Waarom worden octrooien aangevraagd op plantmateriaal en wat heeft dit voor gevolgen? Op woensdag 4 maart heeft het televisieprogramma Zembla een aflevering uitgezonden over groenteveredeling en octrooien. Ook de NOS heeft in het journaal aandacht besteed aan dit onderwerp. De boodschap van de uitzending is dat octrooien op planteigenschappen de plantenveredeling belemmeren en vooral ten goede komen van een aantal grote bedrijven.
Belemmering van innovatie in de plantenveredeling
De uitzending van Zembla heeft hiermee een actueel en maatschappelijk belangrijk onderwerp te pakken. Plantenveredelaars zijn continu bezig met het ontwikkelen van nieuwe innovatieve plantenrassen die resistent zijn tegen nieuwe ziektes, aangepast zijn aan veranderende klimatologische omstandigheden en aan de wensen van de consument voldoen. Toegang tot plantmateriaal is essentieel voor verdere innovatie. Het probleem is echter dat octrooien op planten deze toegang kunnen blokkeren. Feit is dat de octrooiwetgeving deze ruimte momenteel biedt. Hierdoor is in de sterk concurrerende markt een systeem gecreëerd waarin steeds meer bedrijven zich genoodzaakt zien vaker octrooien aan te vragen.
Minder keuze voor boer en tuinder
Verminderde toegang tot al het beschikbare plantmateriaal betekent dat een veredelaar veel minder mogelijkheden heeft om betere plantenrassen te ontwikkelen. Gevolg hiervan is een mogelijke afname van het aantal veredelingsbedrijven en een verschraling in het aanbod van nieuwe plantenrassen. Hierdoor hebben boeren en tuinders minder keuze aan geschikte rassen die aangepast zijn aan hun specifieke teelt.
Vrij gebruik van geoctrooieerd plantmateriaal voor verdere innovatie
Staatssecretaris Dijksma stelt dat zij verdergaande wijzigingen ten gunste van kwekers wil doorvoeren in Europese regelgeving. Daarvoor wil zij het Nederlands voorzitterschap van de Europese Unie in 2016 gebruiken. Plantum ondersteunt haar in dit initiatief. Dit moet de balans herstellen tussen het beschermen en stimuleren van innovatie in de plantenveredeling.
Politisering van het vraagstuk
De conclusie van Plantum is duidelijk: de wetgever moet de wet aanpassen om ongewenst octrooi-gedrag niet verder te stimuleren. Daarmee halen de Nederlandse veredelaars - die een groot belang in de wereldmarkt hebben - het onderwerp van het bord van onder meer Monsanto en leggen ze het bij de politiek neer. Die maakt immers de wet.
Fotocredits: Plantum
Op 2 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Deze draad is een beetje stilgevallen door de overgang van de site. Tijd dus om het weer op te pakken! Belangstellenden moeten het verhaal lezen van Arie van den Berg
Gelukkig is Bionext een officiële petitie gestart. Dus iedereen die een gezond tegenwicht wil bieden tegen deze zorgwekkende ontwikkelingen van patenten op natuurlijk eigenschappen van (groente)zaden, kijk op deze site.
Op Twitter is deze actie te verspreiden onder #hartvoorbiodiversiteit en @bionexttweets. Ik roep iedereen op zo veel mogelijk deze petitie te verspreiden.
De site van Bionext zelf geeft nog meer informatie.
Ben al de halve dag aan het rondtwitteren, kan het niet laten. Nu nog even een half uurtje administratie doen.
Hopelijk zijn hier ook veel mensen die het stokje even overnemen!
Afgelopen vrijdag op werkbezoek geweest bij Bejo-zaden in Kessel, nog steeds een familiebedrijf, inmiddels wereldwijd actief. In de Kesselse vestiging concentreert het bedrijf zich op de doorontwikkeling van asperge- en preiplanten (door natuurlijke selectie, een jarenlang proces). Wat ik van de uiteenzetting begreep, is dat het kwekersrecht een nieuw ontwikkeld ras beschermt, maar dat de kwekersvrijstelling verdere doorontwikkeling toestaat voor andere zadenproducenten. Patenten blokkeren deze ontwikkeling, omdat een door een patent beschermd ras niet door derden mag worden gebruikt voor verdere veredeling. Patent aanvragen is omslachtig en duur en Bejo is sterk gekant tegen deze mogelijkheid.
Hoe dan ook, ik heb Maurce Deben van Bejo gevraagd zich hier in de discussie te mengen. Komt er weer wat praktijkexpertise in de draad -:)
Dennis, #13, "De vraag is dan echter wel hoe je investeringen van jarenlang onderzoek beschermd als het eindproduct eenvoudig na te maken is."
Bescherming, een interessant onderwerp in dit geval. En in het algemeen. Moet er bescherming zijn - vanuit de overheid dmv regelgeving?
Een van mijn inspiratiebronnen Milton en Rose Friedman (grondleggers van het neoliberalisme en Nobelprijswinnaar) waren tegenstander van regelgeving. Want zie: vakbonden van gewone werknemers hebben een bepaalde invloed. Maar nog veel grotere invloed hebben juist vakbonden van bijv luchtverkeersleiders. Zij bedingen torenhoge lonen. Waardoor vakbonden niet leiden tot een betere verdeling van welvaart maar juist tot minder.
Belangrijk analyse instrument vind ik dat: wie profiteert in welke mate van systemen?
Monsanto doet me denken aan de financiële sector in Engeland 9zie boek van Joris Luyendijk). Die was sterk voorstander van verwijderen van ALLE wetgeving. Gevolg is dat ze zelf hun eigen systemen ontwikkelden cq gebruik maakten van de nog aanwezige regels.
Monsanto vindt dat ze recht heeft om haar investeringen terug te kunnen verdienen. Waarom dat goed is voor de mensheid? Wel, omdat vervolgens landbouwers mogen proberen om zo goedkoop mogelijk voedsel te produceren!
Win-win immers - bescherming voor de een en de tucht van de vrije markt voor de ander?
Wat mij tegenstaat aan de hele Monsanto-lobby is dat de "logica" van die visie er voortdurend in gestampt wordt. Want nodig om een wereldbevolking van 9 miljard te voeden.
Patenten op planteigenschappen, biedt dat niet de mogelijkheid om naar India of Afrika te gaan, wat planten te verzamelen die boeren telen en dan vervolgens te verklaren dat die "vanaf nu ons bezit is"?
Met het ultieme argument: dat die boeren daar zo stom zijn geweest om NIET dat patent aan te vragen is hun probleem.
Zoals de financiële sector kan beweren dat mensen die een woekerpolis gewoon zo stom waren geen kleine letters te lezen.
Ben altijd benieuwd wat de Friedmans vinden van het systeem wat in hun navolging is gegroeid
@Dennis #13"Maar er zijn uitzonderingen, zoals bijv. software, waarbij het eindproduct (de code) eenvoudig te kopiëren is. Misschien geldt dat ook wel voor planten, kan iemand daar iets zinnigs over zeggen?"
Zoals je in Zembla kon horen is een kilo tomatenzaad van sommige rassen meer waard dan een kilo goud. Omdat 1 zaadje 50 kilo tomaten op kan leveren. Weet je hoeveel tomatenzaadjes er in een kilo tomaten zitten waarmee je nieuwe planten kan laten groeien etc...? Heel veel en daarom is dat verboden op straffe van een proces wegens patentschending, tenminste als het om een gepatenteerd plantje gaat.
Bovenstaande zou niet goed kunnen lukken met zgn F1 Hybriden .