2 min
Alweer een sommetje over het WHO-vleesrapport dat de media in hun greep houdt. Martijn Katan, professor emeritus in de voedingsleer, rekende gisteravond in de NRC voor welk effect vleeswaar minderen heeft op je kans op darmkanker.
Het rapport over vlees van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO is opgesteld door competente wetenschappers die alle onderzoek over vlees en kanker hebben gewogen en doorgerekend. Hebben ze gelijk dat ham en worst darmkanker veroorzaken? En hoeveel zou het uitmaken als je daarmee stopt?
Volgens Katan houdt de WHO nog wat slagen om de arm over de relatie tussen het eten van vers rood vlees en kanker. Bij bewerkt vlees – houdbaar gemaakte vleesproducten zoals ham, worst, frikadellen en hamburgers – laat de WHO er geen twijfel meer over bestaan. Die categorie voedingsmiddelen moet vanaf nu ‘kankerverwekkend’ heten, net als sigaretten en alcohol. Onderzoeken onder heel verschillende bevolkingsgroepen en nationaliteiten tonen immers aan dat de consumptie van bewerkt vlees - 'cured meat' in internationale vaktaal - hand in hand gaat met een wat grotere kans op darmkanker.
Katan schrijft: "Dat is tenminste wat ik begreep van een insider; aan het rapport zelf wordt nog gesleuteld en niemand mag het zien. Wetenschappers moeten niet in de publiciteit komen met ongepubliceerd onderzoek, maar in dit geval gaf de angst voor lekken kennelijk de doorslag" Hij geeft ook meteen zijn methodologische twijfels bij de cijfers: "overgewicht en gebrek aan beweging gaan ook samen met darmkanker, en het zou nog steeds kunnen dat Amerikaanse, Japanse, Uruguayaanse en Engelse worsteters dikker en minder actief zijn dan gemiddeld. Dus lag het echt aan de worst?"
Katan stelt dat we niet weten welke stoffen in bewerkt vlees de kanker veroorzaken, waar het statistisch verantwoordelijk voor wordt gehouden. "Speculaties over nitriet, nitrosamines en andere eng klinkende stoffen zijn niet goed onderbouwd", zegt hij, "maar bij sigaretten wisten we in het begin ook niet hoe die kanker veroorzaakten."
Laten we het dus maar serieus nemen en ervan uitgaan dat de WHO-wetenschappers gelijk hebben. Hoeveel maakt het dan uit of je worst en vleeswaren eet of niet? Katan antwoordt: 1%.
Toch maar minderen en pilletjes blijven nemen
Zes op de honderd Nederlanders krijgen darmkanker. De meesten van hen zijn boven de 65. Hun risico op darmkanker neemt volgens de WHO af met 18% als mensen vijftig gram bewerkt vlees per dag minder eten. Nederlanders eten gemiddeld per toeval 50 gram vlees. Katan: "Als honderd Nederlanders alle frikadellen, leverworst en ander verduurzaamd vlees afzweren en de WHO heeft gelijk, dan krijgen over een aantal jaren nog maar vijf in plaats van zes van de honderd Nederlanders darmkanker. Dan hebben negenennegentig mensen voor niets afgezien van worst, vijf hebben desondanks darmkanker gekregen, en één is gered. Of anders gezegd: uw kans om nooit darmkanker te krijgen is 94% met vleeswaren en 95% zonder."
Toch pleit Katan voor minderen, net als voor het blijven nemen van pilletjes tegen al die kleine risico's. Hij lijkt te willen zeggen: opgeteld maakt het allemaal wél verschil. Toch zijn er ook een boel mensen bang van de bijwerkingen van die pilletjes, die ook van die kleine reddingen bieden, maar onderwijl voor ieder gered mens er soms een dikke honderd met nare bijwerkingen opzadelen. En zo blijft het altijd wat en moet je je dus afvragen wat dit soort informatie voor nut heeft als je die bewust wilt toepassen op jezelf.
Niet stoppen, maar minderen
In reactie op de ontstane opschudding over het 'vlees=kanker'-nieuws dat de media van haar rapport maakten, liet de WHO gisteren in een verklaring weten dat "het rapport niet van mensen vraagt te stoppen met het eten van bewerkt vlees, maar aangeeft dat minder eten van deze producten het risico op darmkanker kan verminderen."
Fotocredits: Viandas de Salamanca Bar Madrid, FaceMePLS
Dit artikel afdrukken
Volgens Katan houdt de WHO nog wat slagen om de arm over de relatie tussen het eten van vers rood vlees en kanker. Bij bewerkt vlees – houdbaar gemaakte vleesproducten zoals ham, worst, frikadellen en hamburgers – laat de WHO er geen twijfel meer over bestaan. Die categorie voedingsmiddelen moet vanaf nu ‘kankerverwekkend’ heten, net als sigaretten en alcohol. Onderzoeken onder heel verschillende bevolkingsgroepen en nationaliteiten tonen immers aan dat de consumptie van bewerkt vlees - 'cured meat' in internationale vaktaal - hand in hand gaat met een wat grotere kans op darmkanker.
