Ondanks het stevige verlies valt in gesprek met het management van Vion op het hoofdkantoor in Boxtel ook voorzichtig optimisme te bespeuren. De genormaliseerde Ebit laat over 2022 weliswaar een stevig verlies zien van €23,5 miljoen, maar dit is wel iets beter dan het jaar daarvoor. "We zitten er scherp op. Het reorganisatieprogramma dat we vorig jaar zijn gestart, loopt voor op schema, zo benadrukt CFO Klimp die dit plan vanuit haar positie aanstuurt.

De cijfers ogen wederom teleurstellend. Wat is jullie eigen interpretatie van het resultaat?
Lotgerink steekt van wal: "De huidige marktsituatie voelt als een warm en koud bad tegelijk; het dwingt ons namelijk om adequaat te reageren. De problemen die in 2021 opspeelden, zetten in 2022 versterkt door. Als je kijkt naar de externe omstandigheden, zitten er veel dingen tegen. Neem bijvoorbeeld corona, waar we begin 2022 nog steeds last van hadden. De grootste uitdaging is echter om de situatie in Duitsland te managen. Vanwege Afrikaanse varkenspest (AVP) kunnen vanuit daar niet exporteren naar derde landen. Dit raakt Vion misschien nog wel het meest van alle slachterijen, gezien onze activiteiten daar sterk op export gericht zijn. Daarbij lopen de dieraantallen in Duitsland terug en kampen we met overcapaciteit. We wisten dat de veestapel zou krimpen, al hadden we deze snelheid niet verwacht." Klimp vult aan: Hierop anticiperen we met diverse fabriekssluitingen. Daarmee brengen we de capaciteit weer terug in lijn met de dieraantallen."

Jullie zoeken de oorzaken vooral bij externe factoren. In hoeverre gaan er intern dingen mis?
Klimp: "Intern kunnen zaken uiteraard ook beter, maar daar werken we aan. Onze aanpak op de Duitse markt is bijvoorbeeld veel te versnipperd en daardoor niet efficiënt. Dit gaan we anders organiseren door in Duitsland als één Vion naar buiten te treden."

Ik verwacht dat de prijzen inderdaad structureel op een hoger niveau komen te liggen
Is het afstoten van de verlieslatende Duitse tak ook een optie, of is dat te makkelijk gedacht? Ooit vertrokken jullie immers ook uit Engeland toen het daar tegenzat…
Lotgerink: "Die situatie in Duitsland kun je niet met Engeland vergelijken. Tot enkele jaren geleden draaiden onze Duitse activiteiten prima, maar de exportboycot weegt zwaar. Op dit punt is er overigens wel perspectief, want de toegang tot Zuid-Korea gaat binnenkort weer open. Daar hebben we vanouds goede contacten. Ook de Chinese markt zou mogelijk weer open kunnen gaan. Met ons herstructureringsprogramma hebben we nu de pijn genomen, dat is beter dan doormodderen. Wel zal het geld er voorlopig nog niet uit uitspuiten, zo realistisch moeten we ook zijn. Toch schrijven we de Duitse markt zeker niet af. Van alle grote slachterijen zijn wij als enige regionaal opgesteld en dat biedt kansen. Daarbij lopen wij voorop met onze ketenaanpak, die ook in Nederland succesvol is. Op termijn gaat dit zijn vruchten afwerpen. De afzet in Duitsland gaat grotendeels via discounters, veel meer dan in Nederland. Vanouds shoppen deze partijen bij de goedkoopste slachterij, maar in toenemende mate zijn discounters op zoek naar vaste leveranciers om duurzaamheids- en dierwelzijnsaspecten te kunnen borgen. Dierenwelzijn aansturen lukt niet via een varkenshaas, maar enkel via het dier. Dit kun je alleen in een keten organiseren."

Bij een verslechtering van de resultaten is in de voetbalwereld de trainer vaak kop van jut. U bent reeds vijf jaar CEO bij Vion; is het heilige vuur door de tegenwind nog niet gedoofd?
Lotgerink schiet op en zegt met overtuiging: "Natuurlijk niet, wat denk jezelf. Ik zit hier uitstekend en verwacht Vion er weer bovenop te krijgen. We hebben een super team, dat wil ik echt benadrukken. Ik zit al ruim 30 jaar in de vleeswereld en heb al de nodige hobbels meegemaakt. Ook deze hobbel gaan we nemen. Hoe zeggen ze dat ook alweer: What doesn't kill you makes you stronger. Zo zie ik het ook." Klimp vult aan: "Toen ik hier in 2021 begon, wist ik dat het niet gemakkelijk zou worden. Dit motiveert mij juist extra om het resultaat weer vlot te trekken."

