Lees ook
TNO en LUMC zijn in Leiden naast elkaar gevestigd en werken al langer samen aan projecten. Deze week intensiveerden ze hun samenwerking. Hanneke Molema van Work Health Technology van TNO zegt: “We willen het hele systeem veranderen. We moeten van een ziekte-economie naar een gezondheidseconomie.” Internist-endocrinoloog Hanno Pijl van het LUMC licht toe: “We leven in een maatschappij met veel vermijdbare want leefstijl-gerelateerde aandoeningen. Denk aan diabetes, hart- en vaatziekten, kanker en waarschijnlijk nog veel meer ziektes. Tegelijkertijd geven we bakken met geld uit aan pillen, die gepaard gaan met allerlei bijwerkingen. Dat is zo onlogisch en onnodig, daar moeten we van af.”

Samenwerking met andere organisaties
Om de samenwerking goed van de grond te krijgen, is samenwerking nodig met partijen die zich voor meerdere jaren aan het project willen verbinden. Hun inbreng is nodig voor de financiering en het brede draagvlak om veranderingen door te voeren. Molema: “Verschillende overheidsinstanties, gezondheidszorgorganisaties, farmaceuten en verzekeraars blijken geïnteresseerd. We betrekken ook levensmiddelenproducenten in het project, omdat ongezonde producten anders voor dweilen met de kraan open zorgen.”

Pijl is kritischer. “We hebben de industrie waarschijnlijk nodig, maar we moeten reëel zijn. Als we bedrijven niet betrekken kunnen ze niet meedenken. Als we ze wel betrekken en ze een deel van de financiering op zich nemen, kan belangenverstrengeling ontstaan. Dat is een dilemma.”

Je moet zorgen dat wat lijkt te werken, wetenschappelijk verdedigbaar is. Meer kan je niet doen
Onderbouwen en vergoeden
Het Open Innovatie Centrum dat na ondertekening van het memorandum van start is gegaan, wil wetenschappelijk onderbouwde interventies ontwikkelen en verbeteren. Hoe dat vorm krijgt, hangt af van het benodigde bewijs. Voor de ene behandeling is bijvoorbeeld muizenonderzoek nodig om fundamentele processen aan te tonen. Andere aanpakken zijn gebaat bij effectstudies, die aantonen dat mensen baat hebben bij een bepaalde aanpak, ook al kunnen ze die niet (helemaal) verklaren. Molema: “Initiatieven als Keer Diabetes Om. Ook Herstelcirkel in de Wijk en de Nationale Diabetes Challenge zijn waardevol. Dat soort projecten willen we wetenschappelijk onderbouwen om ze vergoed te krijgen.”

Opleiding voor artsen
Ook op het gebied van onderwijs en educatie gaat het Innovatie Centrum aan de slag. Er komt een Engelstalige masteropleiding voor artsen. Artsen leren in binnenland en buitenland niet of nauwelijks iets over de invloed van voeding en leefstijl op de gezondheid van mensen. De opleiding moet daar verandering in brengen.

Verdedigbaar
TNO en het LUMC willen dat veelbelovende nieuwe aanpakken om gezondheid te bevorderen wetenschappelijk aan de toets der kritiek worden onderworpen. Alleen dan komen ze in aanmerking voor vergoeding door zorgverzekeraars. Molema: “Medicijnen zitten in het verzekeringspakket, maar preventieve behandelprogramma’s vallen vaak buiten de boot. Zorgverzekeraars willen zeker zijn van resultaat." Iedereen overtuigen dat het werkt, blijft helaas lastig. Pijl: “Je moet zorgen dat wat lijkt te werken, ook wetenschappelijk verdedigbaar is. Meer kan je niet doen.”
Dit artikel afdrukken