De AIOOC, georganiseerd vanuit de stichting Olijfolie Nederland, heeft namelijk als doel de betere olijfoliën op de kaart te zetten in Nederland. Het is de enige internationale olijfoliecompetitie in Nederland. Gedurende 3 dagen beoordeelt een expertjury van ervaren olijfolieproevers 104 olijfoliën uit 17 verschillende landen. De olijfoliën kunnen een bronzen, zilveren, gouden of platina medaille winnen. Afgelopen jaar was Foodlog aanwezig bij de testdagen van deze jury.
Chef's tasting
De beste 4 olijfoliën uit de categorieën delicaat, medium en intens worden daarna aan het oordeel van 4 topchefs onderworpen. Ook de chefs kiezen hun favorieten. Dit jaar waren we aanwezig bij de ‘Chef’s tasting’. “Die vind ik zó belangrijk” zegt Christiaans. “De dynamiek tussen de expert proevers en de dynamiek tussen de chefs is zo anders. Dat is een totaal andere beleving. De chefs maken echt de vertaalslag van de theorie naar de praktijk. Dat is een heel essentieel onderdeel van het geheel.”
De chefjury bestaat uit tv-kok en juryvoorzitter Alain Caron, Raoul Lambour, chef van restaurant David’s in Hilversum, Jeroen van Spall, chef van hotelrestaurant ‘The Lobby’ in Amsterdam en Joost de Vos, docent en chef aan Hotelschool The Hague in Amsterdam, waar de AIOOC plaatsvindt.
De chefs proeven de olijfoliën blind. Ze weten alleen of de olijfolie in de categorie delicaat, medium of intens valt.
Hij heeft weinig geur en aroma, wel een beetje grassig
De chefs proeven anders dan de experts. Ze schrijven na het proeven hun oordeel op papieren formulieren. Na iedere olie is er een briefing waarin ze aan elkaar uitleggen welk cijfer ze de olie hebben gegeven en waar ze de olie goed bij vinden passen. “Deze olie vind ik goed passen bij Oosterse gerechten. Hij heeft weinig geur en aroma, wel een beetje grassig.” “Bij mij kwam focaccia ineens omhoog.” Zomaar een paar zinnen uit zo’n briefing. “Dat overleg wilde ik ook juist”, zegt Christiaans. “Die herkenning die de chefs bij elkaar kunnen vinden, is belangrijk.”
Chef aan het woord
Chef Raoul Lammers benadrukt dat olijfolie proeven echt een vak apart is. “Ik moet er niet aan denken om 104 olijfoliën te proeven in 3 dagen. Twaalf oliën in 1 middag vond ik wel genoeg. Ik probeer te kijken naar het karakter van de olie en dan te bedenken welk product of welk ingrediënt daar dan goed bijpast. Dat was soms goed nadenken. Bij een aantal oliën was bijvoorbeeld ook de geur heel anders dan de smaak, dat verraste me dan.” De chefs waren het ook niet altijd met elkaar eens. “In iedere categorie was er wel 1 olie die heel uitgesproken was en daar reageerden we allemaal heel anders op. De één vond hem heerlijk, de ander verschrikkelijk.”
Als kok kan het een uitdaging zijn om de goede olijfolie te vinden
Ook in zijn restaurant gebruikt Lammers verschillende oliën. “Voor de warme bereidingen gebruik ik met name een middenklasse olijfolie, voor de koudere bereidingen gebruik ik oliën met iets meer body. Olijfolie moet namelijk een gerecht complementeren.” Als kok kan het een uitdaging zijn om de goede olijfolie te vinden: “De consument zegt vaak meer te willen betalen voor een olijfolie van een verantwoordelijke afkomst en goede kwaliteit, maar in de praktijk wordt hij toch vaak afgeschrikt door de prijs. Daarom moet je als kok een goede afweging maken tussen prijs en kwaliteit van de olijfolie in je gerechten.”
Lammers denkt niet dat hij vandaag een olijfolie heeft geproefd die hij zelf in zijn restaurant gebruikt: “Ik denk dat in deze competitie met name de olijfoliën meedoen die zich wat meer op de markt willen zetten. De bekendere namen hebben dat niet meer zo nodig.”
Een belangrijk thema deze editie was het internationale karakter. Dit jaar deden er 104 olijfoliën mee uit 17 verschillende landen. Vorig jaar waren dat er nog maar 83 uit 13 verschillende landen. Opvallend is dat er onder de inzendingen dit jaar meer olijfoliën uit niet ‘traditionele’ landen zijn, zoals Japan, Zuid-Afrika en de Verenigde Staten. Daar wordt olijfolie produceren ‘booming business’. In de ‘traditionele’ landen in Zuid-Europa is dit jaar sprake van mislukte oogsten door de droogte. “Er zijn zelfs boeren uit traditionele landen die niets hebben ingezonden, omdat ze hun eigen kwaliteit niet goed genoeg vonden dit jaar” zegt Christiaans.
