2 min
De Nederlandse bodem is prima geschikt voor het verbouwen van wijn, constateren geologen van TNO in het Internationale Jaar van de Bodem. Je proeft 'm alleen niet in de wijn terug.
Tien jaar geleden was het oordeel over wijn van Nederlandse bodem nog overwegend negatief. "Te koud, te nat, te plat. Nederland is geen wijnland", oordeelde het Belgische Standaard Magazine indertijd. Dat voorbeeld haalt wijnschrijver Harold Hamersma aan in de inleiding bij het nieuwe boek Wijn van Nederlandse bodem.
De Nederlandse bodem
Een verrassend boek, in meerdere opzichten. De auteurs, Geert-Jan Vis, Denise Maljers en Stan Beurskens, hebben namelijk letterlijk de bodem als uitgangspunt genomen. Vis en Maljers zijn geologen, werkzaam bij TNO. Beurskens is oenoloog. Ze hebben, voor het eerst, diepgaand de invloed van bodem op de wijnbouw in Nederland onderzocht. Het boek biedt dan ook een helder en fascinerend inzicht in de Nederlandse bodem. Specifiek richtten ze zich op de relatie tussen de diverse grondsoorten en de smaak van wijnen. Hun conclusie: het effect van bodem op wijn is niet te proeven.
'Wat doet de bodem met de geur en smaak van wijn?'
De onderzoekers gingen grondig te werk. Ze wilden weten of er verschillen in smaak naar voren zouden komen als ze wijn maakten van de verschillende Nederlandse bodems, en zo ja, of ze zouden kunnen verklaren waardoor dat komt. Uiteraard realiseren ze zich dat behalve de ligging van de wijngaard ook het klimaat en het wijngaardbeheer van grote invloed zijn. Hun insteek was daarom: "Als we nou de vinificatie op exact dezelfde wijze doen en alleen de bodem variëren bij gebruik van hetzelfde druivenras, wat doet dat dan met de geur en smaak van wijn?"
Ze selecteerden 10 wijngaarden met verschillende bodems, 5 in Zuid-Limburg en 5 in de Achterhoek. Wijngaarden op kalksteen, löss, zandgrond en lemige, kleiïge en zandige rivierafzettingen. In oktober 2014 oogstten ze druiven van 2 in Nederland geteelde druivenrassen, de Auxerrois en Johanniter. In de wijnkelder van Stan Beurskens (St. Martinus) maakten ze er onder exact dezelfde en gecontroleerde omstandigheden wijn van. In een extra experiment maakten ze van een derde druivensoort, Souvignier Gris uit één en dezelfde wijngaard, bovendien drie keer wijn, steeds met een andere gist.
Wetenschappelijk vaststellen geur- en smaakkarakteristieken
Voor de wetenschappelijke onderbouwing van het experiment schakelden de onderzoekers het wijnlaboratorium DLR Neustadt in. Dit laboratorium is gespecialiseerd in het vaststellen van geur- en smaakkarakteristieken en werkt met proefpersonen met gekalibreerde en dus objectieve smaakwaarnemingen.
Na al deze zorgvuldige voorbereidingen was het resultaat ontnuchterend. Het effect van bodem op de wijn is niet te proeven. De rijpheid van de gebruikte druiven en vooral de gebruikte gisten hebben een veel grotere invloed.
Fotocredits: uitsnede, Wijn van Nederlandse bodem, Marco Paone
Dit artikel afdrukken
De Nederlandse bodem
Een verrassend boek, in meerdere opzichten. De auteurs, Geert-Jan Vis, Denise Maljers en Stan Beurskens, hebben namelijk letterlijk de bodem als uitgangspunt genomen. Vis en Maljers zijn geologen, werkzaam bij TNO. Beurskens is oenoloog. Ze hebben, voor het eerst, diepgaand de invloed van bodem op de wijnbouw in Nederland onderzocht. Het boek biedt dan ook een helder en fascinerend inzicht in de Nederlandse bodem. Specifiek richtten ze zich op de relatie tussen de diverse grondsoorten en de smaak van wijnen. Hun conclusie: het effect van bodem op wijn is niet te proeven.
'Wat doet de bodem met de geur en smaak van wijn?'
De onderzoekers gingen grondig te werk. Ze wilden weten of er verschillen in smaak naar voren zouden komen als ze wijn maakten van de verschillende Nederlandse bodems, en zo ja, of ze zouden kunnen verklaren waardoor dat komt. Uiteraard realiseren ze zich dat behalve de ligging van de wijngaard ook het klimaat en het wijngaardbeheer van grote invloed zijn. Hun insteek was daarom: "Als we nou de vinificatie op exact dezelfde wijze doen en alleen de bodem variëren bij gebruik van hetzelfde druivenras, wat doet dat dan met de geur en smaak van wijn?"
