1 min
Het Europees Hof van Justitie bepaalde donderdag dat het verbod op pulsvisserij van kracht blijft. De laatste 15 schepen die nog met de pulskor vissen, moeten vanaf 1 juli op zoek naar een alternatieve methode. Daarmee komt een einde aan deze volgens Nederland heel duurzame vorm van vissen.
Bij pulsvissen worden in het zand verscholen platvissen met stroomstootjes opgeschrikt waardoor zij het net inzwemmen. Het vistuig is lichter dan traditionele boomkorren, waardoor er tot 40% minder brandstof nodig is en de bodem minder wordt losgewoeld. Dat houdt ook nog eens meer koolstof in de zeebodem gebonden. Pulsvissen wordt vanwege al die duurzame voordelen de 'Green Deal' van de visserij genoemd. Maar de politiek en rechter oordelen anders.
Mede dankzij handig manoeuvreren van opeenvolgende politici wist Nederland in totaal 84 vergunningen los te krijgen voor met pulskorren uitgeruste schepen, veel meer dan de andere landen die in de Noordzee vissen. Dat leidde tot een agressieve lobby van met name Franse milieuorganisaties en - tot verbijstering van de Nederlandse visserij - in 2019 tot een totaalverbod op pulsvissen.
Nietigverklaring
In oktober 2019 toog landbouwminister Carola Schouten namens de Nederlandse Staat naar het Europese Hof met een verzoek tot nietigverklaring van het verbod. Het argument dat Schouten aanvoerde was dat het verbod niet 'op basis van het beste beschikbare wetenschappelijke advies' zou zijn vastgesteld.
Het grote pulsvisserij-onderzoek
Dat was een terecht argument, want op het moment van het verbod was dat onderzoek nog in volle gang. De (vele) vergunningen voor Nederlandse schepen waren verleend om dat onderzoek te doen. Meteen na het verbod ging het onderzoek in de hoogste versnelling door. In mei 2020 kon WUR-onderzoeker Adriaan Rijnsdorp de eindrapportage opleveren: pulsvissen is ecologisch gezien echt te prefereren boven het vissen met zware wekkerkettingen. Er is minder bijvangst, er wordt in kortere tijd meer tong gevangen, het lichtere vistuig beschadigt de bodem minder én pulsvissen kost minder brandstof.
Volgens Pim Visser, directeur van de brancheorganisatie voor de Nederlandse visserij Visned, stond Nederland daarmee sterk. "In elk geval staat vast dat de besluitvorming van de Europese Raad en het Parlement die tot het pulsverbod heeft geleid niet door feiten is ondersteund, terwijl dat wel voorgeschreven is," zei hij op Foodlog.
Maar daar had de rechter geen oren naar. Het Europees Hof oordeelt dat de Europese wetgever "op dit gebied over een ruime beoordelingsbevoegdheid beschikt en niet verplicht is zijn wetgevende keuze uitsluitend op wetenschappelijke en technische adviezen te baseren," aldus Trouw. Tot grote teleurstelling van de visserijsector. In een gezamenlijke verklaring zeggen de Nederlandse Vissersbond en VisNed dat de wetenschappelijke feiten "helaas onvoldoende aanleiding gaven voor het hof om op juridische gronden de besluitvorming terug te draaien." Het Europees Hof wijst er echter op dat de onderzoeken laten zien de risico's van pulsvissen nog onvolledig zijn vastgesteld. Onderzoekers hebben geen consensus over de mate waarin vissen met stroompulsen negatief kan uitpakken. Het Hof vindt bovendien dat de EU voldoende heeft onderbouwd waarom de wetenschappelijke adviezen geen doorslag gaven bij het besluit tot verbod op pulsvisserij. Het Hof zegt daarmee dat de politiek het primaat heeft als expert-oordelen ruimte laten voor twijfel.
De visserijvertegenwoordigers voorzien als gevolg van een "te grote opeenstapeling van onzekerheden" - hogere kosten, gebrek aan perspectief, gevolgen van brexit en het gebrek aan vraag vanwege Covid-19-maatregelen - zware tijden en meer faillissementen de komende tijd. Juist de pulskor gaf de Nederlandse vissers de veerkracht om met tegenslagen om te gaan.
