1 min
Regenwormen worden van alle kanten toegejuicht als bodemverbeteraars en indicatoren van een gezonde bodem. Veel wormen, goeie grond. Helaas ook: veel wormen, veel broeikasgas. Da's even schrikken.
Ingrid Lubbers, promovenda bij de groep Bodembiologie en biologische bodemkwaliteit van Wageningen University voerde samen met collega-onderzoekers van het Trinity College Dublin, de University of California in Davis en het International Center for Tropical Agriculture in Cali, Colombia een metastudie uit naar de invloed van regenwormen op de nettoproductie van twee broeikasgassen: lachgas (N2O) en kooldioxide (CO2) en wat ze doen met organische koolstof in de bodem. De resultaten zijn schrikbarend. Wageningen UR rapporteert erover.
Het blijkt dat regenwormen de uitstoot van koolzuurgas vanuit de bodem met 33% doen toenemen, en van lachgas met maar liefst 42%. Aan het gehalte organisch materiaal (koolstof) in de bodem doen de regenwormen niets.
Wat de regenwormen wel doen, is het mengen van organische plantenresten door de bodem. Die resten worden daardoor gemakkelijker afgebroken en daarbij komt CO2 vrij. Het spijsverteringssysteem van de regenwormen bevat daarnaast veel micro-organismen die de lachgas-producerende bacteriën aan het werk zetten. Door de gangen die de wormen maken kan dat lachgas gemakkelijk uit de bodem ontsnappen voor het daar wordt omgezet in het onschadelijke stikstofgas. Als er in de bodem veel organische koolstof aanwezig is - en dat is op landbouwgronden het geval, vooral ten gevolge van (kunst)bemesting - is de uitstoot aan lachgas het hoogst.
Promotor Jan Willem van Groenigen zegt in het WUR-bericht: “Bodems zijn een sterspeler in het klimaatverhaal. Er zit meer koolstof in organische vorm in de bodem dan als kooldioxide in de atmosfeer.” Daardoor zouden relatief kleine veranderingen in de broeikasgasbalans van de bodem grote gevolgen kunnen hebben voor de klimaatsverandering waar we mee te maken hebben. “Het is ironisch dat regenwormen, die we in de duurzame landbouw trachten te bevorderen omdat ze goed zijn voor de bodemvruchtbaarheid, tegelijkertijd een ongewild effect hebben op de uitstoot van broeikasgassen," stelt van Groeningen.
Ingrid Lubbers besluit daarom “we hebben vooral meer lange termijn experimenten, en experimenten met groeiende planten nodig voor we weten in hoeverre wereldwijde verworming leidt tot wereldwijde verwarming”.
Gunnen we de wormen tot die tijd het voordeel van de twijfel of maken we ze alvast dood uit naam van de uitstootreductie?
Fotocredits: Compost with earthworms, Sustainable sanitation
Dit artikel afdrukken
Het blijkt dat regenwormen de uitstoot van koolzuurgas vanuit de bodem met 33% doen toenemen, en van lachgas met maar liefst 42%. Aan het gehalte organisch materiaal (koolstof) in de bodem doen de regenwormen niets.
Wat de regenwormen wel doen, is het mengen van organische plantenresten door de bodem. Die resten worden daardoor gemakkelijker afgebroken en daarbij komt CO2 vrij. Het spijsverteringssysteem van de regenwormen bevat daarnaast veel micro-organismen die de lachgas-producerende bacteriën aan het werk zetten. Door de gangen die de wormen maken kan dat lachgas gemakkelijk uit de bodem ontsnappen voor het daar wordt omgezet in het onschadelijke stikstofgas. Als er in de bodem veel organische koolstof aanwezig is - en dat is op landbouwgronden het geval, vooral ten gevolge van (kunst)bemesting - is de uitstoot aan lachgas het hoogst.
Promotor Jan Willem van Groenigen zegt in het WUR-bericht: “Bodems zijn een sterspeler in het klimaatverhaal. Er zit meer koolstof in organische vorm in de bodem dan als kooldioxide in de atmosfeer.” Daardoor zouden relatief kleine veranderingen in de broeikasgasbalans van de bodem grote gevolgen kunnen hebben voor de klimaatsverandering waar we mee te maken hebben. “Het is ironisch dat regenwormen, die we in de duurzame landbouw trachten te bevorderen omdat ze goed zijn voor de bodemvruchtbaarheid, tegelijkertijd een ongewild effect hebben op de uitstoot van broeikasgassen," stelt van Groeningen.
Ingrid Lubbers besluit daarom “we hebben vooral meer lange termijn experimenten, en experimenten met groeiende planten nodig voor we weten in hoeverre wereldwijde verworming leidt tot wereldwijde verwarming”.
Gunnen we de wormen tot die tijd het voordeel van de twijfel of maken we ze alvast dood uit naam van de uitstootreductie?
Fotocredits: Compost with earthworms, Sustainable sanitation
Nog 5
Je hebt 0 van de 5 kado-artikelen gelezen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
De auteurs van het rapport hebben ook gereageerd op alle commotie naaraanleiding van hun onderzoek. In deze blog reageren ze op een aantal misvattingen over de betekenis van hun onderzoek.
@Liesbeth: In dit rapport van Blonk staat een ruwe schatting van de GHG emissies van natuurlijke ecosystemen (p. 9).
"150 kg CO2eq per ha. Als we dat getal aannemen voor het huidige graslandgebied in de wereld (33,8 miljoen km2 ), dan komt dat neer op ongeveer 500 Mt CO2eq of ongeveer 20 procent van de totale carbon footprint van rundvlees- en melkproductie in de wereld (2,6 Gt CO2eq). Er zit een grote foutmarge op deze schatting, maar we vermoeden dat het getal tussen 300 en 850 Mt of 10 en 30 procent moet liggen."
#36 Dick, nog een bekend gezegde: "We have too many chiefs but too little Indians". En stel, alle wormen worden mensen?
Regenwormen als bodemverbeteraar is één van de functies die regenwormen in de natuur vervullen. Er is nog wel een functie te nomen waar een regenworm zich mee bezighoudt. En dat is zaadverspreiden. In landbouwgronden bevinden zich per m2 ca 20000 tot 80000 zaden van allerlei plantensoorten. Een regenworm kruipt daar dan doorheen, vult zich met zaden en veranderd dan in een zaadstreng. Dan komt de merel, trekt een regenworm uit de grond, eet die op en de zaden zitten dan in de merel. Vervolgens vliegt de merel naar het terras van buurman, schijt de verteerde worm en zaadkiemen daar weer uit, en buurman krijgt onkruid tussen de terrastegels. De meeuwen die dagelijk heen en weer vliegen tussen mijn woonplaats en Waddenkust lusten ook wel regenwormen. Zodoende vind je buitendijks op droge gronden van het Wad allerlei planten die binnendijks ook groeien. Merel + worm en meeuw + worm zorgen ervoor dat in hun vlieggebied elke cm2 grond met een plant begroeid kan worden. We mogen regenwormen wel wat meer koesteren dan alleen als bodemverbeteraar.
Dat klopt, maar we hebben geen andere keuze dan zelf goden te worden.
Dick, we zouden inderdaad veel meer kunnen bereiken met onze fantasie. Dan zal ook blijken, dat er meerdere wegen zijn naar Rome. We hebben dus juist wel keuze. Dat is het mooie van fantasie.