Als honderd Nederlanders alle frikadellen, leverworst en ander verduurzaamd vlees afzweren en de WHO heeft gelijk, dan krijgen over een aantal jaren nog maar vijf in plaats van zes van de honderd Nederlanders darmkanker. Dan hebben negenennegentig mensen voor niets afgezien van worst, vijf hebben desondanks darmkanker gekregen, en één is geredNeem de worst maar serieus
Katan schrijft: "Dat is tenminste wat ik begreep van een insider; aan het rapport zelf wordt nog gesleuteld en niemand mag het zien. Wetenschappers moeten niet in de publiciteit komen met ongepubliceerd onderzoek, maar in dit geval gaf de angst voor lekken kennelijk de doorslag" Hij geeft ook meteen zijn methodologische twijfels bij de cijfers: "overgewicht en gebrek aan beweging gaan ook samen met darmkanker, en het zou nog steeds kunnen dat Amerikaanse, Japanse, Uruguayaanse en Engelse worsteters dikker en minder actief zijn dan gemiddeld. Dus lag het echt aan de worst?"
Katan stelt dat we niet weten welke stoffen in bewerkt vlees de kanker veroorzaken, waar het statistisch verantwoordelijk voor wordt gehouden. "Speculaties over nitriet, nitrosamines en andere eng klinkende stoffen zijn niet goed onderbouwd", zegt hij, "maar bij sigaretten wisten we in het begin ook niet hoe die kanker veroorzaakten."
Laten we het dus maar serieus nemen en ervan uitgaan dat de WHO-wetenschappers gelijk hebben. Hoeveel maakt het dan uit of je worst en vleeswaren eet of niet? Katan antwoordt: 1%.
Toch maar minderen en pilletjes blijven nemen
Zes op de honderd Nederlanders krijgen darmkanker. De meesten van hen zijn boven de 65. Hun risico op darmkanker neemt volgens de WHO af met 18% als mensen vijftig gram bewerkt vlees per dag minder eten. Nederlanders eten gemiddeld per toeval 50 gram vlees. Katan: "Als honderd Nederlanders alle frikadellen, leverworst en ander verduurzaamd vlees afzweren en de WHO heeft gelijk, dan krijgen over een aantal jaren nog maar vijf in plaats van zes van de honderd Nederlanders darmkanker. Dan hebben negenennegentig mensen voor niets afgezien van worst, vijf hebben desondanks darmkanker gekregen, en één is gered. Of anders gezegd: uw kans om nooit darmkanker te krijgen is 94% met vleeswaren en 95% zonder."
Toch pleit Katan voor minderen, net als voor het blijven nemen van pilletjes tegen al die kleine risico's. Hij lijkt te willen zeggen: opgeteld maakt het allemaal wél verschil. Toch zijn er ook een boel mensen bang van de bijwerkingen van die pilletjes, die ook van die kleine reddingen bieden, maar onderwijl voor ieder gered mens er soms een dikke honderd met nare bijwerkingen opzadelen. En zo blijft het altijd wat en moet je je dus afvragen wat dit soort informatie voor nut heeft als je die bewust wilt toepassen op jezelf.
Niet stoppen, maar minderen
In reactie op de ontstane opschudding over het 'vlees=kanker'-nieuws dat de media van haar rapport maakten, liet de WHO gisteren in een verklaring weten dat "het rapport niet van mensen vraagt te stoppen met het eten van bewerkt vlees, maar aangeeft dat minder eten van deze producten het risico op darmkanker kan verminderen."
Fotocredits: Viandas de Salamanca Bar Madrid, FaceMePLS
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 6 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 6 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
In een blog van Zoe Harcombe van 13/03/2012 veegt zij de vloer aan (Red meat & mortality & the usual bad science) met het onderzoek waarop de WHO zich beroept. In haar blog van 26-10-2015 (WHO, meat & cancer) herhaalt zij zich vanwege het zelfde onderzoek. Hoeveel tijd zal er tussen zitten voordat uit het zelfde onderzoek weer een zelfde conclusie naar buiten wordt gebracht?
Minder bewerkt vlees van 6 naar 5%.
+ minder roken van 5 naar 3%,
+ minder alcohol van 3 naar 2%,
. . . . .
kom op wetenschappers, nog 2% te gaan en die blauwe enveloppe met dat poepmonster hoeft niet meer.
Jullie raken hier een beetje van het onderwerp af. Stadsboerderijen zijn vandaag op de voorpagina te vinden. Ook kun je daar voor communicatiedoeleneinden toegepaste darmkankerstatistiek uit de NYT vinden.
Hergebruik van menselijke nutriënten zal nogal wat gezondheidsrisico's met zich meebrengen. Plus wat logistieke problemen: hoe krijg je de stront van de dichtbevolkte gebieden naar de dunbevolkte landbouwgebieden? De slimmeriken onder ons zien stadsboerderijen als een oplossing voor dat probleem, maar als je naar de output van stadsboerderijen kijkt, lijkt me dat een elitaire oplossing.
Spijker op de kop Zé, en die ziekte is er al. De laatste epidemie van Ebola was iets MINDER agressief dan alle voorgaande. Resultaat: iets langere incubatietijd, en veel meer herinfecties per patient. Als de volgende golf nog wat minder agressief is, zitten we echt in het schip.
Overigens zie ik niet wat er zo vreselijk is aan het hergebruiken van menselijke afvalstromen. We hebben nog wel een beetje de tijd om het uit te werken, want ik verwacht dat, net als met de olie, een hogere prijs van fosfaat wel tot gevolg zal hebben dat we het uit wat meer ontoegankelijke hoekjes kunnen halen, maar uiteindelijk komt het er best van. Of we 10 miljard mensen kunnen voeden is andere koek.