In een intieme setting met een dertigtal deelnemers zetten we de toon. In de 18 jaar van ons bestaan heeft Foodlog altijd voor de troepen uit gelopen. Toen de kranten bijvoorbeeld 10 jaar geleden nog niet wisten dat je stikstof met een N schrijft, ging het daar op Foodlog al over. Toen we 18 jaar geleden startten, waren voeding, boeren en gezondheid in de media onderbelicht. Inmiddels schrijft Jan en alleman over verduurzaming, voedselbossen, piekbelasters en de vraag of aspartaam en glyfosaat onveilig zijn en weet iedereen dat vet niet zo ongezond is als de campagne 'let op vet' van het Voedingscentrum ooit suggereerde.

Nu voorspellen we: gezond eten, een gezonde leefstijl en preventie zullen de komende jaren centraal staan in het politieke en maatschappelijke debat. De politiek zal maatregelen willen nemen, zoals die ook tegen kool- en stikstof zijn bedacht. Maar gaan ze werken? Ook met kool- en stikstof wil het allemaal niet zo vlotten vanwege gevestigde belangen en het feit dat mensen helemaal niet zo'n behoefte hebben om hun leven drastisch te veranderen. Wat zijn de barrières?

It takes a village to raise a child
Op die vraag heeft Jan Dekker een uitgesproken antwoord. Dekker, de bevlogen mediamind achter Telekids (nog uit de vorige eeuw), Live & Cooking (met Unilever), 24Kitchen (uiteindelijk met Fox) en FoodFirst (met Albert Heijn), kwam er met horten en stoten achter dat een ideële insteek voor preventie en gezonde leefstijl bij grote bedrijven steevast vastliep op die aloude vraag: wat verdienen we eraan?

Dekker kiest daarom voor 'zelf doen'. Op zijn 68ste stort hij zich in een nieuw avontuur: Horizon. Dekker voorziet een bijzonder gebouw, midden in Nederland, waar bijvoorbeeld darmkankerpatiënten of vrouwen met borstkanker terecht kunnen voor een integrale aanpak rondom hun leefstijlvragen. De beste kennis wordt daar verzameld om samen iets nieuws te maken. Gewoon, zegt Dekker, als een 'warm bad', een gemeenschap die vanuit het principe 'it takes a village to raise a child' alle aspecten van zo'n kanker aanbiedt, en waaruit de patiënt kan kiezen wat bij hem of haar past.

Dan gebeurt er iets onverwachts. Er is weerstand. Van 'mij niet bellen voor je praatgroep' tot 'ik laat mij mijn wijntje niet afnemen'. De passie van Dekker roept eerder irritatie dan enthousiasme op. In het gesprek probeert onze hoofdredacteur en moderator af te pellen waar dat vandaan komt. Voor een deel blijkt dat samen te hangen met het gevoel dat bij de aanwezigen leeft dat gezond eten en leven zo ongeveer een kerk is waar je je eerst toe moet bekeren voor je mee mag en kunt doen. Gedragsverandering houdt voor velen in dat ze iets moeten laten, dat hen iets 'afgenomen' wordt.

Heeft de Nederlander daar echt geen zin in? Lukt het niet een gezonde leefstijl van de grond te krijgen omdat we iets moeten laten en ervaren we dat als een persoonlijke aanval of inperking van onze vrijheid? Het zijn intrigerende vragen, waar Foodlog de komende jaren verder mee aan de slag gaat. Wat levert dat politiek op?



Als we samen vinden dat er iets misgaat, moet je gewoon samen proberen nieuwe spelregels op te stellen die later gewoontes zullen worden
Gezondheidsminister Ernst Kuiper stelt voor bedrijven die de gezondheid in gevaar brengen extra te belasten. Het balletje dat hij op de stip legde, wordt vooralsnog geen wet ("een wetsvoorstel komt er niet, dit is een visie voor de toekomst, daarbij zijn we ook demissionair nu. Deze oproep is voor de langere termijn. Je moet producenten stimuleren om gezonde producten te maken en veilig en gezond te werken," zegt Kuiper in het Parool). Oké, is dan de volgende vraag: wat kunnen bedrijven, burgers en bestuurders dan samen wél aan positiefs voor elkaar krijgen?

Onze hoofdredacteur houdt van oude wijzen en zei iets over Aristoteles. Waar het op neer kwam was dit: als we samen vinden dat er iets misgaat, moet je gewoon samen proberen nieuwe spelregels op te stellen die later gewoontes zullen worden. Samenlevingen zoals we die kennen ontstonden als een historisch proces. Nu moeten we ze bewust maken als we ze willen veranderen. Als je dat samen doet, bekijkt de ander je niet als een dominee of pastoor maar als een gelijke waarmee zij en hij al dan niet binair iets zinvols en leuks voor elkaar kan krijgen.

Daarover bleven de aanwezigen nog lang napraten, onder het genot van de niet alleen vegan borrelhapjes en zelfs drank met alcohol. Vanavond vindt in Utrecht de tweede Masterminds Meeting van Horizon plaats. Je gaat er vast nog meer over horen, want we denken mee met die meesters om het dicht bij iedereen te houden.
Dit artikel afdrukken