Varkensvlees heeft een lage CO2-footprint, dat is positief
Het eerste half jaar van 2023 is alweer bijna om. Tonen de resultaten al verbetering?
Klimp: "Onze solvabiliteit en kaspositie zijn nog steeds goed, laat ik dat voorop stellen. Het herstructureringsplan heeft als doel om in 2025 een resultaatsverbetering van €150 miljoen te realiseren. Tweederde hiervan bedraagt kostenreductie, de rest moet uit de markt komen. Dit is een uitdagend plan, maar we lopen voor op schema." Op de vraag of zwarte cijfers al binnen handbereid zijn, zegt Lotgerink: "Op dat punt ben ik niet pessimistisch. De afgelopen jaren zat de wind tegen, maar bij normale economische omstandigheden kan het tij ook weer keren. Varkensvlees heeft een lage CO2-footprint, dat is positief. Daarbij worden de lonen veelal gecompenseerd voor inflatie, ook dat biedt perspectief."

Over inflatie gesproken; zijn de huidige hoge karkasprijzen de nieuwe werkelijkheid?
Lotgerink: "Ik heb natuurlijk geen glazen bol, maar verwacht dat de prijzen inderdaad structureel op een hoger niveau komen te liggen. Wel moeten we de situatie op de wereldmarkt niet uit het oog verliezen. Europa is zwaar overprijsd ten opzichte van Brazilië, de Verenigde Staten en China. Vaak zie je dat de wereldmarktprijzen op termijn weer uitbalanceren."

De krimpende dieraantallen in Duitsland hebben we al uitgebreid belicht, maar hoe zien jullie dit eigenlijk op de Nederlandse thuismarkt ontwikkelen?
Lotgerink: "De krimp gaat hier meer geleidelijk dan in Duitsland, maar we monitoren het scherp. Als er aanleiding voor is, zullen we hierop anticiperen. De sector in transitie, waarbij er sprake is van vergrijzing. Qua varkensslacht voorzien wij een krimp van zo'n 10%. Bij runderen zal dit percentage vermoedelijk iets hoger liggen."

Change that matters
Afgelopen donderdag bracht Vion een uitgebreid persbericht naar buiten. Daarin licht de varkens- en runderslachter die tevens vegan producten maakt toe waarom het zijn activiteiten herstructureert.

Begin juni liet het bedrijf al weten dat twee landen units opricht, Duitsland en Benelux. Die moeten toezicht houden op de aankoop van vee, slachten, uitbenen, verwerken, verpakken en de verkoop van vlees. Die vorm moet de efficiëntie vergroten en de banden tussen boeren en klanten op de thuismarkten aan te halen.

Vion zei ervan overtuigd te zijn "dat deze strategische veranderingen duurzame groei stimuleren, de ketenstrategie van Vion versnellen, innovatie bevorderen en de leidende positie van het bedrijf in de Europese voedingsmiddelenindustrie versterken. De geplande veranderingen zijn onderwerp van gesprek met de ondernemingsraden van het bedrijf en worden in de komende maanden verder uitgewerkt. Vion is van plan de veranderingen vanaf het vierde kwartaal van 2023 door te voeren."

Eerder deze week liet het bedrijf weten slecht te hebben gedraaid als gevolg van de veranderde wereldwijde marktomstandigheden in 2022. COVID-19, exportbeperkingen vanwege de Afrikaanse varkenspest, een aanzienlijke daling van de beschikbare veestapel in Duitsland (waar het aantal varkenshouders met 10% daalde) en het arbeidstekort. De energiecrisis die volgde op de invasie in Oekraïne versterkte de inflatie die al in 2021 aan de gang was. De prijsstijgingen in de toeleveringsketen werden met vertraging doorberekend. Deze golfbeweging leidde tot een stijging van de omzet, maar had een negatieve impact op de marges en het resultaat.

Toch ziet het bedrijf de toekomst met vertrouwen tegemoet.

Vion verwacht dat de trends in Duitsland en Nederland zullen resulteren in een verdere daling van de veestapel, zowel voor varkens als runderen. Die marktontwikkelingen gaan sneller dan het bedrijf had voorzien, met name in Noord-Europa. Daarom heeft het besloten in 2022 zijn strategie versneld te realiseren met het programma 'Change that Matters'.

Change that Matters voorziet in een prestatieverbetering van meer dan €150 miljoen per jaar, te realiseren in 2025. Deze verbetering wordt bereikt door aanpassingen aan de productievoetafdruk, operationele verbeteringen, kostenbesparingen en commerciële initiatieven. Vion wil beter in staat zijn om haar klanten van dienst te zijn met één aanspreekpunt en zegt boeren nauwer te verbinden met klanten in de gehele keten. Ketenbouw met niet kopieerbaar onderscheid is het centrale element in de strategie van Vion.


Dit artikel maakt deel uit van de contentsamenwerking tussen Foodlog en Food Business en Boerenbusiness.

Dit artikel afdrukken