalistiek (net zo nodig als zorgvuldige wetenschap): Kris Gunnars is een IJslander.
2. Kris Gunnars begrijpt heel goed dat correlatie geen causaliteit betekent (dat weet je als je meerdere stukken op zijn eigen blog leest). Het kan wel aanleiding zijn om verder (RCT) onderzoek te doen om causaliteit te bewijzen. Dat is gedaan voor hoog vet dieten. En zij werken beter dan de alternatieven, Zoals o.a.Kris en Andreas Eenfeldt hebben verzameld.
3. Mary Enig heeft de biochemische aspecten van vetten beschreven in "Know your fats" waarvan een verkorte versie beschikbaar is. Zij heeft een belangrijke rol in het onderzoek naar transvetten gespeeld en de gedeeltelijke uitbanning daarvan. Nog kortere samenvatting: vetten en oliën die ons al honderdduizenden jaren ter beschikking staan (dieren) of relatief eenvoudig te onttrekken zijn (avocado, olijf, kokosnoot) zijn essentieel voor de mens (en vooral zijn brein).
Guido, dank voor je correctie. Om het helemaal volledig te maken: Kris Gunnars is zelfs nog geen voedingsdeskundige te noemen want hij studeert medicijnen aan de Universiteit van Reykjavik. Wel verspreidt zijn invloed zich in het het Anglo-Amerikaanse taalgebied door zijn medewerking aan eat local grown.
Boter op je hoofd! De hele vetmythe is gebaseerd op (geselcteerde) correlaties helaas, met alle gevolgen van dien. Ik beveel van harte de BBC documentaire "man who made us fat" aan. Doe ik lekker (biologische) roomboter op mijn brood!