'Vet en ziltig'
De lekker vette en ziltige nieuwe haring mag zich verheugen in wereldwijde bekendheid. Vlaggetjesdag en de veiling van het eerste vaatje zijn ikonen van de Nederlandse visserij. Drijvende kracht achter het jaarlijkse pr-festijn is het Visbureau, dat een berg aan promotiemateriaal weet te koppelen aan een zeker chauvinisme: "Al wordt de haring dan al jaren niet meer voor de Nederlandse kust gevangen, 'Hollandse nieuwe' appelleert nog steeds aan een gevoel van nationale trots", aldus de krant.
De natuur lacht de bureaucraten uitWat kanttekeningen zijn gepast. De opening van het haringseizoen wordt al ver van tevoren vastgesteld. Als de natuur niet mee zit, levert dat een probleem op. Bij een koud en weinig zonnig voorjaar groeit het plankton in het zeewater maar langzaam. De haring kan zich dan niet snel vet eten en is bij de geplande seizoensopening nog niet vet genoeg. Om Hollandse nieuwe te mogen heten, moet de haring immers minimaal 16% vet bevatten. Keer op keer ging het de afgelopen jaren fout, omdat de haring niet deed wat in de kantoren in Rijswijk in november was besloten. De natuur lacht de bureaucraten uit.
De spanning langzaam opvoeren en van Vlaggetjesdag dat de optimale maatjesharingdag maken'Optimaal vet'
Visboeren zitten niet te wachten op al dat gedoe rond de Hollandse nieuwe. Al het promotiemateriaal, de vlaggetjes, posters en spandoeken, moeten ze bij het Visbureau inkopen. En dat voor een Hollandse nieuwe die mogelijk nog niet eens de lekkerste haring is. Haring is tegenwoordig het hele jaar door prima. Voor optimale kwaliteit van de nieuwe haring is het in sommige seizoenen beter nog een paar weken tot een maand te wachten. Ongeveer een maand na de opening van het seizoen, in juli, bereikt de vis vaak pas zijn optimale vetheid. Dat kan tot wel boven de 20% oplopen. Daarna gaat de vis snel kuit schieten, en loopt het vetgehalte terug, de haring stopt het in haar eitjes.
Spanning opvoeren naar piekmoment
Het Visbureau zou de komst van de nieuwe haring niet moeten plannen, maar een feestje maken van het toeleven naar het moment dat de haring echt top is. De spanning langzaam opvoeren en van Vlaggetjesdag dat de optimale maatjesharingdag maken. Dan wordt het voor vishandel én consument weer bijzonder om juist die haring te willen hebben. Zo moeilijk is het niet: de haring is vet, vet genoeg, of op z'n vetst. Is ie nog niet goed? Dan laat je ze toch gewoon nog even doorzwemmen? En valt de hele jaargang tegen omdat het te koud blijft? Dan neem je je verlies en geef je toe dat, net als bij een topwijn wel eens gebeurt, het gewoon geen goed haringjaar is. Volgend jaar beter.
Op 10 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Maar dan alleen de echte bakbokkum Folkert. Die uit Volendam of door Volendammers of anderen op de Volendamse manier bereidt. Alvorens ’ie de pan in mag eerst even roken. Dan krullen ze zo mooi om in het vet en zijn veel lekkerder en minder vet. Inclusief vel en knapperig staartje. Trouwens: gebakken bokkum is lang niet meer in iedere viszaak te koop. Overgenomen door de cleane Lekkerbek & Kibbeling.
De lekkerste haring blijft voor mij de "bakbukkum".
In reactie op "de methodologisch perfide haringtest van het Algemeen Dagblad" organiseerde het Leidsch Dagblad voor de derde keer de Haring Smaaktest. In onderstaand persbericht is de uitslag te lezen:
De LD Haring Smaaktest is gewonnen door de Stevenshof Visspecialist. Deze viszaak won de derde Haring Smaaktest, gehouden in Villa Beukenhof in Oegstgeest, met overmacht. Het bedrijf scoorde 29 van de maximaal 33 te behalen punten. Op de tweede plaats eindigde de Spakenburgse visspecialist Bertus Bos uit Leiderdorp. De derde plaats was weggelegd voor Vis & Zo uit Katwijk. De Stevenshof visspecialist is de eerste in Leiden gevestigde vishandel die de hoofdprijs in de wacht sleept. Eerder ging de LD Haring trofee naar Leiderdorp en Katwijk.
Opvallend vonden organisatoren Marcus Rooijakkers en Bob Goulooze de relatief hoge klassering van de eerste deelnemende supermarkt Jumbo. De bedrijfsleider, Peter de Jong meent dat het geen vijf jaar duurt voordat ‘supermarkt haring’ kwalitatief even goed is als vers schoongemaakte haring. Goulooze: “Ik vind het wel getuigen van geloof in eigen kracht, als je het als algemene supermarkt durft op te nemen tegen visspecialisten. Jumbo’s klassering in de middenmoot heeft mij dan ook aangenaam verrast.”
Om de eerlijke en onpartijdige aanpak te garanderen hield Ernst van Win van De Clercq Advocaten en Notarissen toezicht op het correcte verloop van deze ‘blind uitgevoerde’ smaaktest. Elf Prominente Proevers testten de aangeleverde haring van visleveranciers uit De Leidse regio. De Burgemeester van Oegstgeest, Emile Jaensch reikte de Haring Trofee uit aan Tim Hoek van het nog ‘jonge’ visbedrijf in de Stevenshof. Naast de burgemeester bestond het team prominente Proevers uit: Ton Kohlbeck oud directeur Libertas, Esther Overweter, directeur jeugdgevangenis Teylingereind, Har Meijer, huisarts en publicist, Binnert-Jan Glastra, journalist bij het Leidsch Dagblad, Gerda Schukking van ‘Leven’, Maurice Braspenning, beeldend kunstenaar, Arjen Pels Rijcken, museaal projectontwikkelaar, Erwin Rozendal, Villa Beukenhof, Juliette Gilissen, raadslid in Leiden en Matthijs Huizing, voormalig Tweede Kamerlid.
Aanvulling. Het moet Noordzeeharing zijn. Het is geprobeerd. Haring rijpen van Ierse haring en van haring hoger dan waar het water nog Noordzee heet.
Het wilde niet worden wat wij Hollandse Nieuwe noemen.
Theo Jonkhart, Hollandse Nieuwe is uniek. Niet wie de haring vangt, niet wie in de verwerkende industrietjes werkt, veel Poolse vrouwen, maakt uit, maar de wijze van verwerken. Het is een betrekkelijk klein product. Er wordt heel veel meer haring gevangen dan het beetje dat maatjesharing mag worden.
De inkopers in Denemarken, Noorwegen en Schotland zijn Hollanders. Ze kunnen het niet overlaten aan anderen. Daarna, wat met de haring gebeurt, gaat niet zonder Katwijkers en lui uit IJmuiden en Scheveningen die het proces controleren. Op één uitzondering na, een Nederlands sprekende Zweed die in Skagen, kop van Denemarken, Hollandse Nieuwe maakt die door het Algemeen Dagblad tot de top gerekend wordt.
Alleen in de allereerste weken van de vangst is aan nieuwe haring, ook supermarktharing, iets te proeven dat opa's en oma's groen noemen (herinnering aan mooie tijden). Daarna is de haring, zo goed als hij was, ingevroren, het jaarrond eender van smaak. Slechte haring blijft slecht, puike haring blijft puik.