Europarlementariër Peter van Dalen (ChristenUnie) ziet nog een lichtpuntje. In een persbericht zegt hij dat de aanstaande evaluatie van de huidige Verordening Technische Maatregelen voor de Visserij in het Europarlement een nieuwe ronde van kansen voor het vissen met elektrische pulsen biedt. Omdat de weerstand in het parlement echter een vorm van landenpolitiek is, zoals ook de rechter met zoveel woorden aangeeft, lijkt zijn hoop op een extra borrel na een forse kater. In een boeiend gesprek uit 2019 over de geschiedenis van het pulsdossier legde Pim Visser voor de camera uit hoe de politiek tegen het Nederlandse belang op gang kwam. Wat de 'Green Deal' van de visserij had moeten worden, werd door een onhandig spel een verloren drama.
Dit artikel afdrukken
Mede dankzij handig manoeuvreren van opeenvolgende politici wist Nederland in totaal 84 vergunningen los te krijgen voor met pulskorren uitgeruste schepen, veel meer dan de andere landen die in de Noordzee vissen. Dat leidde tot een agressieve lobby van met name Franse milieuorganisaties en - tot verbijstering van de Nederlandse visserij - in 2019 tot een totaalverbod op pulsvissen.
Nietigverklaring
In oktober 2019 toog landbouwminister Carola Schouten namens de Nederlandse Staat naar het Europese Hof met een verzoek tot nietigverklaring van het verbod. Het argument dat Schouten aanvoerde was dat het verbod niet 'op basis van het beste beschikbare wetenschappelijke advies' zou zijn vastgesteld.
Het grote pulsvisserij-onderzoek
Dat was een terecht argument, want op het moment van het verbod was dat onderzoek nog in volle gang. De (vele) vergunningen voor Nederlandse schepen waren verleend om dat onderzoek te doen. Meteen na het verbod ging het onderzoek in de hoogste versnelling door. In mei 2020 kon WUR-onderzoeker Adriaan Rijnsdorp de eindrapportage opleveren: pulsvissen is ecologisch gezien echt te prefereren boven het vissen met zware wekkerkettingen. Er is minder bijvangst, er wordt in kortere tijd meer tong gevangen, het lichtere vistuig beschadigt de bodem minder én pulsvissen kost minder brandstof.
Volgens Pim Visser, directeur van de brancheorganisatie voor de Nederlandse visserij Visned, stond Nederland daarmee sterk. "In elk geval staat vast dat de besluitvorming van de Europese Raad en het Parlement die tot het pulsverbod heeft geleid niet door feiten is ondersteund, terwijl dat wel voorgeschreven is," zei hij op Foodlog.
Het Europees Hof oordeelt dat de Europese wetgever 'op dit gebied over een ruime beoordelingsbevoegdheid beschikt en niet verplicht is zijn wetgevende keuze uitsluitend op wetenschappelijke en technische adviezen te baseren''Ruime beoordelingsbevoegdheid'
Maar daar had de rechter geen oren naar. Het Europees Hof oordeelt dat de Europese wetgever "op dit gebied over een ruime beoordelingsbevoegdheid beschikt en niet verplicht is zijn wetgevende keuze uitsluitend op wetenschappelijke en technische adviezen te baseren," aldus Trouw. Tot grote teleurstelling van de visserijsector. In een gezamenlijke verklaring zeggen de Nederlandse Vissersbond en VisNed dat de wetenschappelijke feiten "helaas onvoldoende aanleiding gaven voor het hof om op juridische gronden de besluitvorming terug te draaien." Het Europees Hof wijst er echter op dat de onderzoeken laten zien de risico's van pulsvissen nog onvolledig zijn vastgesteld. Onderzoekers hebben geen consensus over de mate waarin vissen met stroompulsen negatief kan uitpakken. Het Hof vindt bovendien dat de EU voldoende heeft onderbouwd waarom de wetenschappelijke adviezen geen doorslag gaven bij het besluit tot verbod op pulsvisserij. Het Hof zegt daarmee dat de politiek het primaat heeft als expert-oordelen ruimte laten voor twijfel.
De visserijvertegenwoordigers voorzien als gevolg van een "te grote opeenstapeling van onzekerheden" - hogere kosten, gebrek aan perspectief, gevolgen van brexit en het gebrek aan vraag vanwege Covid-19-maatregelen - zware tijden en meer faillissementen de komende tijd. Juist de pulskor gaf de Nederlandse vissers de veerkracht om met tegenslagen om te gaan.
