Soms kan ik me niet beheersen, dan móet ik gewoon een gegrilde kip kopen. Die eet ik dan thuis in een keer op. Heerlijk.

Eet jij ook graag op zijn tijd een lekker stukje kip dat je met een gerust geweten kunt consumeren omdat het diervriendelijk is geproduceerd? Dat wordt helaas lastiger als we het associatieverdrag met de Oekraïne ondertekenen.

Althans, dat zeggen de pluimveehouders in Nederland...
Als er behalve het associatieverdrag niets veranderd, hebben ze inderdaad gelijk. Nu al exporteert een groot Oekraïens bedrijf - dat nota bene met steun van Nederlandse banken is opgericht en in zijn eentje straks heel Nederland van heel betaalbare kip kan voorzien – vlees naar Europa van plofkippen waar wij juist vanaf willen.

Dus?
Het associatieverdrag gaat natuurlijk over veel meer dan over kip alleen, en ik wil hiermee dan ook geen stemadvies geven. Het verdrag is echter wel een extra aanleiding om te pleiten voor duurzaamheidswetgeving.

Huh?
Dat is een wet die bepaalt dat Nederlandse winkeliers alleen producten mogen verkopen als ze voldoen aan duurzaamheidscriteria op het gebied van milieu, arbeidsomstandigheden en dierenwelzijn.

Waarom zo'n wet?
Omdat die goed is voor de Nederlandse consument, voor de Nederlandse kip (in dit geval) en voor de Nederlandse pluimveehouders.

Doen we dat niet, dan rakend we al onze kippenboeren kwijt. Dat lijkt me niet in ons belang omdat we dan helemaal afhankelijk zijn van de manier waarop andere landen en culturen met ons voedsel omgaan
1. De pluimveehouders
Nederlandse kippenboeren krijgen het steeds moeilijker. Enerzijds staan ze onder grote maatschappelijke druk om het dierenwelzijn te verbeteren. Anderzijds moeten ze meedoen aan de vrije wereldmarkt. Europa geeft op het gebied van zijn dierlijke productie zijn beschermende maatregelen op. Zowel het associatievraag met Oekraïne als bijvoorbeeld TTIP zorgt ervoor dat we straks veel goedkopere kip met lagere welzijnseisen bij de super kunnen kopen. Veel mensen denken dat wetgeving om dat te voorkomen niet kan. Maar volgens Hans Vedder, professor Europese Economie en Recht aan de universiteit van Groningen, mag het wel degelijk als het in het belang van de consument is.

Moordende concurrentie
Pluimveehouders ontkomen inmiddels niet meer aan de druk van landen, zoals de Oekraine, de VS en Brazilië, die veel goedkoper – en dieronvriendelijker – produceren. Met moordende concurrentie als gevolg. Hoewel ze op dit moment niet klagen, komen Nederlandse pluimveehouders zoetjes aan steeds meer in de knel
Met duurzaamheidswetgeving zijn Nederlandse kippenboeren in ieder geval verzekerd van een vaste binnenlandse afzetmarkt. De opkomende belangstelling voor dierenwelzijn in andere landen geeft onze boeren straks bovendien een voorsprong als het gaat om export. Zo blijft (een deel van) de pluimveehouderij voor Nederland behouden en kunnen we voor- in plaats van achteruit met het welzijn van ons lekkere stukje kip. Doen we dat niet, dan rakend we al onze kippenboeren kwijt. Dat lijkt me niet in ons belang omdat we dan helemaal afhankelijk zijn van de manier waarop andere landen en culturen met ons voedsel omgaan.

2. De kip
Volgens Wakker Dier en de Dierenbescherming betekent een kip-waardig leven: een langzaam groeiende, sterke kip die genoeg leefruimte krijgt om te scharrelen, zowel binnen, als in een beschutte buitenruimte. Zulke kippen krijgen drie sterren, het ultieme kippenwelzijn. Nu hebben onze kippen inderdaad door toedoen van consumenten en maatschappelijke organisaties door de jaren al een beter leven gekregen.
Het begint ergens op te lijken, maar we zijn er nog niet. Supermarkten wringen zich in allerlei bochten, uit angst voor een slechte naam. Het blijft echter bij een niche-markt. Soms worden ze zelfs teruggefloten omdat ze concurrentievervalsend bezig zijn, wat dan weer 'onweer in het kippenhok' veroorzaakt.

Voor de wet is iedere kip gelijk
Dat de keuze van de consument voor de ultieme duurzaamheid gaat zorgen, is inmiddels een mythe gebleken. Natuurlijk is het prima dat er consumenten zijn die zich druk maken om dierenleed. Een voorhoede is altijd nodig om bewustwording te scheppen. Maar doorslaggevend is altijd de wetgever. Een wet geldt namelijk voor ieder mens en ieder dier. Alleen met een duurzaamheidswet zijn alle kippen die in Nederland geconsumeerd worden, verzekerd van een drie-sterren bestaan.

Is dit betutteling en moeten consumenten meer vrije keuze voor plofkip uit de VS, Brazilië en de Oekraïne hebben? Als je dat vindt, leg me dan uit waarom dat in ons belang is.
3. De consument
Een toenemend aantal consumenten heeft de buik vol van keurmerken en nietszeggende 'vinkjes', zo blijkt uit de krant. Op twitter kwam ik zelfs een poll tegen waarin een meerderheid aangaf voorstander te zijn van algemene duurzaamheidsregels. Dat was geen representatieve poll, maar toch....
Met een duurzaamheidswet hoeven consumenten zich nooit meer af te vragen of 'hun' kip –van welke prijs dan ook – wel een goed leven heeft gehad. Zoals we ons nu ook niet hoeven af te vragen of er paardenvlees in ons rundvlees zit. Als dat namelijk wel zo blijkt te zijn, dan krijgt de betreffende ondernemer een boete of verdwijnt achter de tralies. Dat vleesverwerkers of etenswarenverkopers altijd tegen wetgeving zijn is overigens een sprookje. Het zorgt juist voor een gelijk speelveld waar zulke ondernemers baat bij hebben.

Dat wordt toch onbetaalbaar?
Misschien gaat de prijs van kip in de winkel door mijn voorstel wel 40% omhoog. Maar hoe erg is dat en zal dat überhaupt wel zo'n vaart lopen? Supermarkten en slagers zijn inventief en innovatief. Ze willen echt geen omzet verliezen. En komt het niet uit de lengte, dan wel uit de breedte. Dat kunnen we met een gerust hart aan hen overlaten.
Intussen kunnen de kippenboeren vast op zoek gaan naar internationale nichemarkten met consumenten die grif willen betalen voor duurzaam kippenvlees. Zoals ook Hollandse melkpoeder voor baby’s gretig aftrek vindt onder rijke Chinezen vanwege de goede naam van onze melkveehouderij en zuivelfabrieken.

Duurzame kiloknaller
Een wet die supermarkten en slagers verplicht om minimaal aan de wettelijke welzijnseisen van 3-sterren te voldoen, verzekert onze boeren van een gegarandeerde afzetmarkt en biedt de consument de zekerheid van duurzaam en betaalbaar vlees. Zo krijg je dus een duurzame kiloknaller nieuwe stijl en maakt het zelfs niet meer uit of we al dan niet een associatieverdrag met de Oekraïne sluiten!

Is dit betutteling en moeten consumenten meer vrije keuze voor plofkip uit de VS, Brazilië en de Oekraïne hebben? Als je dat vindt, leg me dan uit waarom dat in ons belang is.

Fotocredits: Buitenkip, Martin de Witte
Dit artikel afdrukken