De kans dat dit scenario zich komend jaar opnieuw voordoet is groot, zei Reuters al in maart toen de warme maand april nog moest komen. Spanje kampt dit jaar opnieuw met veel droogte. Omdat ongeveer 50% van de jaarlijkse olijfolieproductie uit Spanje komt, is de olijfolieprijs zeer afhankelijk van het land. De consument zal met zekerheid flink meer gaan betalen voor olijfolie.
De niet-traditionele landen hebben nog een extra voordeel volgens panelleider van de expertjury Müle Nebioglu. “Traditie is niet altijd goed. De boeren in traditionele landen gebruiken vaak heel oude technieken die niet altijd even efficiënt zijn. De nieuwe landen kunnen nieuwere technieken uitproberen die veel efficiënter werken.”
Of consumenten bereid zijn om olijfolie uit Japan te kopen, daar zijn Christiaans en Nebioglu nog niet over uit. “Hopelijk zijn er genoeg mensen nieuwsgierig om dit soort olijfoliën te proberen en kunnen wij als AIOOC hierbij helpen. Want de olijfoliën uit deze onverwachte landen zijn namelijk echt heel goed!” Toch blijft de olijfolie uit Italië favoriet voor Nebioglu: “Maar misschien komt dat ook omdat ik in Italië ben opgeleid.”
De producenten die met hun olie een bronzen, zilveren of gouden medaille verdienen van zowel de expertjury als die van de chefs zullen net als vorig jaar op 1 juni hun certificaten in ontvangst kunnen nemen. Voor de overall-winnaar in iedere categorie is er 1 platinum medialle.
Tot dan blijft het spannend: zijn de expertjury en de chefs het met elkaars oordelen eens én hoe scoren de ‘niet-traditionele’ landen?
Tijdens de Award Ceremonie op 1 juni 2023 zijn in totaal zijn 70 medailles uitgereikt, 5 bronzen, 20 zilveren, 42 gouden en 3 platina medailles. Ook de chefs hebben 3 Chefs' Awards toegekend.
De platina winnaars, gekozen door de experts, waren:
- Categorie delicaat: Erede, Azienda Agricola Francesco Pepe, Italië
- Categorie medium: "LO SMERALDO", Macchia Verde Bio, Italië
- Categorie intens: OLIO GIANECCHIA extravergine di oliva DOP Collina di Brindisi, Azienda Agricola Valentini Ambrogio, Italië
Opvallend is dat alle platina winnaars uit Italië komen. De Italiaanse claim van ‘de beste olijfolie’ komt dus niet helemaal uit de lucht vallen.
De winnende oliën bij de chef jury waren:
- Categorie delicaat: MINTZAS, Mintzas Products, Griekenland. De experts gaven deze olie een zilveren medaille
- Categorie medium: "LO SMERALDO", Macchia Verde Bio, Italië. Deze olijfolie won de platinum medaille bij de experts.
- Categorie intens: OLEA PRILIS, Società Agricola Swiss Olives S.S., Italië. Van de experts kreeg deze olie een gouden medaille
De producenten van “Lo Smeraldo” die zowel een platinum award als een chefs award heeft gekregen, kunnen tevreden terugkijken op de tweede editie van de AIOOC. Hun producten zijn via het internet te koop: Drie flessen “Lo Smeraldo” van 500 ml kosten €51,00.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Ook dit jaar werd er weer een Amsterdam International Olive Oil Competition gehouden. Gisteren kregen de winnende producenten hun awards uitgereikt uit handen van de Ambassadeurs van Italië, Tunesië, Kroatië en Turkije, voorzitter van de chefsjury Alain Caron, de sponsoren Gastvrij Rotterdam en de Hotelschool The Hague Amsterdam en de panelleider.
Tijdens de ceremonie zijn in totaal 64 medialles uitgereikt, 6 bronzen, 18 zilveren, 28 gouden en 12 platina medailles. Ook de chefs hebben 3 Chef's Awards toegekend.
De winnende oliën bij de chef jury waren:
- Categorie delicaat: "Erede", Francesco Pepe, Italië. Vorig jaar een platinum winnaar bij de experts.
- Categorie medium: "Monovarietale Leccio Del Corno", azienda agricola Solaia, Italië. Van de experts kreeg deze olie een platinum medaille.
- Categorie intens: Venta del Barón, Muela-Olives S.L, Spanje. Van de experts kreeg deze olie een gouden medialle.
De producenten van “Monovarietale Leccio Del Corno” die zowel een platinum award als een chefs award heeft gekregen, kunnen tevreden terugkijken op de derde editie van de AIOOC.