Europarlementariër Peter van Dalen (ChristenUnie) ziet nog een lichtpuntje. In een persbericht zegt hij dat de aanstaande evaluatie van de huidige Verordening Technische Maatregelen voor de Visserij in het Europarlement een nieuwe ronde van kansen voor het vissen met elektrische pulsen biedt. Omdat de weerstand in het parlement echter een vorm van landenpolitiek is, zoals ook de rechter met zoveel woorden aangeeft, lijkt zijn hoop op een extra borrel na een forse kater. In een boeiend gesprek uit 2019 over de geschiedenis van het pulsdossier legde Pim Visser voor de camera uit hoe de politiek tegen het Nederlandse belang op gang kwam. Wat de 'Green Deal' van de visserij had moeten worden, werd door een onhandig spel een verloren drama.
Nog 5
Je hebt 0 van de 5 kado-artikelen gelezen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 11 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Op dit moment op Vroege Vogels: onderzoekers bemonsteren de Rode Beek in een onderzoek naar de herintroductie van zalm. Ze vissen met gelijkstroom, waarmee ze de vis kunnen vangen zonder het individu te beschadigen. Errder gebruikten ze de pulsmethode, maar dat gaf zulke sterke spiersamentrekkingen dat vissen beschadigd raakten en is deze methode verlaten. Er is dus wel degelijk iets aan de hand met pulsvissen. Handig voor de visser, minder energieverbruik, maar schadelijk voor het jonge visbestand?
Nederland vond pulsvisserij "wetenschappelijk" gezien te prefereren, andere EU-landen niet allemaal. De rechter zegt met zoveel woorden dat andere landen ook andere argumenten mogen hebben, de "wetenschappelijke" argumenten doen er dus niet zo veel toe.
Dus voerde Ned. de verkeerde "wetenschappelijke" strijd. Overigens lijkt mij zo'n rechtzaak voor de buhne, om t.o.v. de Ned. visserij te kunnen doen "wij staan achter jullie, aan ons ligt het niet".
Frans, dat ben ik met je eens. Nederland dacht handig te kunnen zijn (zie onze vele analyses daarover in de afgelopen jaren). Ook in de eindspurt heeft ons land ingezet op 'wetenschap bepaalt' en gepoogd daarmee zijn belang te dienen. Nee dus, politiek bepaalt.
Maar dat is dus ook het hele punt: Nederland had zijn politieke spel niet op orde.
Dick #5. Nederland dacht helemaal niet op basis van wetenschap te kunnen winnen. Nederland dacht de kluit te kunnen belazeren. Ingewilligd verzoek om onderzoek te mogen doen werd vertaald in vrijwel vlootbrede introductie van het systeem, zonder serieus werk te maken van onderzoek. Dat onderzoek werd pas goed in gang gezet toen er bezwaren kwamen tegen deze invulling door Nederland. Een kat in het nauw. Het ook na onderzoek niet toestaan van pulsvisserij, door de collega-EU-landen, is mogelijk een straf voor oplichterij, mogelijk is ook dat de uitkomsten van onderzoek door andere landen anders geïnterpreteerd worden dan door Nederland.
Ik hoop dat Nederland hiervan geleerd heeft en beloften nu eens serieus probeert tijdig na te komen t.a.v. ondermeer de Kaderrichtlijn Water, de Nitraatrichtlijn en de Habitatrichtlijn. De minister schreef enkele dagen geleden aan de Kamer dat ze zich ernstige zorgen maakt wat betreft een nieuwe derogatie. Vrij vertaald: de EU pikt ons getreuzel met implementaties niet langer. Zorgwekkend is dat ze tijdens het eerste overleg met de Vaste Kamercommissie Landbouw, begin deze week, opmerkt dat ze best begrijpt dat de leden van de commissie van de milieuwetgeving geen jota snappen, net zoveel als toen zij vier jaar geleden zelf begon. Niemand protesteerde. Het probleem is dus dat we met bewindslieden en volksvertegenwoordigers te maken hebben die incompetent zijn. Haar voorgestelde oplossing: wetgeving op Jip- en Jannekeniveau. Weer geen tegenspraak. Hoe dom kun je zijn in een land wat pretendeert ver boven de andere landen uit te steken wat betreft landbouwkunde. We moeten maar eens ophouden met die borstklopperij.
Zo lopen de hazen in de EU: samen-samen de wereld redden van milieu-, klimaat-, stikstof- en andere rampen, maar aan het eind van de dag winnen nationale (lees Franse) belangen de wedstrijd.