Meer dan een derde van alle volwassen Amerikanen is te zwaar of obees. Het is niet eenvoudig daar één oorzaak voor aan te wijzen. Dat is het gevolg van een complex van factoren die op elkaar inspelen, zoals eet- en leefstijl, omgevingsfactoren, genetische aanleg, stress en slaappatroon

Ook inkomen is geassocieerd met gewicht. Maar daar is iets bijzonders mee. Mannen en vrouwen blijken ongelijk. Hoe hoger het inkomen, des te dunner de vrouw. Bij mannen ligt dat precies andersom. Ook al is de associatie minder extreem, de meest verdienende mannen zijn niet de slankste. Dat schrijft The Atlantic.

Armoede en overgewicht: twee-eenheid voor meisjes en vrouwen
Recent onderzoek, verschenen in the Journal of Health and Social Behavior, keek vanuit de invalshoeken inkomen en geslacht naar de gegevens uit de Wisconsin Longitudinal Study. Deze database bevat gezondheids- en sociale gegevens van meer dan 10.000 mensen uit 1939. De onderzoekers keken naar de lange termijn impact van overgewicht.

Meisjes uit armere gezinnen bleken op 18-jarige leeftijd zwaarder te zijn dan hun rijke leeftijdsgenoten. Voor het gewicht van jongens maakte het gezinsinkomen niet uit. De dikke meisjes bleken minder te presteren op school dan hun dunne klasgenoten en sociaal minder geaccepteerd te worden. Dit patroon werd niet gevonden bij de jongens.
Op 54-jarige leeftijd bleken de vrouwen uit armere gezinnen bovendien een grotere kans te hebben op overgewicht, en waren dikke vrouwen vaker arm. Mannen lieten dit patroon niet zien.

Dun is aantrekkelijk
Volgens onderzoeksleider Tetyana Pudrovska zijn deze verschillen terug te voeren op onze perceptie van aantrekkelijkheid. Voor de meeste mensen zijn aantrekkelijke vrouwen: dunne vrouwen. En het stigma dat - al op de middelbare school - dikkere vrouwen aankleeft, leidt tot een heel scala aan psychologische en economische problemen. Het overgewicht ondermijnt het zelfbewustzijn van de meisjes, die mede daardoor minder 'meedoen' en mindere resultaten boeken. Dat vertaalt zich in een opleidingsachterstand, lagere lonen en minder promotiekansen.
Vrouwen met een BMI van gemiddeld 21,8 (de BMI van iemand met een normaal gewicht ligt tussen de 18.5 en 24,9) bleken in verhouding het meest te verdienen. Wederom ligt het voor mannen anders. Alleen de allerdiksten bevinden zich in de laagste salarisgroepen. De 'topmannen', met de dikste loonstrook, hebben over het algemeen maar een klein beetje meer kans op obesitas dan hun wat dunnere seksegenoten die lager op de sociaal-economische ladder staan.

Obesity Penalty geldt niet voor mannen
Dit Amerikaanse onderzoek lijkt eerder Duits onderzoek te bevestigen. Duitse gegevens laten zien dat er mannen geen last hebben van de zogenaamde obesity penality terwijl slank zijn zelfs in hun nadeel kan werken. De onderzoekers gingen zelfs zover te concluderen dat manlijk dik zijn in Duitsland nog altijd als een vorm van 'welvaren' lijkt te gelden.

Overgewicht leidt tot armoede en dat leidt tot verder overgewicht
De Amerikaanse onderzoekers concluderen: "Lichaamsgewicht en sociaal-economische status zijn tegelijkertijd antecedenten en gevolgen van elkaar via elkaar versterkende patronen van effecten." Anders gezegd: overgewicht leidt tot armoede en dat leidt weer tot overgewicht. Dat nog eens extra versterkt door de alom heersende opvattingen over de acceptatiegraad van het vrouwenlichaam. Met alle gevolgen van dien voor de vrouwen die daar niet aan voldoen. "Er is sprake van een vicieuze cirkel", zegt Pudrovska in The Atlantic. "De sociale achterstand, op jonge leeftijd, zet vooral bij vrouwen deze wederkerige keten in werking. Het is dus niet voldoende om individueel gedrag aan te pakken teneinde overgewicht te verminderen". Daarmee zijn we terug bij het begin van dit artikel: overgewicht is te wijten aan een complex van factoren.
Meer inzicht in de samenhang daarvan biedt mogelijk dan ook aanknopingspunten voor een aanpak die de context waarin mensen leven aanpakt.

Fotocredits: 'Obese', Marjan Lazarevski
Dit artikel afdrukken