Ze selecteerden 10 wijngaarden met verschillende bodems, 5 in Zuid-Limburg en 5 in de Achterhoek. Wijngaarden op kalksteen, löss, zandgrond en lemige, kleiïge en zandige rivierafzettingen. In oktober 2014 oogstten ze druiven van 2 in Nederland geteelde druivenrassen, de Auxerrois en Johanniter. In de wijnkelder van Stan Beurskens (St. Martinus) maakten ze er onder exact dezelfde en gecontroleerde omstandigheden wijn van. In een extra experiment maakten ze van een derde druivensoort, Souvignier Gris uit één en dezelfde wijngaard, bovendien drie keer wijn, steeds met een andere gist.
Wetenschappelijk vaststellen geur- en smaakkarakteristieken
Voor de wetenschappelijke onderbouwing van het experiment schakelden de onderzoekers het wijnlaboratorium DLR Neustadt in. Dit laboratorium is gespecialiseerd in het vaststellen van geur- en smaakkarakteristieken en werkt met proefpersonen met gekalibreerde en dus objectieve smaakwaarnemingen.
Na al deze zorgvuldige voorbereidingen was het resultaat ontnuchterend. Het effect van bodem op de wijn is niet te proeven. De rijpheid van de gebruikte druiven en vooral de gebruikte gisten hebben een veel grotere invloed.
De wijngaard behelst zo veel factoren dat je de individuele aspecten ervan niet kunt isolerenDe auteurs besluiten: "Als we terroir zien als het samenspel van geologie, bodem, (micro)klimaat, druivenras, wijngaardbeheer en vinificatie, dan kunnen we stellen dat terroir een rol speelt in onze resultaten. Wijnmaken is complex en afhankelijk van vele keuzes. De wijngaard behelst zo veel factoren dat je de individuele aspecten ervan niet kunt isoleren. Om dat te bestuderen heb je echt een groot opgezet meerjarig onderzoek nodig."
Fotocredits: uitsnede, Wijn van Nederlandse bodem, Marco Paone
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
_480_289_84_s_c1.jpg)
_(weic2304a)_480_289_84_s_c1.jpeg)
@Dirk. Volgens mij de Monarch. Stan maakt van de Monarch druif een perfecte wijn die uitstekend smaakt bij wild en stoof. Klassieke druif vs. resistente druif is wel een schisma binnen de nl wijnbouw. In Limburg maken Thorn, Fromberg en Apostelhoeve ook prachtige wijnen van klassieke druiven. Wat noordelijker zie je inderdaad meer de Regent en Rondo op komen. Regent van de Achterhoekse Wijnbouwers is gewoon echt een goede wijn.
Maar je hebt wel gelijk dat twee graadjes extra geen kwaad kan, want het aanbod goede wijn in Nederland is over het algemeen wit. Rood is een stuk moeilijker hier.
@Johan: dan miechelt het daar van de wijngaarden, want het gaat om gaard ''Vinnova'', zie #2, ik vrees dat de nieuwe wijngaardeniers niet mee naar Parijs gelopen zijn, want hebben er, net als die van aan de Loire, de Moesel en in de Champagne, alle belang bij dat het nog eens 2 graadjes warmer wordt, het klimaat dat Bordeaux nu heeft, wel de wijnstokken aanpassen dan heren, de stokken die jullie nu in NL hebben (al die gekke op klimaat veredelde variëteiten, Johanniter, Solaris, Regent enzo) kunnen dan naar Denemarken en Zuid Zweden, gouden tijden voor de wijngaardeniers, met echte klassieke wijnstokken, die terroirs volgen wel! Mooie blauwe druif aan die stokken van Stan trouwens Johan, en mooi kort gras ertussen, Regent??
Dirk, als ik het zo zie dan is het de Wijngaard St Martinus van Stan Beurskens die ook in het artikel genoemd wordt. Dan heb je het inderdaad over Zuid Limburg. Als je in zijn wijngaard Villare struikelt rol je zo de grens over en lig je in Belgie
@Hans: bedankt, alweer huiswerk en goede raad (op)gekregen, ik doe mijn best! En weet nu zelfs van Cecile het dorpje waar en naam vd wijngaard! Ik schrok nogal van dat kale landschap, in een polder is dat charmant, maar in heuvelig land? Een kruisbeeld of mariakapelletje met flankerende lindebomen bij wegsplitsing zou niet misstaan, maar dan ergens buiten het frame van produktief land natuurlijk! Voor de jagerman lijkt me dit wel weer vrij onproduktief land, op wat spreeuwen na die van de druiven komen snoepen?.
Leuk stuk. Ga het boek zeker aanschaffen. Ben wel benieuwd, want ik heb ondertussen zelf heel wat Nederwijnen geproefd (natuurlijk ook in ons assortiment verkrijgbaar), maar los van de bodem zijn de smaakverschillen best groot